Nhắc đến Hoài An, hầu hết khán giả yêu thích nhạc Việt đều biết đến những ca khúc “nổi đình nổi đám” như “Câu chuyện đầu năm”, “Trăng về thôn dã”, “Tình lúa duyên trăng”, “Thiên duyên tiền định”……Những sáng tác như lời tự tình của nam nhạc sĩ, nói hộ tiếng lòng của biết bao khán giả nghe nhạc đối với cuộc sống, đối với tình yêu đôi lứa, khiến bao trái tim rung động xốn xang.
Nhạc sĩ Hoài An
“Kỷ niệm nào buồn” được sáng tác vào năm 1964, đây là một trong những ca khúc nổi tiếng của nhạc sĩ Hoài An với ca từ mộc mạc và giản dị, ca khúc được yêu thích với giai điệu trữ tình, dễ nghe, dễ thuộc. Ca khúc là một câu chuyện tình dĩ vãng, kể về tình yêu ở lứa tuổi học trò với những ngây ngô, vụng dại của thuở ban sơ, theo đó là những hồi ức đẹp được gợi nhớ mà hai đứa đã từng cùng nhau trải qua, cùng nhau chiêm nghiệm.
“Ngày đôi ta quen nhau tuổi còn thơ,
đi học chung cùng giờ
Nhặt hoa đem cho nhau ghim vào thơ,
đếm đầu tay mà chờ
Thời gian qua trôi mau không ngừng đâu
Mỗi mùa hoa phượng đầu, tiếng ve kêu gợi sầu
Phút chia tay rầu rầu
Tiếc thương riêng mình biết, hoặc tìm trong mắt nhau….”
Bấm vào hình trên để nghe ca khúc do Thanh Tuyền trình bày.
Người ta vẫn thường nói rằng: Tình yêu tuổi học trò là cảm xúc đầu đời ngọt ngào và xao xuyến. Bởi lẽ, trong mỗi chúng ta ai rồi cũng sẽ trải qua thứ tình cảm ngây ngô và vụng dại ấy, thứ tình cảm thiêng liêng và hồn nhiên nhất nhưng cũng là thứ tình cảm khó quên nhất bởi nó quá trong trẻo và thuần khiết, yêu thương cũng quá nồng nhiệt và mãnh liệt. Tình yêu như dòng nước ấm mùa thu tưới mát tâm hồn người trẻ và ươm mầm cho những cảm xúc nơi trái tim được nảy nở và sinh sôi, trái tim học trò sẽ luôn giữ vững nhịp đập và đốt cháy những nhiệt huyết trong lòng, ngày một dâng cao. Đó có chăng là một quy luật, quy luật bất thành văn, bởi những thứ xảy ra lần đầu tiên sẽ mang đến những cảm xúc chân thật nhất, tuyệt vời nhất, mạnh mẽ nhất và cũng khó quên nhất. Tình cảm học trò tuy có chút khờ dại cùng ngây thơ nhưng lại trong sáng và quá đỗi thuần khiết, các cô cậu học trò đến với nhau bằng con tim chân thành chứ chẳng toan tính hay vật chất xa hoa. Mọi thứ đến với họ như một cánh cửa thần kỳ, mở ra một chân trời với toàn là hoa thơm cỏ lạ, với những thứ ánh sáng rực rỡ mà lại thuần khiết đến ngạc nhiên. Còn họ chỉ biết yêu và tin vào tin yêu của mình, hay thậm chí còn nghĩ rằng đôi lứa sẽ cùng nhau dựng xây một tương lai yên bình và tươi đẹp, không có bất kỳ khổ đau hay bi lụy, có bất kỳ mưu mô hay cạm bẫy. Và chính lối suy nghĩ này đã khiến cho tình đầu là mối tình nhớ, mối tình khắc cốt ghi tâm với những hoài niệm tươi đẹp nhất trong cuộc đời mỗi con người.
Mở đầu cho ca khúc chính là dòng hồi tưởng của tác giả, như một lần nữa được trở lại thời không xưa, được lần nữa cuồng nhiệt yêu thương một người bằng trái tim trinh nguyên không vết xước. Nhưng sau đó lại vu vơ với những nỗi buồn miên man bởi đã thật sự không thể quay lại nữa rồi, như cánh hoa phượng vĩ đỏ rời khỏi cành cao chẳng thể nào gắn liền lại được nữa. “Ngày đôi ta quen nhau tuổi còn thơ, đi học chung cùng giờ”, còn gì đẹp hơn khi hai người yêu nhau, có nhau trong cuộc sống sinh hoạt hàng ngày, cùng nhau cắp sách đến trường, cùng nhau nở nụ cười khi đến lớp, cùng trải qua những giờ giảng bài, cùng học và cùng vui. Sau đó lại cùng nhau nhặt những cánh hoa phượng mà ép vào trang vở trắng, ghi lên những dòng nhật ký tuổi thơ, cùng lắng nghe tiếng ve gọi hè về với niềm vui của tuổi nhỏ,…Khoảng thời gian tươi đẹp đó cứ thế trôi mãi, không biết đã qua bao mùa phượng nở, chẳng đếm được số ngày ve gọi mùa hè về, đôi trẻ cứ đắm chìm trong cuộc tình mộng ước tươi đẹp. Đến một ngày, chợt nhận ra sắp đến giây phút chia ly, những âu sầu cứ thế mà chồng chất ẩn mình trong sự lưu luyến của bao tuổi học trò. Những ngày tháng mơ mộng ấy, đã chẳng tìm thấy nữa, chỉ biết kiếm tìm chút xao xuyến cũ trong mắt nhau.
