Nhạc sĩ Hoài Nam tên thật là Trần Hoài Nam, sinh năm 1942 tại quê Sóc Trăng. Năm 1965, ông cùng một số nhạc sĩ khác như Trần Thiện Thanh, Anh Việt Thu, Nguyễn Văn Đông,…tham gia hoạt động văn nghệ trong quân đội, thuộc cục tâm lý chiến Việt Nam Cộng hòa và chuyên sáng tác các ca khúc về chủ đề người lính. Ngoài ra, ông vẫn còn được biết đến nhiều bởi những ca khúc tình cảm mang tâm tư ưu buồn và nỗi đau sâu đậm của cuộc tình chia ly. Cùng với những ca khúc như “Sau lần hẹn cuối”, “Bến đợi đò trông”, “Đường ai nấy đi” (viết cùng Duy Hiền), “Em lấy chồng xa” (viết cùng với Thanh Sơn),….thì “Một lần lỡ bước” cũng là ca khúc mang theo sự nuối tiếc về một cuộc tình tan vỡ, sự dang dở khi yêu thương không trọn vẹn.
“Chỉ có một lần lỡ bước sa chân
Nát cả đời hoa tiếc trọn đường trần
Rồi có một lần ngậm đắng nuốt cay
Men tình chưa uống đã say
Hương tình đắm đuối ngất ngây….”
Một lần sa chân vào cạm bẫy của tình yêu chính là “nát cả đời hoa tiếc trọn đường trần”, yêu đương lầm lỡ chính là cảm giác có được mọi thứ nhưng sau đó lại vụt mất tất cả như giấc mộng dài chợt tỉnh giấc. Chữ “duyên” có sức mạnh đến thế sao? Mang hai con người vốn chỉ là xa lạ, rồi quen nhau, quan tâm nhau, yêu nhau đến cuối cùng lại chia xa đôi người đôi ngả. Phải chăng trời xanh đã quá nhẫn tâm, tại sao không để hai người có duyên có luôn nợ, để ai ai cũng có được cái kết viên mãn trong câu chuyện tình yêu lứa đôi.
Tình yêu như một ly rượu độc, bản thân người uống biết rất rõ uống vào là sẽ chết nhưng vẫn không kiềm được lòng mà cạn sạch, đơn giản là vì người mình thương và suy nghĩ người thương cũng thương mình. Nhưng có biết đâu đó chỉ là mộng ảo do chính bản thân mình dệt nên, đến cuối cùng chỉ biết ngậm đắng nuốt cay cho riêng, chẳng ai sẽ biết mình đau thế nào, chẳng ai quan tâm mình khổ đến đâu. Bởi đơn giản, đó là do mình tự nguyện! “Men tình chưa uống đã say”, tình yêu chỉ cần mở cửa đã khiến người ta chìm đắm, và từ từ lún sâu, không còn lối thoát. Tình yêu vốn như một vũng lầy, càng vùng vẫy sẽ lún càng sâu, nhưng để im không nhúc nhích thì bản thân vẫn chìm dần mà thôi.
“…..Chỉ có một lần nói tiếng yêu thương
Sớm đã nặng vương khúc nhạc điệu buồn
Mới có một lần tìm chốn thiên thai
Đâu ngờ tiên cảnh bồng lai
Chỉ làm khổ lụy trần ai (mình ai)….”
Tình yêu vốn là một tình ca đầy màu sắc, có người thì nhìn thấy màu hồng nhu mì và đằm thắm, có người lại chỉ toàn nhìn thấy cảnh tượng tăm tối và u hoài. Tình yêu vốn mang theo nhiều cung bậc cảm xúc, có thăng hoa trong lời yêu vừa ngỏ, cũng có sầu bi khi chuyện tình rạn nứt. Ở trong guồng quay ấy, ta có thể cảm nhận được cái gọi là hạnh phúc khi bên nhau, cũng có thể cảm nhận được đắng cay hằn sâu khi xa cách. Tại sao chỉ vì lỡ nói tiếng yêu thương mà chữ tình lại nặng đến vô chừng, nặng đến mức người thốt ra chữ “thương” phải “nặng vương khúc nhạc điệu buồn”…Người ta nói, tình yêu chính là chốn bồng lai tiên cảnh ở nhân gian, đưa con người ta chìm vào những giấc mộng hư ảo khi tình còn đẹp đẽ mặn nồng. Nhưng nó sẽ nhanh chóng hóa thân thành “địa ngục trần gian” nếu cuộc tình tan vỡ, “chỉ làm khổ lụy trần ai” mà thôi, và cũng chỉ có người nặng yêu thương mới gánh ưu thương nhiều đến thế.
