Nhạc sĩ Phạm Thế Mỹ sinh năm 1932 tại Bình Định. Ông đã đầu tư nhiều công sức cho phong trào thơ văn cũng như âm nhạc chống chiến tranh xâm lược, vận động hòa bình ở miền Nam Việt Nam. Các sáng tác của ông thuộc nhiều thể loại bao gồm những bài hát ca ngợi quê hương, nhạc về Phật giáo và cả những bản nhạc trữ tình. Tình ca của Phạm Thế Mỹ luôn đẹp và sâu sắc, được rất nhiều khán thính giả yêu thích, không những thế, những câu chuyện tình trong các ca khúc của ông luôn gắn liền với tình yêu quê hương, đất nước hoà bình, thống nhất dân tộc…
Những bản tình ca nổi bật của nhạc sĩ Pham Thế Mỹ có thể kể đến như Tóc mây, Áo lụa vàng, Bóng mát, Người yêu và con chim sâu nhỏ,…và một bài hát đậm chất dân ca Nam bộ – Bến Duyên Lành.
Bến Duyên Lành là một bức tranh nông thôn rộn ràng, cùng với đó là câu chuyện tình yêu lãng mạn nơi miền quê yên bình. Từng hình ảnh, từng chi tiết trong bài hát đều sống động, tươi sáng và tràn đầy sức sống.
Ai đi qua trên bến nước làng tôi
Dừng chân nghe cô lái hát khoan hò
Hò hò ơi… Bên bến tự do trăng nước suôi dòng trôi
Chim trắng bay ngàn lối
Trăng lên khơi chênh chếch bóng đầu non
Để anh tôi buông mái ngắm trăng tròn
Hò hò khoan, bên bến đò ngang soi bóng con thuyền nan
Ta đắp xây mộng vàng
Mai về ngược sóng Đồng Nai
Sông dài lại thắm tình ai
Đời có em quên lầm than ruộng lúa kia cho thơm vàng đời nghèo thêm dịu dàng
khoan hò khoan
Lặng nghe tiếng sáo diều tô, ruộng xanh ai tưới mồ hôi
Để cho cô gái làng tôi,
Áo lành thêm trắng, vôi thắm đôi môi cười
Bấm vào hình trên để nghe ca khúc do Nguyễn Hữu Thiết và Ngọc Cẩm trình bày.
Chỉ với những ca từ mộc mạc, bình dị, nhạc sĩ đã tô điểm cho vẻ đẹp chân chất, của nơi miền quê sông nước. Người người nô nức qua lại nơi bến nước, tiếng gọi nhau í ới, tiếng những cô gái hát điệu khoan hò, trên bầu trời là đàn chim trắng tung bay ngàn lối, ánh trăng thanh lên khơi chênh chếch bóng đầu non, tất cả những thanh âm giản dị ấy hòa quyện vào nhau tạo nên một khung cảnh nên thơ trữ tình, lòng ta nghe như mê mẩn, “buông mái chèo ngắm trăng tròn”, thưởng thức vẻ đẹp muôn màu muôn vẻ. Trên bến đò ngang, ánh trăng sáng soi bóng con thuyền nan, ta mộng lòng xây đắp mối duyên nồng thắm. Ở đây, hình ảnh bóng chiếc thuyền nan trên sông là một phát hiện độc đáo, nó vừa như thực lại vừa rất thơ mộng, ảo huyền, tượng trưng cho những ước mơ khao khát đẹp đẽ về cuộc sống êm đềm, hạnh phúc nơi thôn dã. Con thuyền như trở thành phương tiện chở tình duyên, là đối tượng để nhạc sĩ tâm sự, gửi gắm. Chi tiết về con thuyền vừa vô tình lại vừa rất hữu tình, đậm đà thi vị.
Khung cảnh nông thôn bình dị với những hình tượng rất đặc trưng, có con sông dài, có ruộng lúa bạt ngàn, có cánh diều, tiếng sáo vi vút,… thật khiến người nghe không khỏi xuýt xoa. Con sông dài thắm tình quê, ta ngược sóng trở về với những ngày lầm than, ta cùng chăm sóc cho ruộng lúa vàng thơm. Những hạt gạo thơm ngon được làm từ chính bàn tay ta sẽ thật đáng quý biết bao, dù cuộc sống không cao sang nhưng được hưởng những thành quả từ công sức ta làm nên cũng đã mãn nguyện.
