Email: bbt@thoixua.vn
Thứ Năm, Tháng Một 12, 2023
No Result
View All Result
Thời Xưa
  • Home
  • Sài Gòn Xưa
  • Cảm xúc âm nhạc
  • Bàn tròn âm nhạc
    • Ca từ trong nhạc xưa
    • Chân dung của tiếng hát
  • Nghệ sĩ
    • Ca sĩ
    • Nhạc sĩ
  • Tiểu sử bài hát
  • Sử xưa
  • Định danh xưa
  • Tin tức
  • Home
  • Sài Gòn Xưa
  • Cảm xúc âm nhạc
  • Bàn tròn âm nhạc
    • Ca từ trong nhạc xưa
    • Chân dung của tiếng hát
  • Nghệ sĩ
    • Ca sĩ
    • Nhạc sĩ
  • Tiểu sử bài hát
  • Sử xưa
  • Định danh xưa
  • Tin tức
No Result
View All Result
Thời Xưa
No Result
View All Result
Home Sài Gòn Xưa

Tượng Đài Léon Gambetta với số phận bi hài nhất Sài Gòn – Phải di dời đến lần thứ 3 mới tìm được nơi chốn

by Mẫn Nhi
20/08/2021
in Sài Gòn Xưa
0

Danh mục bài viết

  1. Đôi chút về Léon Gambetta
  2. Bắt đầu cuộc hành trình di dời của bức tượng
    1. Tượng đài Léon Gambetta được đặt đầu tiên ở ngã tư Norodom – Pellerin
  3. Bức tượng chuyển về quảng trường Gambetta (nay là chợ Bến Thành)
  4. Nơi dừng chân cuối cùng của tượng Léon Gambetta

Đôi chút về Léon Gambetta

Ông Léon Gambetta sinh năm 1838 và mất năm 1882, là một cнíɴн trị gia người Pháp. Trải qua biết bao biến cố trong cuộc đời, ông được bổ nhiệm làm Thủ tướng và Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Pháp trong thời gian hai năm từ 1881 đế 1882. Vào tháng 12 năm 1882, Léon Gambetta bị thương và sau đó là cнếт vì вệин dạ dày. Ông theo đuổi chủ nghĩa thực dân và ủng hộ việc chiếm cứ để mở rộng thuộc địa Pháp. Trong khoảng năm 1881 đến năm 1882 cũng là khoảng thời gian Pháp xâm chiếm xong các tỉnh miền Nam và sắp sửa tiến đánh miền Bắc. Vì là một trong số những người đứng đầu việc ủng hộ cho chuyện xâm chiếm lãnh thổ nên một năm sau khi ông mất, Pháp cho xây dựng bức tượng Léon Gambetta và cho dựng ở trung tâm Sài Gòn, nơi quân Pháp chiếm đánh đầu tiên và thành côɴԍ khi vào Việt Nam.

Chân ᴅung Léon Gambetta

Bắt đầu cuộc hành trình di dời của bức tượng

Tượng đài Léon Gambetta được đặt đầu tiên ở ngã tư Norodom – Pellerin

Ngay đoạn ngã tư đường Norodom (nay là đường Lê Duẩn) giao với Pellerin (đường Pasteur ngày nay) có đặt tượng đài của ông Léon Gambetta. Bức tượng tại Sài Gòn thực ra chỉ được mô phỏng dựa trên bức tượng gốc của ông ở Cahors (quê nhà của ông). Khối tượng được điêu khắc bởi Alexandre Falguières. Còn phần chân đế của tượng được làm bởi kiến trúc sư Paul Pujol.

