Nhạc phẩm Áo Tím Ngày Xưa (Mạnh Phát, Lan Đài)

Nhạc sĩ Mạnh Phát tên đầy đủ là Lê Mạnh Phát, sinh năm 1926 tại Nghệ An. Ông là một ca nhạc sĩ tài hoa, nổi tiếng với rất nhiều bài hát như Anh đã về, Hồn trai Việt, Hoa nở về đêm, Ngày xưa anh nói,…Năm 1962, nhạc sĩ Mạnh Phát từ Đà Lạt về Sài Gòn và tại đây ông đã có dịp hợp tác với nhạc sĩ Lan Đài để cho ra đời bản tình ca bất hủ “Áo Tím Ngày Xưa”. Nhạc sĩ Lan Đài đã đóng góp nhiều ca khúc nổi tiếng và sách về âm nhạc. Ca khúc Áo Tím Ngày Xưa là một bài tình ca buồn, thuộc dòng nhạc trữ tình và được rất nhiều ca sĩ nổi tiếng chọn để thể hiện như danh ca Thái Thanh, Lệ Thanh, Giao Linh, Ý Lan, Thái Hiền,…

Không biết từ bao giờ mà tà áo tím đã trở thành một hình ảnh khó quên trong thi ca. Đã có rất nhiều ca khúc viết về tà áo tím, gắn liền với hình ảnh người phụ nữ Việt Nam dịu dàng, đằm thắm. Màu tím cũng mang một nét buồn, màu tím là màu của tình yêu, màu của thủy chung, màu của nỗi nhớ, nỗi ám ảnh dịu dàng trong tâm thức bao người… Màu tím mang những tơ tình vương vấn, những nỗi buồn không gọi thành tên của kẻ si tình nào đó. Và cũng là màu áo nữ sinh mà đã ít nhất một lần rót mật vào tâm hồn kẻ thư sinh đang lần lượt khoác áo ra đi vì chiến cuộc. Màu tím của hoa sim, màu tím Huế, màu tím hoàng hôn, mỗi một màu tím ấy lại mang cho ta một cảm xúc riêng biệt.

Thơ ấu đi vào trong giấc mơ
Yêu mến xưa tìm lên trang thơ
Lòng vẫn nhớ một mùa thu xưa
Một mùa thu dệt nhiều mộng mơ
Tôi đã yêu đã thương đã nhớ.
Giữa lúc thu về trên lối đi
Lưu luyến sân trường hoa thu rơi
Tà áo tím dịu dàng bên tôi.
Và tình yêu nhẹ nhàng thầm khơi
Đâu có nghe mùa thu đã rơi.

Giai điệu bài hát chậm rãi, ngân nga làm ta cảm nhận được cả một trời thương nhớ về tuổi  học trò. Từng ký ức thời thơ ấu bâng khuâng tìm về, lưu lại trên những trang thơ. Ta nhớ về một mùa thu dệt nhiều mộng mơ, mùa thu ấy ta đã yêu, đã thương, đã nhớ. Tuổi học trò có biết bao mộng mơ, biết bao ưu tư. Mùa thu đối với người học trò luôn là khoảng thời gian đẹp nhất vì đó là mùa khai giảng, mùa của sự khởi đầu với bao khát vọng. Giờ đây mỗi khi sang thu, ta không còn những cảm giác hồi hộp, lo lắng hay niềm hân hoan đón ngày tựu trường nữa, mà thay vào đó là những nỗi nhớ miên man về miền ký ức tươi xanh ngày ấy.

Mùa thu với sắc vàng lãng đãng, với màu tím dịu dàng, với tiếng trống khai trường rộn rã dường như đã in đậm trong tâm tưởng ta, gắn với vô vàn kỷ niệm về một thời học trò trong sáng bên thầy cô, bè bạn dưới mái trường mến yêu. Một mùa thu nữa lại về, ta bâng khuâng nơi sân trường cũ, nhặt từng đóa hoa rơi. Tình yêu của thanh xuân nhẹ nhàng thầm khơi, nào có biết mùa thu đã rơi.

Tôi vẫn mong dù năm tháng dài
Hoa tím đem cài lên tóc ai.
Cho trọn màu tím tôi yêu
Trọn màu hoa tím năm xưa
Và màu áo tím ngây thơ.
Tôi vẫn đi vào trong giấc mơ
Nên mỗi khi lòng nghe bơ vơ
Màu áo tím hiện về bên tôi
Kỷ niệm xưa gợi lại buồn vui
Thương nhớ ai hoài thương nhớ ai.

