Có rất nhiều ca khúc nhạc Việt xưa lấy cảm hứng từ các loài hoa, chúng ta có “Chuyện Hoa Sim” của nhạc sĩ Anh Bằng, “Quỳnh Hương” của Trịnh Công Sơn, “Nỗi Buồn Hoa Phượng” của Thanh Sơn, “Ai Lên Xứ Hoa Đào” của Hoàng Nguyên hay “Hoa Mười Giờ” của Đài Phương Trang. Cùng với hoa sim, hoa phượng, hoa mười giờ,… thì hoa pensée là một trong những loài hoa mang đến cảm hứng cho nhạc xưa nhiều nhất.
Hoa pensée còn có tên gọi khác là hoa bướm vì có hình dáng giống con bướm, đây là loài hoa có nguồn gốc từ nước Pháp. Pensée thuộc loại thân thảo, cao khoảng 30 – 50 cm và có nhiều nhánh. Hoa thường nở vào khoảng tháng 4 đến tháng 7 và ra quả vào tháng 5 đến tháng 8, cánh hoa pensée mềm mỏng và có màu sắc sặc sỡ, phổ biến nhất là màu tím, mỗi bông hoa thường có sự pha trộn của nhiều màu tạo nên vẻ đẹp bắt mắt và thu hút. Pensée là một loài hoa tình yêu, thường được liên tưởng đến thánh Valentine, hoa mang ý nghĩa của sự nhớ thương, tương tư trong tình yêu đôi lứa. Hoa pensée tượng trưng cho niềm tin và hy vọng về một mối quan hệ bền bỉ, thủy chung. Cái tên “pensée” xuất xứ từ tiếng Pháp, mang ý nghĩa là sự nhớ nhung, tơ tưởng với thông điệp là “Người đã chiếm giữ mọi ý nghĩ của tôi”.
Những bài hát về hoa pensée có thể kể đến như “Chuyện Tình Hoa Pensee” của nhạc sĩ Phượng Linh, “Cánh Hoa Yêu” Nhạc Hoàng Trọng & Thơ Vĩnh Phúc,…và một ca khúc rất nổi tiếng với sự kết hợp của hai nhạc sĩ tài hoa Đài Phương Trang và Ngọc Sơn là “Màu Tím Pensée”. Đi cùng với ca khúc “Màu Tím Pensée” là ca khúc “Mùa Pensée nở”. Đài Phương Trang và Ngọc Sơn đã cùng sáng tác nhiều bài hát bất hủ được nhiều người biết đến như: Tình Khúc Đêm Mưa, Hoa Mười Giờ, Màu Tím Pénsee, Mùa Pénsee nở, Người Quên Kẻ Nhớ, Đường Về Ngoại Ô, … Những ca khúc của nhạc sĩ Đài Phương Trang thường được viết theo một câu chuyện rất dài nhưng rất cụ thể. “Màu Tím Pensée” được sáng tác trước, là mở đầu cho một câu chuyện tình dài.
Màu hoa Pensée.
Màu hoa tình yêu hay hoa tím dỡ dang.
Lòng chợt bâng khuâng nghe câu chuyện cũ.
Mắt thoáng bao ngỡ ngàng.
Chuyện người trai đêm đêm ngắm trăng suông.
Nghẹn ngào trông Pensée tím bơ vơ.
Nếu mai sau này ước mơ không thành.
Thì nguyện đồi Pensée tím làm mồ chung.
Bấm vào hình trên để nghe ca khúc do Giao Linh trình bày.
Chuyện tình trong hài hát là một câu chuyện buồn thương của đôi trẻ ở một vùng quê, họ đem lòng yêu nhau say đắm, mỗi ngày vào lúc hoàng hôn vừa xuống chàng trai đều cầm nhánh hoa Pensée đứng ngoài hiên nhìn qua khe khung cửa sổ ngắm nhìn người con gái. “Nghẹn ngào trông Pensée tím bơ vơ” còn tươi tắn như tình yêu chớm nở, màu tím của hoa tình yêu hay màu hoa tím dở dang. Đôi tình nhân đã hẹn thề cùng nhau, “nếu mai sau này ước mơ không thành” thì đồi Pensée tím này sẽ là “mồ chung” của đôi ta.
Rồi một ngày nọ, người con gái không thấy chàng trai đâu nữa, chỉ còn những nhánh hoa pensée màu tím rũ rượi ngoài hiên. Chàng trai đã chiến đấu và hy sinh trong trận chiến, trên tay vẫn nắm chặt chùm hoa pensée tím. Nàng đau lòng và tuyệt vọng, màu tím pensée cũng buồn như màu của hoa sim vậy, phải chăng đó là điềm báo cho mối tình bi thương của đôi trẻ. Cuộc tình đôi ta chỉ với một chút hy vọng mong manh thì nay đã bị dập tắt, dẫu biết rằng đời chinh nhân giữa thời cuộc loạn lạc bi thương là thế, nhưng mộng không thành làm sao kìm nén nổi cơn đau.
