Một câu chuyện tình dang dở đã trở thành nguồn cảm hứng cho người nhạc sĩ họ Trịnh viết nên hai tình khúc bất hủ “Hoa vàng mấy độ” và “Như một lời chia tay”. Hai ca khúc này được viết vào cùng một thời điểm là năm 1981, với nhạc phẩm “Hoa vàng mấy độ” được dành tặng riêng cho người con gái tên Hoàng Lan nhân dịp sinh nhật 21 tuổi của cô nàng. Còn bài “Như một lời chia tay” lại được sáng tác sau vài ngày sau đó, cái tên hơi buồn như một lời tiên tri cho câu chuyện tình khi sang năm (năm 1982) cô nàng Hoàng Lan đã lên xe hoa về nhà chồng. Một nhạc khúc chúc mừng sinh nhật đã không còn là lời dự báo mà chính thức trở thành sự thật.
Theo nhiều chia sẻ từ phía gia đình, bạn bè và người thân, nhạc sĩ Trịnh Công Sơn có mối quan hệ tình cảm sâu nặng với Hoàng Lan và cũng từng có ý định về chung một nhà cùng cô nàng, xây dựng tổ ấm hạnh phúc lứa đôi. Chính Hoàng Tạ Thích cũng lên tiếng xác nhận độ chính xác trong câu chuyện này:
“… Đoá hoa vàng đã nhập vào hồn làm anh ngây ngất. Nhân ngày sinh nhật của Hoàng Lan, anh đã nhờ người đem đến tặng nàng 21 cánh hoa hồng vàng…”. Yêu em một đóa hoa vàng. Yêu em một phút Hoàng Lan tình cờ… “Hoa Vàng Mấy Độ” viết cho Hoàng Lan năm 1981, nguyên bản là “Một Thuở Hoa Vàng” (Đúng ra là “Hoa Vàng Một Thuở”, theo thủ bút của Trịnh Công Sơn )…” – Trích từ tập san “Người Đẹp Việt Nam” gồm hai số 115 và 116 nhập một, phát hành ngày 1 và 15 tháng 1 năm 2004 tại Việt Nam.
Tiếp một đoạn khác cũng được đề cập đến câu chuyện tình này:
“Hồi đó anh đã tuổi 40. Nếu quả thật anh đã mệt mỏi đôi chân muốn tìm một nơi ngơi nghỉ thì người con gái này cũng sẽ có thể là người bạn đời của anh. Nhưng rồi cuộc tình cũng trôi qua. Không vì một phụ rẫy. Không vì một nhạt phai. Chỉ vì, anh là Trịnh Công Sơn. Và những ngày ở Canada, anh đã gặp lại Hoàng Lan ở Toronto (thật ra là Montreal, theo Hoàng Lan). Dĩ nhiên cánh Hoàng Lan bây giờ đã được cắm vào một chiếc bình yên ấm. Nhưng vẫn nghe như “Em cười đâu đó, trong lòng phố xá đông vui… một vết thương thôi, riêng cho một người…”
Và thêm phần xác minh cho sự ra đời của ca khúc “Hoa vàng mấy độ” (Hoa Vàng Một Thuở) thì chính Hoàng Lan đã lên tiếng cùng với bức ảnh chụp nguyên bản nhạc phẩm trên CD mang tên cô với lời đề: “Viết cho sinh nhật Hoàng Lan 25.4.1981” và chữ ký của Trịnh Công Sơn: “Trịnh Công Sơn 08.04.1981”. Nhưng lại có một chút thắc mắc nho nhỏ, tại sao lúc đầu ca khúc có tên là “Hoa vàng một thuở”, nhưng về sau trong những tuyển tập mang tên bài hát lại là “Hoa vàng mấy độ”. Dường như chẳng ai có thể lý giải được vì sao nhạc sĩ Trịnh Công Sơn lại đổi tên bài hát và đổi từ lúc nào?
“Em đến bên đời hoa vàng một đóa
Một thoáng hương bay bên trời phố hạ
Nào có ai hay ta gặp tình cờ
Nhưng là cơn gió em còn cứ mãi bay đi…”
Bấm vào hình trên để nghe ca khúc do Khánh Ly trình bày.
