Những năm đầu của thập kỷ 1950 nơi vùng đất nghìn năm văn hiến – Hà Nội, khán giả yêu nhạc dành những lời khen có cánh và những biệt danh thân thương cho nhạc sĩ họ yêu thích. Nếu Đoàn Chuẩn được vinh danh là “Vua lục huyền cầm Hạ – Uy – Di”, hay Ngọc Bích được gọi là “Vua nhạc Swing” thì nhạc sĩ Hoàng Trọng chính là “Ông Vua không ngai của dòng nhạc Tango”. Từ những sáng tác Tango mẫu mực có thể mang vào sách giáo khoa để giảng dạy cho đến những bản tình ca lãng mạn với tiết điệu Tango vô cùng ấn tượng. Chính những tham vọng được tiếp tục tỏa sáng trong dòng nhạc này mà nhạc sĩ Hoàng Trọng đã di cư vào Nam, lập ra ban nhạc Tây Hồ tại Sài Gòn với nhiều tên tuổi nổi tiếng. Nhạc sĩ Hoàng Trọng khẳng định tên tuổi của mình không chỉ bởi dòng Tango mà còn lấn sân sang những giai điệu khó nhằn khác như Valse, Pasodoble…..
Ông đã để lại cho đời hơn 200 ca khúc đã được xuất bản, thịnh hành cả trong lẫn ngoài nước. Trong số những tác phẩm đó, chỉ có khoảng 40 bài là do chính ông đặt lời, còn lại thì do các thi sĩ, nhạc sĩ khác đảm nhận. Và nhạc khúc “HAI PHƯƠNG TRỜI CÁCH BIỆT” chính là số ít ca khúc Hoàng Trọng đã viết dựa trên những cảm xúc chân thật của mình về một mối tình tan vỡ của đôi lứa yêu nhau. Tình yêu là thứ mà ai cũng phấn đấu để có được nhưng không đồng nghĩa là ai cũng có thế có được, ngoài chữ thương còn có chữ nghĩa, phải thấu hiểu mới có thể thương và đồng hành cùng nhau. Gặp được nhau là duyên, bên nhau là phận, hết duyên hết phận tự khắc rời xa mà thôi. Nếu một mối tình hội tụ đủ cả: tình, nghĩa, hiểu, thương, duyên, phận thì dù có cách biệt muôn trùng vẫn tìm về bên nhau. Nhưng chỉ cần thiếu đi một yếu tố thì có níu kéo đến tổn thương đầy mình cũng chỉ “cách biệt hai phương trời” mà thôi, đến cuối cùng ta sẽ nhận thấy một điều: “Thì ra tình yêu là định mệnh”.
“Ánh nắng chiều thoáng phai rồi
Hoàng hôn khơi thương nhớ tới xa xôi.
Nhớ mãi nhớ muôn đời
Một chiều em khóc trong hồn tôi…..”
Mở đầu cho điệu Tango sôi động lại chính là khung cảnh hoàng hôn buồn não nề, hình ảnh ánh chiều tà nghiêng nghiêng soi bóng, mặt trời đang lặn dần nhường chỗ cho hoàng hôn đã khiến người nhạc sĩ nhớ đến ngày hôm ấy. Cái thời khắc chia ly, bóng dáng cô em gái bé nhỏ đứng trong chiều hoàng hôn, nước mắt đầm đìa vẫn còn in sâu mãi trong lòng. Dù biết nhớ lại thì sẽ đau, sẽ buồn nhưng lại chẳng thể ngăn được con tim và lý trí.
Sau mỗi cuộc tình kết thúc, thứ còn lại bên cạnh ta chỉ có đau thương và hoài niệm. Đau thương có thể sẽ được chữa lành theo thời gian, bởi người ta luôn bảo rằng thời gian chính là liều thuốc tiên. Nhưng hoài niệm thì biết bao giờ mới có thể xóa nhòa được vì nó luôn ở đây: trong tâm trí và hiện hữu nơi đáy tim ta. Giống như nhạc sĩ Hoàng Trọng đã nói: “nhớ tới xa xôi, nhớ mãi, nhớ muôn đời”, chỉ cần về lại nơi chốn cũ, đi ngang qua hàng cây hoặc đứng dưới trời hoàng hôn,…những nơi mà đã từng lưu dấu kỷ niệm của đôi lứa thì sẽ luôn nhắc ta nhớ đến người.
“…..Góp hết lại những câu thề
Trả lại cho nhau lúc chia ly.
Cố nuốt bao nhiêu lệ
Nhìn theo duyên kiếp đi không về….”