Mãi về sau, có ai ngờ rằng hung tin ngày xưa là không chính xác, bởi: “Người trai mà hung tin, một đêm kia giao tranh chàng đã chết, đến nay vẫn yên lành, vẫn vui bước dạ hành.”
Ngày tháng dần trôi mãi.
Đã lâu rồi không trở lại nơi xưa.
Người trai mà hung tin.
Một đêm kia giao tranh chàng đã chết.
Đến nay vẫn yên lành, vẫn vui bước dạ hành.
Bên cuộc đời chiến chinh. Đôi khi nghe chợt buồn.
Xin ai chớ hỏi rằng. Vì sao hay bâng khuâng…
Bấm vào hình trên để nghe ca khúc do Hương Lan trình bày.
Đã lâu rồi không trở lại nơi xưa, không được gặp lại người thương, nhưng biết sao được bởi đời chinh nhân trong thời loạn lạc, chỉ có thể chờ tin nhau với niềm hy vọng mong manh. Rồi một chiều kia, chàng trai hành quân qua cánh đồi Pensée tím ngày xưa, nơi mà hai người đã cùng nhau thề nguyền, chàng trai ngỡ ngàng “nghe không gian như đang sụp đổ” khi thấy ngôi mộ của chính mình. Lòng chua xót đắng cay và trong tâm trí lại gợi lên những lời thề ước năm xưa với nàng. Chắc hẳn nàng đã rất đau khổ vì ta, chờ đợi ta mòn mỏi rồi lại tuyệt vọng đến vô cùng. Càng đau đớn hơn khi nghe tin nàng đã quy y cửa Phật, đã lựa chọn nơi thanh tịnh và giữ mãi lời thề năm xưa với ta. “Biết em phương nào” mà tìm, thời gian ngần ấy em đã chờ đợi ta trong vô vọng, đến giờ ta trở lại nhưng đôi mình lại chẳng thể bên nhau.
Rồi một chiều kia.
Người trai hành quân ngang qua cánh đồi xưa.
Chợt nghe không gian như đang sụp đổ.
Thấp thoáng ngôi mộ mình.
Lời thề xưa dư âm vẳng đâu đây.
Hỏi lại nghe tin em đã quy y.
Biết em phương nào. Đã bao năm rồi.
Vẫn còn tìm nơi xa vắng. Một người thôi…
Bấm vào hình trên để nghe ca khúc do Mạnh Quỳnh trình bày.
Câu chuyện trong “Màu Tím Pensée” kết thúc lưng chừng và được kể tiếp trong ca khúc “Mùa Pensée nở”, đến cuối cùng đôi uyên ương chẳng thể bên nhau. Kết cục đau buồn nhất cũng đã xảy đến với họ, người con gái ấy đã ra đi mãi, những giây phút cuối đời nàng “lệ ngập mi ước mong xin chôn trên đồi, cạnh mộ hoa năm xưa”. Và cứ như thế, chỉ còn chàng trai lặng lẽ ở lại với cánh hoa Pensee tím ủ dột, dù không tươi như tình yêu chớm nở nhưng cánh hoa vẫn giữ nguyên màu tím, màu tím của thủy chung. Những giai điệu nhẹ nhàng, trầm lắng và đượm buồn của ca khúc “Màu Tím Pensée” mang lại sự bình lặng trong tâm hồn người nghe.
Lời bài hát Màu Tím Pensée – Đài Phương Trang & Ngọc Sơn
Màu hoa Pensée.
Màu hoa tình yêu hay hoa tím dỡ dang.
Lòng chợt bâng khuâng nghe câu chuyện cũ.
Mắt thoáng bao ngỡ ngàng.
Chuyện người trai đêm đêm ngắm trăng suông.
Nghẹn ngào trông Pensée tím bơ vơ.
Nếu mai sau này ước mơ không thành.
Thì nguyện đồi Pensée tím làm mồ chung.
Ngày tháng dần trôi mãi.
Đã lâu rồi không trở lại nơi xưa.
Người trai mà hung tin.
Một đêm kia giao tranh chàng đã chết.
Đến nay vẫn yên lành, vẫn vui bước dạ hành.
Bên cuộc đời chiến chinh. Đôi khi nghe chợt buồn.
Xin ai chớ hỏi rằng. Vì sao hay bâng khuâng…
Rồi một chiều kia.
Người trai hành quân ngang qua cánh đồi xưa.
Chợt nghe không gian như đang sụp đổ.
Thấp thoáng ngôi mộ mình.
Lời thề xưa dư âm vẵng đâu đây.
Hỏi lại nghe tin em đã quy y.
Biết em phương nào. Đã bao năm rồi.
Vẫn còn tìm nơi xa vắng. Một người thôi…