“….Gió hôn mây đâu ngờ mây rơi lệ
Ta khóc cho đời hay đời khóc cho ta
Bến sông Tương không còn ai qua lại
Nỗi u hoài ai biết cho aiĐã từng nghĩ tình đôi lứa sẽ bền chặt như gió với mây, gió thổi mây bay đến cùng trời cuối đất, lúc nào cũng kề cạnh. Nhưng chẳng ngờ “gió hôn mây”, mây đã bất ngờ rơi lệ, chẳng ngờ sẽ có lúc có gió lại chẳng có mây nên khiến cho cuộc tình vốn gắn kết sâu đậm lại trở nên bi thương và rồi nhạt nhòa. Nhưng biết làm gì bây giờ ngoài dùng đôi dòng nước mắt mà khóc thương cho đời, khóc thương cho mình, cho cuộc tình ngắn ngủi không có cái kết đẹp.
Bến sông Tương ngày nào vẫn còn đông đúc người đi kẻ ở, thuyền đò cập bến tấp nập, nhộn nhịp đến đi, bến sông Tương bây giờ vắng bóng chẳng người qua lại, chẳng còn thuyền nào nhớ đến bến sông xưa. Nỗi u buồn mà bến sông đây gánh chịu, có mấy ai thấu hiểu, có mấy người biết đến…Cũng giống như tình ta, vốn ngày nào vẫn còn mặn nồng trao nhau những lời hẹn câu thề, vẫn còn cùng nhau ngược xuôi bờ bến. Vậy mà hôm nay, người rời đi không nói lời từ giã, người đành tâm quay đi chẳng ngó lại bao giờ.
“…..Chỉ có một lần âu yếm du dương
Sớm bẻ cành yêu vứt bỏ lề đường
Mới có một lần mà đã đổi thay
Lửa tình mau chóng tàn phai
Cõi lòng đơn lạnh từ đây”
Tại sao lại như vậy? Tại sao chỉ mới một lần nói lên lời yêu âu yếm mà cả cuộc đời như chìm vào mộng ảo đau thương khi “cành yêu vứt bỏ lề đường”? Tại sao chỉ mới có một lần yêu mà những tâm tư kia đã chẳng còn đơn thuần như thuở ban sơ, mọi thứ dường như đã đổi thay? Theo thời gian, lòng người ban đầu vốn nồng nàn cũng dần nhạt phai, thời gian vô tình đến vô tâm khi lướt nhanh không chờ ai, phải chăng lòng người cũng như thời gian kia, phai nhạt theo tháng năm. Để rồi khi ra đi, người ngoảnh mặt bước bỏ lại phía sau người mà ta từng thương. Mới hôm qua tình mình vừa bắt đầu, vậy mà hôm nay lửa tình lại chóng phai tàn, để lại kẻ thất tình với nỗi cô đơn lạnh buốt. Tình yêu có hàng ngàn cách bắt đầu, hàng ngàn cách để làm quen mở ngỏ cho một câu chuyện, và cũng hàng trăm lý do để kết thúc một cuộc tình, chấm chút một mối lương duyên. Nhưng lại chẳng có lý do gì để níu kéo một người hết yêu ở lại, chẳng có cơ hội nào để bắt đầu lại một cuộc yêu mới.
“Một lần lỡ bước” của nhạc sĩ Hoài Nam chỉ là đôi lời than trách của một kẻ thất tình, yêu thương mặn nồng nhưng sau cùng lại gánh chịu những bi thương trong lòng. Tuy nhiên, ca khúc chỉ là một chút nỗi lòng chứ không hẳn là ca từ khuyên người đừng yêu đương. Người ta vẫn hay nói, nỗi buồn lớn nhất của mình là khi lúc nào cũng tỏ ra là bản thân hạnh phúc và nỗi đau lớn nhất là buồn nhưng miệng vẫn nở nụ cười tươi. Tác giả không muốn đắm chìm vào nỗi buồn nhất, cũng không muốn cảm nhận nỗi đau nhất ấy, nên người đã bộc lộ ra chút nỗi lòng của mình cùng với người yêu nhạc, san sẻ chút tâm tư cùng những kẻ chịu tổn thương trong tình dang dở.
Chỉ có một lần lỡ bước sa chân
Nát cả đời hoa tiếc trọn đường trần
Mới có một lần ngậm đắng nuốt cay
Men tình chưa uống đã say
Hương tình đắm đuối ngất ngây
Chỉ có một lần nói tiếng yêu thương
Sớm đã nặng vương khúc nhạc điệu buồn
Mới có một lần tìm chốn thiên thai
Đâu ngờ tiên cảnh bồng lai
Chỉ làm khổ lụy trần ai
Gió hôn mây đâu ngờ mây rơi lệ
Ta khóc cho đời hay đời khóc cho ta
Bến sông Tương không còn ai qua lại
Nỗi u hoài ai biết cho ai
Chỉ có một lần âu yếm du dương
Sớm bẻ cành yêu vứt cạnh lề đường
Mới có một lần mà đã đổi thay
Lửa tình mau chóng tàn phai
Cõi lòng đơn lạnh từ đây