Hoàng Thi Thơ là một trong những nhạc sĩ có tên tuổi nhất của nền tân nhạc Việt Nam từ trước năm 1975. Ngoài cái tên thường gọi, ông còn nhiều bút hiệu khác như Tôn Nữ Trà Mi, Tôn Nữ Diễm Hồng, Bích Khê (đây là tên làng quê nơi ông đã dành cả thời thiếu niên lớn lên, tình yêu quê hương sâu đậm đã thôi thúc nhạc sĩ lấy tên địa danh làm bút hiệu của mình), Triệu Phong. Hoàng Thi Thơ sáng tác rất nhiều, trên 500 ca khúc từ nhạc tình đến nhạc quê hương, từ dân ca đến nhạc thời trang, từ đoản ca đến trường ca từ nhạc cảnh cho đến nhạc kịch,…đều được ông thử nghiệm với chủ đề đa dạng. Bút danh Tôn Nữ Trà Mi được ông sử dụng vào khoảng thời gian từ 1972 – 1973 và sáng tác ra hàng loạt ca khúc hay mà ở thời điểm đó báo chí tốn khá nhiều bút mực để ngợi ca. Họ nói ông đã đem lại cho nền tân nhạc Việt Nam một luồng sinh khí mới với nguồn cảm hứng tân kỳ vô tận như “Rước Tình Về Với Quê Hương”, “Ngày Vui Lý Tưởng”, “Ô Kìa Đời Bỗng Dưng Vui”,….có nhạc vui, cũng có nhạc buồn, có nhạc tình cũng có nhạc quê hương.
“Hỏi Người Còn Nhớ Đến Ta” là một trong những tình khúc não lòng của nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ được sáng tác năm 1973, ký dưới bút danh Tôn Nữ Trà Mi. Cả ca khúc được bao hàm bởi những câu hỏi nhưng lại chẳng mong có người trả lời, bởi nhạc sĩ biết người đã quay lưng thì làm gì còn có chuyện trở lại, làm gì sẽ hồi tâm chuyển ý mà về bên ta hạnh phúc như ngày xưa. Câu hỏi chỉ mình ta biết, mình ta nghe, mình ta hiểu, để rồi mình ta đau lòng khi…đời muôn vạn người nhưng “anh chỉ thấy riêng em” chỉ yêu mỗi em.
“Hỏi vì sao đông buồn mưa tuôn lạnh giá….
Hỏi vì sao mây ngàn bỏ núi bay xa ..
Hỏi vì sao thu vàng mùa thu đổ lá???
Và hỏi tại sao thế giới đông người nhưng chỉ
thấy riêng ta??…..”
Đông tuy lạnh lẽo cô đơn nhưng còn có mưa kề cạnh, mây ngàn bỏ núi đi xa cũng có gió đồng hành, mùa thu hiu hắt nhưng cũng có lá vàng tô điểm thêm nét cô liêu…nhưng tại sao thế giới đông người như vậy lại chỉ có một người cô đơn không người kề cạnh. Người từng ôm ấp, từng trao nhau cái nắm tay, từng bên nhau những khi vui buồn gian khó,…tưởng sẽ bên nhau trọn đời trọn kiếp nhưng cũng rời xa. Người từng cùng ta thề hẹn trả qua bao mùa đông rét buốt, từng nói rằng: dù mây có bỏ núi thì vẫn cận kề bên ta như gió có mây, từng bảo sẽ là lá xanh đâm chồi khi cành thay lá…sẽ luôn sánh bước cùng ta trên con đường tương lai dai dẳng…giờ không một câu mà từ giã rời đi.
Có rất nhiều người sợ hãi nỗi buồn, họ sợ buồn tủi, sợ đau lòng, nhưng tác giả lại sợ hơn cuộc sống không buồn không vui, sợ hãi một cuộc sống nhạt nhẽo không mục đích. Đôi khi chúng ta cũng rất cần những nỗi buồn nhỏ nhặt làm bạn đồng hành, nhất là lúc cuộc sống vốn đủ đầy lại trở nên trống trãi đến lạ thường, một cảm giác cô độc xâm chiếm ta từng giây từng phút.
“….Hỏi vì sao con thuyền ra đi bỏ bến …
Một người mang mong chờ sầu tím không gian…
Để hằng đêm trông trời nhìn sao lặng đếm…
Nỗi buồn hàng đêm cứ mãi tăng dần theo nhịp
bước lang thang…..”