Có những năm tháng thanh xuân đẹp đẽ, ta đem hoa tím cài lên tóc ai để cho trọn màu tím của yêu thương năm xưa, bồi hồi xao xuyến nhớ về màu áo tím ngây thơ cũng là nhớ về một tình yêu đẹp đẽ ở tuổi học trò. Trong tình yêu, màu tím được xem là màu của sự thủy chung. Theo như lý thuyết về màu sắc trong hội họa, màu tím là màu trung tính bởi màu tím là kết quả pha trộn của hai màu: đỏ (hành Dương) và xanh dương (hành Âm). Vì thế trong màu tím đã có đủ âm dương trung hòa nên gọi là màu trung tính. Cũng vì trung dung cho nên màu tím không rơi vào nhị biên của thái quá, của cực đoan, thành thử ra nó hợp với lẽ Đạo, có khuynh hướng lâu bền, trường tồn. Từ chỗ này ta có thể hiểu được vì sao màu tím thường đại diện cho sự chung thủy, sự lâu bền của một mối quan hệ.

Vẫn tiếp tục là những cảm xúc lâng lâng trong cơn mơ với những miền ký ức xưa cũ, tác giả bày tỏ niềm nhớ thương vô bờ bến về những kỷ niệm xưa. “Vẫn đi vào giấc mơ” nên mỗi khi thấy lòng nghe bơ vơ thì hình ảnh màu áo tím năm xưa lại hiện ra trước mắt, gợi lại những buồn vui, dâng trào thương nhớ: “thương nhớ ai hoài thương nhớ ai”.

Tôi vẫn mong dù năm tháng dài
Hoa tím đem cài lên tóc ai.
Cho trọn màu nhớ không phai
Dù đường đời lắm chông gai
Và ngày tháng trĩu đôi vai.
Tôi vẫn đi vào trong giấc mơ
Xao xuyến cung đàn vương vương tơ
Màu áo tím ngày nào xa xôi
Còn in mãi màu đời đẹp tươi
Khi cánh hoa phượng theo lá rơi.

Những kỷ niệm xưa cũ ở tuổi học trò mãi đến nay ta vẫn còn giữ trong tim, mỗi khi thu về gơi nhớ kỷ niệm, khoảng trời đó vẫn vẹn nguyên dù đường đời lắm chông gai và ngày tháng trĩu đôi vai. Ta chìm đắm trong giấc mơ, cung đàn tơ vương cất tiếng làm ta bồi hồi xuyến xao, nhớ về màu áo tím đã xa. Màu áo tím đã từng là những hồi ức đẹp trong tâm trí ta và cũng sẽ mãi đẹp như vậy, không bao giờ phai nhòa, dù cho năm tháng trôi đi, dù cho cánh hoa phượng kia cũng theo lá thu rơi, dù có qua bao nhiêu mùa thu đi chăng nữa thì áo tím ngày xưa vẫn còn đó, trong lòng này, mãi mãi là màu đời đẹp tươi.

Trong suốt cuộc đời, chúng ta đều sẽ có rất nhiều ký ức, gặp rất nhiều người. Một vài người hay một vài ký ức trong số ấy có thể sẽ gắn bó với ta lâu dài. Thời gian qua đi, tất cả mọi thứ đều sẽ có chỗ đứng nhất định trong trái tim ta. Chỉ cần một vài hình ảnh gợi nhớ thoáng qua thì những ký ức đó sẽ lại ùa về và đều sẽ để lại dấu chân. Có lẽ chẳng có tiếc nuối nào bằng sự ra đi vội vã của thanh xuân.

“Áo tím ngày xưa” là một bài nhạc trữ tình nhẹ nhàng viết về loài hoa và sắc áo của màu tím chung thủy, dịu dàng. Thưởng thức những ca từ của bài hát khiến ta không khỏi cảm thán trước sự tài hoa, lãng mạn của cả hai nhạc sĩ Mạnh Phát và Lan Đài

Thả áo đi vào trong giấc mơ
Yêu mến xưa tìm lên trang thơ
Lòng vẫn nhớ một mùa thu xưa
Một mùa thu dệt nhiều mộng mơ
Tôi đã yêu đã thương đã nhớ.

Giữa lúc thu về trên lối đi
Lưu luyến sân trường hoa thu rơi
Tà áo tím dịu dàng bên tôi.
Và tình yêu nhẹ nhàng thầm khơi
Đâu có nghe mùa thu đã rơi.

Đ.K
Tôi vẫn mong dù năm tháng dài
Hoa tím đem cài lên tóc ai.
Cho trọn màu tím tôi yêu
Trọn màu hoa tím năm xưa
Và màu áo tím ngây thơ.

Tôi vẫn đi vào trong giấc mơ
Nên mỗi khi lòng nghe bơ vơ
Màu áo tím hiện về bên tôi
Kỷ niệm xưa gợi lại buồn vui
Thương nhớ ai hoài thương nhớ ai.

Đ.K.:
Tôi vẫn mong dù năm tháng dài
Hoa tím đem cài lên tóc ai.
Cho trọn màu nhớ không phai
Dù đường đời lắm chông gai
Và ngày tháng trĩu đôi vai.

Tôi vẫn đi vào trong giấc mơ
Xao xuyến cung đàn vương vương tơ
Màu áo tím ngày nào xa xôi
Còn in mãi màu đời đẹp tươi
Khi cánh hoa phượng theo lá rơi.