Nhạc sĩ Y Vân đã để lại dấu ấn vô cùng nổi bật trong dòng chảy âm nhạc Việt Nam trong suốt 4 thập kỷ qua. Ông là người đi tiên phong trong nhiều dòng nhạc mới mẻ được du nhập từ những trào lưu thịnh hành trên thế giới và được ông viết ra bằng nét nhạc tài hoa, thấm đẫm tình cảm nhưng vẫn đạm chất của người Việt Nam, không hề có sự “ngoại” hóa.
Khi nhắc đến những ca khúc nổi tiếng của ông, không thể không nhắc đến nhạc phẩm góp phần làm nên tên tuổi của nhạc sĩ Y Vân – “Ảo Ảnh” – Một tình khúc buồn, một giai thoại trong chuyện tình buồn của đôi tình nhân, yêu nhau mà chẳng thể đến được với nhau. Đằng sau bài hát, ta có thể phần nào tưởng tượng ra được một cuốn phim buồn, một chuyện tình thê lương.
“Ảo Ảnh” là câu chuyện kể về mối tình đơn phương của một cô gái dành cho một chàng trai đã có gia đình, vì mối tình ngang trái ấy đã tạo nên bi kịch tình yêu làm lòng người hiu hắt. Nàng yêu chàng nhạc sĩ tài hoa ấy, nhưng phải làm sao khi chàng đã có vợ con sum vầy, phải làm sao để bày tỏ được tấm chân tình này, nên đành thôi, ôm tương tư một mình nàng gánh. Khi chàng trai nghe được câu chuyện ấy thì cũng chính là lúc bài hát “Ảo Ảnh” ra đời.
Yêu cho biết sao đêm dài
Cho quen với nồng cay
Yêu cho thấy bao lâu dài
Chỉ còn vài trang giấy
Ảo mộng về tình yêu, ảo ảnh về cuộc đời đã có thực trong những tâm hồn nồng cháy lửa yêu. Yêu mặn nồng, yêu trong cay đắng, yêu trong thiết tha. Yêu đương miệt mài đến nỗi mây trời đều thờ ơ không mảy may hay biết.
Giòng mực xanh còn đấy
Hứa cho nhiều dù bao lời nói
Đã phai tàn thành mây thành khói
Cũng xem như không mà thôi
Những ân tình em đong bằng nước mắt
Khóc cho đầy hai chữ tình yêu
Phấn hương nồng anh xem tựa tấm áo
Đã thay màu ân ái từ lâu…
Bỏ hết tất cả vốn liếng ra, để yêu thương một người say đắm, nhưng đến khi nhận lại thì được những gì? Đắng cay, buồn tủi, nước mắt, hay sự đau lòng không mang tên,….Trong tình yêu, người ta vẫn thường hay nói “Hứa thật nhiều, để rồi thất hứa cũng thật nhiều”. Khi yêu nhau, hào phóng với nhau chỉ vài ba lời hứa suông “Giòng mực xanh còn đấy – Hứa cho nhiều dù bao lời nói…” để rồi khi hết yêu những lời hứa ấy “Đã phai tàn thành mây thành khói – Cũng xem như không mà thôi”.
https://www.youtube.com/watch?v=5OyNyensti0
Những neo thuyền yêu đương thường dễ đứt
Khiến bao chiều trên bến tịch liêu
Vắng con tàu sân ga thường héo hắt
Thiếu em lòng anh thấy quạnh hiu…
Có rất nhiều bài hát mượn hình ảnh “con tàu”, “sân ga”,…để đưa vào câu từ bài hát, rất hay, chứa đựng nhiều cung bậc cảm xúc như bài hát “Tiễn em” của nhạc sĩ Phạm Duy và Cung Trầm Tưởng. Nhưng trái với bài hát này, nó có pha đôi chút chất…Tây, còn nhạc của Y Vân lại “thuần Việt” hơn, bởi chất giản đơn trong con người ông. Hình ảnh con tàu và sân ga trong câu hát này đã vẽ nên một cảnh tượng vô cùng hiu quạnh, chứa đựng cảm xúc buồn bã của một cuộc chia ly.
Chia tay với con tàu, sân ga hiu quạnh; chia tay với sân ga con tàu buồn héo hắt, cũng như chia tay một mối tình, lòng người buồn miên man. Bất kỳ mối tình nào, cũng sẽ như chuyến tàu trên sân ga rời bến để đỗ vào một nơi bình yên khác, như câu “Những neo thuyền yêu đương thường dễ đứt”. Có lẽ cố nhạc sĩ Y Vân đã thay lời của các đôi tình nhân, viết nên những bản tình ca không hạnh phúc về những lứa đôi yêu nhau mà chẳng thể đến được với nhau.
“Vắng con tàu sân ga thường héo hắt – Thiếu em lòng anh thấy quạnh hiu…” – Phải chăng “ sân ga” chính là minh chứng tình yêu của nhiều đôi tình lữ, là “nhân chứng” cho biết bao cuộc hội ngộ và chia phôi, chất chứa biết bao tình yêu, niềm vui, nỗi buồn và cả nước mắt.
Xưa đêm vắng đưa em về
Nay đơn bóng đường khuya
Khi vui thấy trăng không mờ
Lòng buồn nên trăng úa
Kìa phồn hoa còn đó
Những con đường buồn vui lộng gió
Những ân tình chìm trong thành phố
Cũng theo hư không mà đi
Ta phải chấp nhận có những cuộc tình đẹp như mơ, làm con người ta sống trong mật ngọt như đường, nhưng cũng sẽ có những cuộc tình dù trông chờ một kết thúc đẹp cùng không thể ngăn cản thành sự chia ly. Tình hợp rồi tan biết trách ai giờ? Chỉ có thể nói chúng ta không có duyên, gặp nhau rồi lướt qua nhau, để lại cho nhau những ký ức mà thôi.
Thật khó để kể ra hết được tất cả những bài hát của cố nhạc sĩ Y Vân, và cũng khó mà nói được giọng hát nào là “độc quyền” hoặc thích hợp với chất nhạc của người nhạc sĩ tài hoa Y Vân. Với bài hát “Ảo Ảnh” được phổ theo giai điệu trên nền nhạc Zumba, dù nghe có vẻ sôi động, có vẻ rất trẻ trung, nhưng lời bài hát lại đượm buồn, nó là cuộc rượt đuổi của những chiếc bóng tình yêu. Bởi người nghệ sĩ nào muốn hát được bài hát này, phải truyền tải được cái hồn mà tác giả mong muốn, truyền được nỗi buồn miên man ấy trên cái nền nhạc Zumba có vẻ sôi động kia.
Yêu cho biết sao đêm dài
Cho quen với nồng cay
Yêu cho thấy bao lâu đài
Chỉ còn vài trang giấy
Giòng mực xanh còn đấy
Hứa cho nhiều dù bao lời nói
Đã phai tàn thành mây thành khói
Cũng xem như không mà thôi
Những ân tình em đong bằng nước mắt
Khóc cho đầy hai chữ tình yêu
Phấn hương nồng anh xem tựa tấm áo
Đã thay màu ân ái từ lâu.
Những neo thuyền yêu đương thường dễ đứt
Khiến bao chiều trên bến tịch liêu
Vắng con tàu sân ga thường héo hắt
Thiếu em lòng anh thấy quạnh hiu.
Xưa đêm vắng đưa nhau về
Nay đơn bóng đường khuya
Khi vui thấy trăng không mờ
Lòng buồn nên trăng úa
Kìa phồn hoa còn đó
Những con đường buồn vui lộng gió
Những ân tình chìm trong lòng phố
Cũng theo hư không mà đi