Ngày 4/5/1889, tượng đài được khánh thành dưới sự chứng kiến của Thống đốc Étienne Richaud và thị trưởng thành phố Sài Gòn Roch Carabelli. Tượng đài có cấu trúc bao gồm 3 bức tượng. Trong đó tượng Léon Gambetta đứng ở vị trí cao nhất và 2 bức tượng nhỏ hơn ở hai bên. Về phần bức tượng của ông Léon Gambetta, hướng bên tay phải của tượng là dinh Norodom (hay còn gọi là Dinh Toàn quyền Đông Dương), tay phải của ông đặt trên nòng đại bác đặt dưới chân ông theo đúng ý nghĩa phô trương sức mạnh của Pháp, sử dụng lực lượng vũ trang gây nên cнιếɴ тʀᴀɴн nếu không quy hàng, người ta gọi đó là ngoại giao pháo hạm. Còn tay trái của ông chỉ về phía thành Gia Định, nơi Pháp vừa chiếm đóng vào ngày 17/2/1859. Mặt trước của tượng nhìn về sông Sài Gòn, mặt sau quay về đường Pellerin. Còn hai bức tượng nhỏ hơn phía dưới bên phải và bên trái của ông điêu khắc hai người lính Pháp cũng tham gia vào côɴԍ cuộc xâm chiếm thuộc địa của Pháp.

Tòa nhà trong hình là dinh Toàn quyền
Tòa nhà trong hình là dinh Toàn quyền

Chính diện của tượng đài Gambetta

Nghe nói bức tượng này ngoài một tượng ở quê hương Cahors, một tượng dựng ở ngã 4 đường Pellerin và đường Norodom thì còn một tượng nữa nhưng bức tượng thứ ba đó ở đâu thì không ai biết.

Bức tượng Gambetta ở quê nhà của ông Cahors – Pháp

Bức tượng chuyển về quảng trường Gambetta (nay là chợ Bến Thành)

Đến năm 1912 đến năm 1914, lúc đó chợ Bến Thành còn nằm trên đại lộ Charner bị giải tỏa để cải tạo thành quảng trường, lấy tên là Quảng trường Gambetta. Đại lộ Charner thời ấy cнíɴн là phố đi bộ tấp nập người đông ở trung tâm quận 1 bây giờ. Bên cạnh đó, ở ngã tư đại lộ Thống Nhất và Pasteur lúc này đã có đông đúc người qua lại, nhất là xe hơi. Nếu đặt tượng ông Léon Gambetta ở đó thì sẽ choáng chỗ cho giao thông qua lại nên hội đồng thành phố quyết định di dời khối tượng ấy đến Quảng trường mang tên ông – Gambetta. Vị trí đặt tượng lúc đó nằm ở gần phía cuối quảng trường. Vị trí cuối quảng trường lúc đó là tòa nhà Bitexco ngày nay, tượng nhìn ra đại lộ Charner, lưng tượng quay về phía đường Georges Guynemer (ngày nay là đường Hồ Tùng Mậu). Tiếp tục tay trái của tượng chỉ về đường Vannier (nay là đường Ngô Đức Kế), tay phải chỉ về đường Phủ Kiệt (nay là đường Hải Triều).

Tượng đài được đặt ở cuối quảng trường, dãy nhà phía sau là đường Hồ Tùng Mậu ngày nay

Bức tượng đặt ở vị trí cao ốc Bitexco Financial Tower ngày nay

Cứ tưởng Quảng trường mang tên ông sẽ là nơi dừng chân cuối cùng của bức tượng, nhưng chỉ vào khoảng 10 năm sau, năm 1925, người Pháp quyết định xây kho bạc ở vị trí này. Và thế là khối tượng ấy được di dời về vườn Maurice Long (nay là côɴԍ viên văи hóa Tao Đàn).

Nơi dừng chân cuối cùng của tượng Léon Gambetta

Ngày đó vườn Maurice Long (côɴԍ viên Tao Đàn ngày nay) chưa đông người qua lại, tượng được dời về đây và cho đặt ở giữa đường Trương Định đi xuyên qua côɴԍ viên Tao Đàn, phía sau sân bóng Tao Đàn gần đường Huyền Trân Công Chúa.

Lính Nhật đánh chiếm Sài Gòn thời Đệ nhị Thế cнιếɴ chụp ảnh dưới chân tượng Gambetta trong côɴԍ viên Tao Đàn

Đế chân tượng Gambetta phía bên phải góc hình

Để nói về số phận bi hài của khối tượng này, người Sài Gòn xưa có câu ca dao: “Trên Thượng thơ bán giấy – Dưới Thủ Ngữ treo cờ – Kìa Ba còn đứng chơ vơ – Nào khi núp bụi, núp bờ – Mủ di đánh dạo bây giờ bỏ em”. Thượng thơ được hiểu là dinh Thượng Thơ, hiện nay dinh còn nằm ở góc đường ngã tư Đồng Khởi giao với Lý Tự Trọng. Còn cột cờ Thủ Ngữ hiện nay nằm ở góc sông Sài Gòn và rạch Bến Nghé, hay đúng hơn là chân cầu Khánh Hội với đường Hàm Nghi.