Khi yêu chúng ta luôn thề non hẹn biển, xây dựng biết bao mộng đẹp cùng nhau, mơ về một mái nhà và những đứa trẻ vô cùng hạnh phúc. Nhưng mấy ai ngờ được sẽ đi đến bước đường chia tay, để khi biệt ly chỉ biết “góp hết lại những câu thề” rồi trả lại cho nhau, xem như chẳng còn nợ. Khoảnh khắc ấy mấy ai chịu được, lòng đau như cắt, tim như ngừng đập, mới đây còn trao nhau bao lời nói tiếng yêu ngọt ngào, vậy mà quay lưng đã cách biệt muôn trùng. Nhưng giây phút này còn làm được gì nữa đâu, thay vì phải níu kéo để cả hai chịu thêm nhiều tổn thương thì hãy nén đôi dòng lệ mà tiễn bước người từng thương ra đi trong hạnh phúc.
“….Rồi hẹn đừng ước mơ
Mà tê tái cho người mong chờ
Một chiều nào cuối thu
Chợt xao xuyến thương tình xưa
Dĩ vãng giờ đã xa rồi
Tình yêu qua như giấc mơ thôi.
Nhắn gió trao đôi lời
Vì đâu hai đứa hai phương trời.”
Bảo rằng khi yêu đừng bao giờ tin vào những lời thề hẹn, vì nó chỉ làm cho con người ta mong ước càng nhiều, hi vọng càng sâu. Nếu một ngày, lời hẹn ước vô hình bị phá vỡ sẽ khiến cho người trong cuộc hoàn toàn sụp đổ, vì quá tin tưởng và cũng vì yêu quá sâu. Xuyên suốt cả bài hát chính là khung cảnh chiều buông với những tia nắng nhẹ, không gian này luôn gợi cho ta bao hoài niệm và nhớ thương, chính tác giả cũng thế. Khi nhìn những chiếc lá vàng rơi rụng vào cuối thu cũng như sự kết thúc trong mối tình của mình, nghĩ đến mà đau xót cho đoạn tình xưa cũ. Mọi thứ cứ như vừa trải qua cơn mê dài, đẹp đẽ nhưng tỉnh giấc lại biến mất hoàn toàn không một dấu tích, may mắn thay khi nhạc sĩ đã chấp nhận được sự thật và chịu buông bỏ cho đoạn tình phai: “dĩ vãng giờ đã xa rồi”. Chỉ còn lại trong lòng một chút uất ức nhỏ, mong muốn tìm người giải đáp: “Vì đâu hai đứa hai phương trời.” rõ ràng là yêu thương nhiều như thế, bên nhau hạnh phúc biết bao, tưởng chừng sẽ có được kết thúc đẹp như bao cặp tình nhân, vậy mà lại vì cớ gì rời xa.
“HAI PHƯƠNG TRỜI CÁCH BIỆT” của nhạc sĩ Hoàng Trọng mang đến cho ta những suy nghĩ xoay quanh từ “định mệnh”, phút rung động mang hai con người xa lạ đến bên nhau và yêu nhau thắm thiết, nhưng sau cùng lại chẳng rõ nguyên do vì đâu mà hai đứa cách biệt phương trời. Một cuộc tình dù đẹp hay không cũng sẽ cho ta hai số phận: Một là đôi lứa hạnh phúc bên nhau, sánh bước trên con đường tương lai và hẹn ước răng long đầu bạc cùng nhau. Hai chính là sự đau thương vì hai người vốn không phải là “định mệnh” của nhau nên chia ly sẽ là kết cục tốt nhất cho đôi lứa. Người khác luôn bảo trời xanh không công bằng nhưng thực chất ông trời rất công bằng với mỗi chúng ta, nếu cánh cửa lương duyên này khép lại thì sẽ lại có một cánh cửa khác mở ra sẵn sàng đón chào bạn. Định mệnh đem người này đi thì sẽ trả bạn lại một người phù hợp hơn và thậm chí là tốt hơn. Nên đừng quá bi lụy vào một mối tình không trọn vẹn, an nhiên mà sống, yêu bản thân nhiều hơn, mặc cho số phận an bài vì ai ngoan rồi cũng có quà.
Trích lời bài hát Hai Phương Trời Cách Biệt:
Ánh nắng chiều thoáng phai rồi
Hoàng hôn khơi thương nhớ tới xa xôi.
Nhớ mãi nhớ muôn đời
Một chiều em khóc trong hồn tôi.
Góp hết lại những câu thề
Trả lại cho nhau lúc chia ly.
Cố nuốt bao nhiêu lệ
Nhìn theo duyên kiếp đi không về .
Đ.K..
Rồi hẹn đừng ước mơ
Mà tê tái cho người mong chờ
Một chiều nào cuối thu
Chợt xao xuyến thương tình xưa.
Dĩ vãng giờ đã xa rồi
Tình yêu qua như giấc mơ thôi.
Nhắn gió trao đôi lời
Vì đâu hai đứa hai phương trời .