Bến là nơi con thuyền có thể gửi gắm tấm thân khi một ngày chuyên chở hành khách mệt mỏi, bến và thuyền luôn là đôi bạn đồng hành có người có ta, chẳng bao giờ tách rời được. Nhưng đến cuối cùng, thuyền vẫn lựa chọn ra đi, vẫn lựa chọn để bến lại một khoảng trời hiu quạnh, không người bầu bạn trăm năm. Cũng giống như nhạc sĩ, giống như bao kẻ thất tình cô đơn, ôm biết bao mong chờ, biết bao hoài vọng về một tương lai ấm êm….nhưng đáp lại chỉ là “sầu tím không gian”, cả bầu trời như chìm trong thương cảm u buồn. Để rồi hằng đêm ngắm nhìn bầu trời đầy sao nhưng lòng vẫn cô đơn đến lạ và mỗi ngày nỗi buồn ấy lại tăng đều theo từng nhịp từng nhịp….dai dẳng mãi chẳng dứt.
“….Hỏi, hỏi trời, trời vờ câm nín….
Hỏi, hỏi người, người nỡ quay lưng…
Hỏi, hỏi lòng, nhưng có hỏi cũng bằng không ..
Thôi đành hỏi em thì bỗng dưng nước mắt em tuôn một dòng….
Hỏi tình xưa trông chờ sao ai chẳng đến???
Hỏi người xưa tôn thờ còn nhớ hay quên???
Hỏi ngày nao con thuyền lại quay về bến???
Và hỏi tại sao thế giới đông người anh chỉ
thấy riêng em……”
Trên đời này, bản thân còn biết trông chờ vào ai nữa đây, còn biết hỏi ai những câu hỏi mà lòng này chứa đầy chẳng lời đáp. Hỏi trời thì trời vờ như không nhìn thấy rồi câm nín mà quay đi; hỏi người thì người chẳng thèm để tâm mà thẳng thừng chối bỏ quay lưng; hỏi lòng thì “có hỏi cũng bằng không”, nếu bản thân có câu trả lời thì đã chẳng ôm nỗi sầu, nỗi cô đơn trường kỳ như thế. Nên đành thôi, quyết định hỏi thẳng người làm mình tổn thương như dòng nước mắt lăn dài trên má, đôi mắt đỏ hoe đáng thương cùng với đôi môi bặm chặt chẳng thốt nên lời…thì biết mở miệng thế nào cho đặng.
Người chờ đợi tình không thấy đến, tình càng tôn thờ người lại càng quên, hỏi thời gian khi nào thì tình xưa sẽ đến, hỏi thế gian người mình tôn thờ còn nhớ hay quên câu chuyện tình này? Hay hỏi con thuyền xưa bao giờ mới lại tìm về cùng bến, để bến đỡ phải hiu hắt đợi trông? Và “hỏi tại sao thế giới đông người anh chỉ thấy riêng em…..”, chỉ yêu mỗi mình em, chỉ đau khổ vì em và chỉ chọn lựa nhung nhớ một người không còn ở bên ta?
“Hỏi Người Còn Nhớ Đến Ta” của nhạc sĩ Hoàng Thi Thơ mang giai điệu và cách gieo vần như một bài thơ tình đầy chua xót, những câu hỏi đặt ra chẳng bao giờ được lời đáp, những thắc mắc trong lòng chẳng ai có thể giải bày. Tâm mang sầu muộn, mong cầu người quay trở lại, nhưng làm sao có thể níu giữ một người đã quyết tâm ra đi? Tình yêu là thứ tình cảm vô cùng đặc biệt với nhiều tầng cảm xúc thăng trầm, mỗi cung bậc là một thử thách cho hai người hiểu nhau hơn, nhưng nếu không vượt qua được thì mỗi người mỗi con đường. Dù có trông chờ, hay có mong đợi thì vẫn là con thuyền thuyền lạc bến, cánh chim nhạn lạc đàn, đôi chúng ta mãi mãi lạc nhau trong một đời một kiếp. Duyên đã hết, tình đã cạn, có níu kéo chỉ là đôi dòng kỷ niệm, sẽ chẳng thể nào còn được bên nhau như thuở ban đầu
Hỏi vì sao đông buồn mưa tuôn lạnh giá….
Hỏi vì sao mây ngàn bỏ núi bay xa ..
Hỏi vì sao thu vàng mùa thu đổ lá???
Và hỏi tại sao thế giới đông người nhưng chỉ
thấy riêng ta??
Hỏi vì sao con thuyền ra đi bỏ bến …
Một người mang mong chờ sầu tím không gian…
Để hằng đêm trông trời nhìn sao lặng đếm…
Nỗi buồn hàng đêm cứ mãi tăng dần theo nhịp
bước lang thang…..
Hỏi, hỏi trời, trời vờ câm nín….
Hỏi, hỏi người, người nỡ quay lưng…
Hỏi, hỏi lòng, nhưng có hỏi cũng bằng không ..
Thôi đành hỏi em thì bỗng dưng nước mắt em tuôn một dòng….
Hỏi tình xưa trông chờ sao ai chẳng đến???
Hỏi người xưa tôn thờ còn nhớ hay quên???
Hỏi ngày nao con thuyền lại quay về bến???
Và hỏi tại sao thế giới đông người anh chỉ
thấy riêng em……