Đây quê tôi cao vút bóng dừa xanh
Đời êm trôi trong mái lá dịu lành
Về nơi đây xem bóng cò bay
Xem nắng lên vàng cây, xem lúa xanh mùa cấy.
Yêu thương nhau tay giữ lấy bàn tay
Dù mai sau mưa nắng có phai màu
Đầy trăng ơi, vui mái chèo lơi
Trăng thấm duyên tình tôi
Trăng ấm êm cuộc đời.
Bấm vào hình trên để nghe ca khúc do Mỹ Thể trình bày.
Có thể thấy, nhạc sĩ Phạm Thế Mỹ sử dụng rất nhuần nhuyễn chất liệu dân ca Nam bộ trong sáng tác của mình mặc dù ông không phải là người con của Nam Bộ. Nói về những ca khúc đồng quê củ Phạm Thế Mỹ như “Bến Duyên Lành”, có một điểm chung ở đây là nó luôn mang một màu sắc tươi sáng, rực rỡ. Những hình ảnh bóng dừa xanh cao vút với những mái lá rộng che bóng mát dịu lành, những cánh cò lả lơi giữa đồng lúa bạt ngàn, tia nắng lên vàng cây, lúa xanh mơn mởn vào mùa cấy,… được miêu tả bằng những lời ca ngọt ngào, mang đến cho người nghe những ấn tượng khó phai. Ngoài ra, ca khúc “Bến Duyên Lành” cũng mang đến một màu sắc mới của tình yêu, không mang nặng tâm sự, day dứt với những câu chuyện tình dở dang, hay những chia ly bùi ngùi đầy đau khổ, mà thay vào đó là những thanh âm tươi tắn, trong trẻo, những hẹn ước chan chứa hạnh phúc của lứa đôi, cùng với ánh trăng vàng minh chứng cho tình yêu tuyệt đẹp và thuần khiết.
https://www.youtube.com/watch?v=Menf5-K4vfU
Bấm vào hình trên để nghe ca khúc do Sơn Ca trình bày.
Nhạc phẩm “Bến Duyên Lành” với những câu hát rộn ràng, vui tươi, nhạc sĩ Phạm Thế Mỹ đã vẽ nên bức tranh thôn dã màu sắc đậm tình quê. Hình ảnh quê hương tươi đẹp gắn liền với tình yêu đôi lứa, cùng với niềm hân hoan khi đất nước được yên vui, tất cả mang đến cho người nghe những cảm xúc tươi mới và tràn đầy sức sống.
Lời bài hát Bến Duyên Lành – Phạm Thế Mỹ
Ai đi qua trên bến nước làng tôi
Dừng chân nghe cô lái hát khoan hò
Hò hò ơi… Bên bến tự do trăng nước suôi dòng trôi
chim trắng bay ngàn lối
Trăng lên khơi chênh chếch bóng đầu non
để anh tôi buông mái ngắm trăng tròn
Hò hò khoan, bên bến đò ngang soi bóng con thuyền nan
ta đắp xây mộng vàng
Mai về ngược sóng Đồng Nai
Sông dài lại thắm tình ai
Đời có em quên lầm than ruộng lúa kia cho thơm vàng đời nghèo thêm dịu dàng
khoan hòa khoan –
Lặng nghe tiếng sáo diều tô,
ruộng xanh ai tưới mồ hôi
để cho cô gái làng tôi,
áo lành thêm trắng, vôi thắm đôi môi cười
Đây quê tôi cao vút bóng dừa xanh
Đời êm trôi trong mái lá dịu lành
về nơi đây xem bóng cò bay
xem nắng lên vàng cây, xem lúa xanh mùa cấy.
Yêu thương nhau
tay giữ lấy bàn tay
dù mai sau mưa nắng có phai màu
Đầy trăng ơi
vui mái chèo lơi
Trăng thấm duyên tình tôi
Trăng ấm êm cuộc đời