Ngày em dừng bước chân nhỏ bên cuộc đời của người nhạc sĩ trẻ, đóa hoàng lan cũng nở rộ những sắc hương ngập trời, mang theo màu sắc tươi mới và hương thơm ngào ngạt. Không biết là thành phố thơm hay chính những đóa cúc vàng ấy tỏa hương thơm “một thoáng hương bay bên trời phố hạ” mà tình cờ những cơn gió mang theo hương trời mà ngã xuống nơi lòng ta. Chàng thư sinh ngày đó đã ôm thật chặt, cố níu giữ lấy mật ngọt của trời, cố gìn giữ những điều tuyệt vời và tươi đẹp nhất của nàng để lưu dấu mãi bên đời ta. Nhưng đã là gió thì làm gì có chuyện ở yên một chỗ, huống hồ làn gió ấy lại mang theo sắc hương ngập trời, và “cơn gió em còn cứ mãi bay đi”, hòa theo dòng người, hòa theo cuộc đời mà thoảng qua lòng chàng….
Không biết là do tình cờ cơn gió thoảng dưới chân người hay chính chàng trai đó đã cố gắng ôm lòng mà đợi chờ dưới chân nguồn cội, đợi đóa Hoàng Lan nở rộ tỏa sáng cả khung trời? Câu trả lời của nhạc sĩ họ Trịnh chính là giai điệu cung mi thứ với những quãng hai dìu dặt, nó là sự bùng nở của những đóa hoa tươi sắc để chào mừng cho một nàng tiên lòng sinh thần 21 tuổi mang tên Hoàng Lan.
“…..Em đến bên đời hoa vàng rực rỡ
Nào dễ chóng phai trong lòng nỗi nhớ
Ngày tháng trôi qua cơn đau mịt mù….
Bấm vào hình trên để nghe ca khúc do Tuấn Ngọc trình bày.
Với nhạc sĩ Trịnh Công Sơn, làm sao mà có chuyện dễ dàng và nhanh chóng phai mờ được những nhung nhớ trong lòng, những nỗi nhớ thương cứ dai dẳng mặc cho khoảng cách có là bao xa, mặc cho dặm dặm chân trần gót mỏi hoa rụng hoa tàn thì những cơn đau mù mịt cứ mãi mịt mù mà thôi.
“…..Xin cho bốn mùa
Đất trời lặng gió
Đường trần em đi
Hoa vàng mấy độ
Những đường cỏ lá
Từng giọt sương thu
Yêu em thật thà….”
Nguyện cầu cho những điều tốt đẹp nhất đến với em, xin cho bốn mùa hoa lá luôn tươi sắc như em luôn vui vẻ và yêu đời. Trên con đường trần em đi, đất trời đều phẳng lặng chẳng có lấy một cơn bão làm chùn bước chân em, hoa vàng mấy độ sẽ nở rộ trên từng gót nhỏ, những cánh hoa vàng đọng lại từng đợt sương sớm lung linh như ánh sáng hoàng kim lấp lánh….Ông đã chúc cho nàng có cho mình một đoạn nhân duyên “thật thà”, một câu chuyện tình không toan tính thiệt hơn, một tình yêu không đi kèm với vật chất và cảm xúc sẽ bất diệt với thời gian.
Một lời chúc thật đẹp thay cho hàng ngàn điều hay khác, phải yêu thương đến nhường nào thì Trịnh Công Sơn mới đúc kết được những câu nguyện cầu như thế cho người con gái thân yêu của mình.
“…..Em đến nơi này bao điều chưa nói
Lặng lẽ chia xa sao lòng quá vội
Một cõi bao la ta về ngậm ngùi
Em cười đâu đó trong lòng phố xá đông vui….”
Bấm vào hình trên để nghe ca khúc do Quang Dũng trình bày.