“……Rồi khi yêu thương đi vào tuổi xanh
đất trời vui chuyện mình
Tình tôi mang tâm tư như tình anh,
ước vọng sao mộng thành
Đừng cho nhau tương lai mau nhạt phai,
lữ hành trên đường dài
Cánh chim bay miệt mài, mắt y vương u hoài
biết khi cho là mất
Cuộc đời ai giống ai!…..”
Bấm vào hình trên để nghe ca khúc do Hoàng Oanh trình bày.
Đến một ngày, những yêu thương xưa đã hoàn toàn đi vào dĩ vãng, lui mình vào những tuổi xanh mộng ước, mãi mãi lưu dấu trong lớp bụi của thời gian, thì lúc đó, bản thân đã có thể buông bỏ nhưng lại cứ hoài mong nhớ vì đó là đoạn ký ức không thể nào phai. Mỗi nỗi buồn, mỗi tâm tư được giấu khi một người con gái biết yêu chính là sự cho đi, sự hi sinh không cần nhận lại. Người con gái luôn dành cả thời thanh xuân của mình để theo đuổi thứ gọi là tình yêu, toàn tâm và toàn ý yêu đến quên mất bản thân mình cần gì và muốn gì. Và chỉ hy vọng, đôi lứa có thể mãi bên nhau, có thể sánh bước suốt đời trên con đường dài tương lai mù mịt. “Đừng cho nhau tương lai mau nhạt phai, lữ hành trên đường dài”, đừng bỏ lỡ tương lai của nhau mà hãy là những người lữ khách song hành trên con đường dài đăng đẳng. Chớ đừng như cánh chim nhỏ cứ miệt mài sải cánh trên khoảng trời rộng mênh mông không biết đâu là điểm dừng và trong đáy mắt cứ vương hoài những u buồn miên man không người san sẻ. Yêu thương hết lòng, không cầu nhận được sự hồi đáp cân xứng, nhưng cũng đừng để bản thân phải nhận một cái kết bẽ bàng sau những thiết tha ấy: “Biết khi cho là mất, cuộc đời ai giống ai!”, đến cuối cùng, bản thân chỉ còn lại một mình bơ vơ….
“…..Ai mang nhiều tha thiết, thêm nhiều luyến tiếc
mới thấy đậm đà bấy nhiêu
Khi đêm dài gối chiếc, ôm mộng nuối tiếc
mới thấy lòng càng mến yêu
Thà đừng quen biết lúc ban sơ
để hồn vương vấn mãi trong mơ
Mong sao duyên kiếp độ về nơi bến xưa,
như Ngưu Lang Chức Nữ vẫn đợi chờ trong gió mưa….”
Ai cũng thấu hiểu được lý lẽ thường tình này, trong tình yêu ai là người yêu thương nhiều hơn, dành nhiều tình cảm hơn người đó chính là người thua, hay chính xác hơn là người chịu nhiều đau khổ hơn khi câu chuyện đi đến hồi kết không vui. Càng yêu thương tha thiết, sẽ chịu càng nhiều luyến tiếc khi rời xa và rồi những dư âm ngày cũ sẽ như một thứ hương sắc vẫn còn đậm đà khó tan. Để rồi khi đêm về, một mình lặng lẽ trong căn phòng vắng, “ôm mộng nuối tiếc” thì mới biết bản thân đã yêu thương nhiều như thế nào, lòng yếu mềm đến bao nhiêu khi rời xa cuộc tình tuổi nhỏ. Một mình, nghiền ngẫm từng nỗi cô đơn bủa vây, sự lẻ loi cho ta biết được bản thân đang thật sự cần gì và muốn gì.
Chỉ có thật lòng yêu thương nhau, dành tình cảm cho nhau càng nhiều thì mới thấm nhuần được câu hát: “Thà đừng quen biết lúc ban sơ để hồn vương vấn mãi trong mơ”. Thà ngay từ những giây phút đầu tiên, chúng ta đừng gặp nhau, đừng có những rung động khó nói thành lời, đừng có những ánh nhìn ngượng ngùng làm tim lỗi nhịp và cũng đừng có những câu nói ngọt ngào làm lòng này xuyến xao. Nếu không biết, không quen, không cho nhau kỷ niệm có chăng giây phút này chẳng có những đau thương. Để sau cùng lại nguyện cầu tình duyên của mình được trở về nơi bến đỗ ngày xưa, được giống như chuyện tình Ngưu Lang Chức Nữ, dù có chia cách bao ngày thì khi quay đầu nhìn lại vẫn biết có người nơi đầu kia đang mải miết đợi chờ ta.