Về số phận tiếp theo của tượng đài Léon Gambetta, theo như ông Vương Hồng Sển có ghi chép lại, khi cнιếɴ тʀᴀɴн иổ ra, cнíɴн quyền Pháp muốn thâu dụng số đồng đó làm vũ khí nên bèn sai người nấu bức tượng đó ra. Thế nhưng có một chuyện bất ngờ khiến mọi người dở khóc dở cười đó là thân tượng được làm bằng đồng giả, không thể sử dụng được. Cho đến bây giờ tượng đài chỉ còn lại cái đế, xung quanh côɴԍ viên Tao Đàn vẫn có lối để đi vào tượng.

 

Đánh giá post
Next Post

Bộ ảnh cực hiếm về cuộc sống người Hoa ở vùng Sài Gòn - Chợ Lớn trước năm 1975

Trả lời Hủy

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Blog là nơi để lưu giữ những kỷ niệm xưa và chia sẻ những ý kiến về âm nhạc, giai điệu.

Vui lòng không bình luận bình phẩm về cнíɴн trị hay gán ghép tư tưởng không cнíɴн xác trong blog.

Trân trọng cảm ơn quý độc giả!

Nên đọc

Ngược dòng thời gian hoài niệm về Đông Dương qua bộ sưu tập những tấm bưu thiếp xưa – Phần cuối

Ngược dòng thời gian hoài niệm về Đông Dương qua bộ sưu tập những tấm bưu thiếp xưa – Phần cuối

11 tháng ago

Tuấn Vũ chia sẻ từng bị khán giả nhầm thành Trường Vũ khi đi biểu diễn

2 năm ago
Nhạc sĩ Trúc Phương từng được mệnh danh là  “Ông hoàng nhạc Bolero” những năm thập niên 60

Nhạc sĩ Trúc Phương từng được mệnh danh là  “Ông hoàng nhạc Bolero” những năm thập niên 60

2 năm ago
Câu chuyện người dân 18 thôn vườn trầu nổi dậy giết chết tay sai thực dân là Đốc phủ Trần Tử Ca vào năm 1885 qua ghi chép của người Pháp

Câu chuyện người dân 18 thôn vườn trầu nổi dậy giết chết tay sai thực dân là Đốc phủ Trần Tử Ca vào năm 1885 qua ghi chép của người Pháp

8 tháng ago

Mai Lệ Huyền – Nữ ca sĩ nổi tiếng với một thời được xem như là huyền thoại của Saigon trước năm 1975

2 năm ago
Nhạc Sĩ Lam Phương và cô học trò Túy Hồng

Hoàn cảnh ra đời ca khúc “Ngày hạnh phúc” và mối tình đẹp thuở ban đầu của Lam Phương – Túy Hồng

2 năm ago

“Xuân Này Con Không Về” – Nhạc phẩm khắc họa nỗi nhớ của những người con tha hương đón tết xa nhà

2 năm ago

Hay nhất

Plugin Install : Popular Post Widget need JNews - View Counter to be installed

Theo dõi chúng tôi trên

  • Home 1
Liên hệ ban biên tập: bbt@thoixua.vn

© 2020 Bản quyền thuộc về Hoài niệm thời xưa DMCA.com Protection Status

No Result
View All Result
  • Home
  • Sài Gòn Xưa
  • Cảm xúc âm nhạc
  • Bàn tròn âm nhạc
    • Ca từ trong nhạc xưa
    • Chân dung của tiếng hát
  • Nghệ sĩ
    • Ca sĩ
    • Nhạc sĩ
  • Tiểu sử bài hát
  • Sử xưa
  • Định danh xưa
  • Tin tức

© 2020 Bản quyền thuộc về Hoài niệm thời xưa DMCA.com Protection Status