Chẳng biết qua bao lâu, mấy độ hoa vàng rồi lại úa, mấy độ lá đâm chồi rồi lại rụng rơi và người nhạc sĩ cũng dần thay màu tóc mới nhưng trái tim vẫn non nớt níu chút tình si ngày cũ. Nhưng chỉ tiếc, “chia xa sao lòng quá vội”, để lại chàng với bao nỗi ưu tư, tình cảm còn đó nhưng người đâu mất. Khoảng trời bao la chỉ còn lại ta với ta ngậm ngùi, còn người đã cười vui nơi đâu xa xa phương trời, nơi phố phường nhộn nhịp và hối hả.
“…..Em đến nơi này vui buồn đi nhé
Đời sẽ trôi xuôi qua ghềnh qua suối
Một vết thương thôi riêng cho một người”
Có lẽ đã từ rất lâu rồi, người nghe nhạc vẫn chưa thể nào ngấm được câu hát “một vết thương thôi riêng một người”, nó phải sâu sắc và thâm trầm dường nào mới có thể chịu đựng mọi bi thương một mình như thế! Chàng chẳng mong được bù đắp hay cũng chẳng cần người con gái ấy đáp đền lại những yêu thương của mình nên tình yêu ấy lại trở nên thật vĩ đại và cao thượng. Nàng chỉ cần vui vẻ với đời, đối diện với tình cảm của bản thân, đời nàng sẽ như dòng nước trôi nhẹ trong một con suối nhỏ, cứ êm êm và thanh mát, chẳng phải chịu đựng những cơn sóng to hay gió bão. Chỉ cần một mình chàng chịu là đủ lắm rồi!
Nếu tìm hiểu sâu hơn về hoa cúc, ta sẽ chợt nhận ra, nó có rất nhiều loại khác nhau với nhiều màu sắc và đặc tính khác nhau. Nhưng duy nhất một điểm chung là, khi đóa cúc tàn sẽ chẳng bao giờ chúng chịu rơi rụng mà rời khỏi thân cây như những loài hoa khác. Nếu chúng ta chăm chút một xíu, bón phân và tưới đầy đủ nước thì đóa cúc nhỏ lại bùng lên một nguồn sống mới mãnh liệt, như chưa hề có sự tàn lụi bao giờ. Hoa cúc dường như đại diện cho những linh hồn không chịu khuất phục, lúc nào cũng tồn tại một nguồn sống mới, khao khát được xinh đẹp, được hòa mình với thiên nhiên và được tô điểm nét đẹp cho đời. Và Hoàng Lan nở trong “Hoa vàng mấy độ” của nhạc sĩ họ Trịnh như trở thành minh chứng cho tình yêu duy nhất mà chàng mong muốn gửi đến người con gái đó, cũng là một đóa Hoàng Lan tươi đẹp, làm chàng phải đắm say. Nhưng sâu kín trong từng câu hát, từng giai điệu, người ta vẫn nghe ra được chút than thở nhẹ nhè và những tâm tư sâu kín của chàng nhạc sĩ. Và qua biết bao nhiêu mùa lá rụng và thay hoa, chàng trai ấy vẫn mải miết đợi chờ, mòn mỏi mà mong ngóng đóa hoàng lan nở rộ. Nhưng lại quên đi những sợi tóc trên mái đầu kia đã phủ lên hai màu tóc nhưng vết thương lòng vẫn còn in đậm mãi với thời gian như đóa hoàng lan vẫn tỏa sắc làm đẹp cho đời.
Em đến bên đời hoa vàng một đóa
một thoáng hương bay bên trời phố hạ
nào có ai hay ta gặp tình cờ
nhưng là cơn gió em còn cứ mãi bay đi
em đến bên đời hoa vàng rực rỡ
nào dễ chóng phai trong lòng nỗi nhớ
ngày tháng trôi qua cơn đau mịt mù
xin cho bốn mùa
đất trời lặng gió
đường trần em đi
hoa vàng mấy độ
những đường cỏ lá
từng giọt sương thu
yêu em thật thà
em đến nơi này bao điều chưa nói
lặng lẽ chia xa sao lòng quá vội
một cõi bao la ta về ngậm ngùi
em cười đâu đó trong lòng phố xá đông vui
em đến nơi này vui buồn đi nhé
đời sẽ trôi xuôi qua ghềnh qua suối
một vết thương thôi riêng cho một người