“…..Tình yêu như muôn hoa nở ngày đêm
sắc tỏa hương dịu hiền
Nhờ tay ai nâng niu cho đời hoa
sắc đẹp hương mặn mà
Dù nguyên do đâu duyên không thành đôi
những buồn vui cuộc đời, nói sao cho cạn lời
Nhớ thương lâu dần vợi
Giấu trong tim chuyện cũ gửi vào mây gió trôi
Tình yêu cũng như những nụ hoa tươi đẹp, dù không gần nhau nhưng vẫn tỏa ra những hương thơm làm say đắm lòng người. Biết hoa đẹp sẽ có gai nhưng vẫn không nhịn được mà nâng hoa ngắm nghía, biết tình độc nhưng vẫn không nhịn được mà đắm chìm rồi lại không tìm thấy lối ra. Tình yêu chính là sự hy sinh, sự cho nhận của lứa đôi, người cho đi cũng sẽ là người nhận lại, kẻ nhận được ắt cũng sẽ có ngày phải cho đi. Nếu tình yêu không được chăm chút thì sẽ chẳng thể nào đơm hoa kết quả, giống như không có sự quan tâm cùng thấu cảm lẫn nhau thì sẽ chẳng thể nào đi cùng nhau đến hết con đường tương lai dài. Người ta luôn nói, tình yêu phải được xây dựng dựa trên cơ sở của sự chân thành, chỉ có thật tâm đối đãi với nhau mới có thể trường tồn vĩnh cửu, chỉ có chấp nhận hy sinh vì người thương mới biết người đó thật sự đặt mình ở vị trí nào trong lòng và chỉ có xem những khổ đau của người thương thành khổ đau của chính bản thân mình thì câu chuyện tình ấy mới thật sự trọn vẹn. Khi đã yêu cuồng nhiệt và chân thành thì dù có vì nguyên do nào mà tình yêu ấy tan vỡ, những chuyện vui buồn có không thể nói hết thì dần dần những yêu thương ấy cũng sẽ vơi và chuyện tình của đôi ta cũng xin được cất vào dĩ vãng, mong gửi vào mây gió giúp cuốn đi xa.
“Kỷ niệm nào buồn”, có lẽ chẳng có kỷ niệm nào buồn cả, nó chỉ là những hồi ức để nhớ, để bản thân biết mình cũng từng có một đoạn thời gian cuồng si như thế, mãnh liệt mà theo đuổi tình yêu như thế. Nhạc sĩ Hoài An mang người nghe đi qua rất nhiều cung bậc cảm xúc, nhớ lại khoảng thời gian thiết tha về một thời học sinh đầy mộng mơ và trong sáng. Thưởng thức bài hát dưới khung cảnh những cánh phượng vĩ rơi rơi, cùng những tiếng ve sầu gọi hè về mà lòng như có chút xao xuyến, có chút bồi hồi nhớ hoài câu chuyện cũ.
Ngày đôi ta quen nhau tuổi còn thơ,
đi học chung cùng giờ
Nhặt hoa đem cho nhau ghim vào thơ,
đếm đầu tay mà chờ
Thời gian qua trôi mau không ngừng đâu
Mỗi mùa hoa phượng đầu, tiếng ve kêu gợi sầu
Phút chia tay rầu rầu
Tiếc thương riêng mình biết, hoặc tìm trong mắt nhau
Rồi khi yêu thương đi vào tuổi xanh
đât trời vui chuyện mình
Tình tôi mang tâm tư như tình anh,
ước vọng sao mộng thành
Đừng cho nhau tương lai mau nhạt phai,
lữ hành trên đường dài
Cánh chim bay miệt mài, mắt y vương u hoài
biết khi cho là mất
Cuộc đời ai giống ai!
Ai mang nhiều tha thiết, thêm nhiều luyến tiếc
mới thấy đậm đà bấy nhiêu
Khi đêm dài gối chiếc, ôm mộng nuối tiếc
mới thấy lòng càng mến yêu
Thà đừng quen biết lúc ban sơ
để hồn vương vấn mãi trong mơ
Mong sao duyên kiếp độ về nơi bến xưa,
như Ngưu Lang Chức Nữ vẫn đợi chờ trong gió mưa
Tình yêu như muôn hoa nở ngày đêm
sắc tỏa hương dịu hiền
Nhờ tay ai nâng niu cho đời hoa
sắc đẹp hương mặn mà
Dù nguyên do đâu duyên không thành đôi
những buồn vui cuộc đời, nói sao cho cạn lời
Nhớ thương lâu dần vợi
Giấu trong tim chuyện cũ gửi vào mây gió trô