Hoài Linh là một cái tên không ai là không nhớ, bởi ông chính là tác giả của nhiều bài hát trữ tình nổi tiếng đến tận ngày nay: “Căn nhà màu tím”, “Đò tình lỡ chuyến”, “Hai đứa giận nhau”, “Về đâu mái tóc người thương”,…. đều là những bài hát vô cùng quen thuộc được trình diễn trên những cuộc thi âm nhạc lớn tại Việt Nam, những diễn đàn, những sân khấu,….Nhạc sĩ Hoài Linh là một trong số ít nhạc sĩ không phải vất vả vì cuộc sống mưu sinh, tài chính ông khá ổn định chỉ nhờ vào việc sáng tác nhạc. Những sáng tác của ông được khán giả đón nhận không chỉ vì giai điệu lãng mạn mà ca từ trong mỗi bài hát đều chứa đựng những ý nghĩa vô cùng sâu sắc.
Nhạc phẩm “ÁO EM CHƯA MẶC MỘT LẦN” được nhạc sĩ Hoài Linh sáng tác vào năm 1971 bằng những giai điệu nhẹ nhàng và sâu lắng cùng với ca từ trầm buồn lấy đi nước mắt của người nghe. Ca khúc không chỉ mang đến cho người nghe một cảm xúc lắng đọng và buồn thương bởi câu chuyện ẩn sâu sau mỗi ca từ, mà nó còn là sự tài hoa của một nhà nghệ thuật đem tài năng của mình truyền tải cảm xúc chân thật nhất cho người nghe. Ca khúc “ÁO EM CHƯA MẶC MỘT LẦN” kể về một câu chuyện buồn và đầy bi thảm của một cặp tình nhân yêu nhau thắm thiết, nguyện bên nhau đến suốt quãng đường còn lại, bạc đầu răng long dù trong cảnh nghèo khó, túng thiếu. Câu chuyện tình yêu như mơ, như mộng, làm người nghe như chìm vào hư ảo bởi sự lãng mạn của nó. Nhưng cũng vì thế mà kết thúc của nó lại khiến người ta ruột thắt quặn đau. Hạnh phúc chưa kịp nở rộ thì lại như đóa hoa sớm nở tối tàn, tình yêu mộc mạc và giản đơn nhưng lại dây đứt lìa đàn,….Người con gái ấy đã ra đi vĩnh viễn, lìa xa nhân thế, lìa xa người tình trăm năm, chỉ còn lại đôi áo cưới mà kiếp này nàng chẳng thể nào khoác lên người được nữa.
“Tôi với nàng, hai đứa nguyền yêu nhau
Tha thiết từ đây cho đến ngày bạc đầu
Để sau hết tôi trao nàng nhẫn cưới,
Em cũng tặng tôi khăn hồng thêu cành hoa mai….”
Bấm vào hình trên để nghe ca khúc Áo em chưa mặc một lần do Chế Linh trình bày.
Cuộc tình này đẹp biết là bao, lời nguyền thề của hai đứa như một ước định chung thân, sắt son bên nhau đến trọn đời, mãi mãi vững bền, chẳng ai có thể chia cắt đôi ta. Trong từng câu từ ước nguyện, không chỉ có những lời đường mật thề sống chết bên nhau đến già, mà còn có sự đồng cam cộng khổ với nhau, sống cùng hạnh phúc, sống cùng đau thương. Tình yêu luôn vô bờ bến, không ai có thể cân đo được, mà tất cả chỉ nằm ở nơi trái tim, hai trái tim có cùng chung một nhịp đập, nơi hai trái tim yêu nồng nhiệt luôn hướng vào nhau. Để thể hiện được lòng son sắt, đôi trẻ đã trao nhau những tính vật định tình, như vật chứng, chứng giám cho tình yêu của đôi lứa. Chàng trao cho nàng đôi nhẫn cưới, với ý nghĩa nhẫn nhịn nhau cả đời, bên nhau suốt kiếp. Nàng trao lại chàng chiếc khăn thêu, mai này nàng sẽ là người nâng khăn sửa túi cho chàng, gia đình luôn hòa thuận, luôn tràn ngập tình yêu thương. Đây có lẽ là ước ao của biết bao nhiêu gia đình, được sống vui vẻ cả đời, được hạnh phúc bên người thương vô lo, vô nghĩ.
“…Tôi vốn nghèo, em cũng chẳng cao sang,
Tay trắng cùng nhau hai đứa dệt mộng vàng
Ngày hôn lễ, em không đòi châu báu
Chỉ ước một đôi áo thêu để nhớ chuyện đời…”
Tình yêu là không phân cấp bậc, không so sánh giàu nghèo, chỉ cần hai đứa thật lòng thương nhau, thì dù có khó khăn trăm bề cũng có thể hạnh phúc đến bạc đầu răng long. Trong khó khăn, hai đứa vẫn nguyện cầm chắc đôi bàn tay của nhau, cùng nhau xây dựng nên một giấc mộng vàng. Đây là một cuộc tình đẹp, một câu chuyện cổ tích giữa đời thường, chàng không là hoàng tử, nàng cũng chẳng phải lọ lem, nhưng lại đến bên nhau dưới mái tranh có hai trái tim bằng vàng.
Giữa hai trái tim yêu, đôi khi không cần đến gác vàng lầu son, mà chỉ cần sự hòa hợp, sự đồng điệu giữa hai tâm hồn, cùng đồng cam cộng khổ, cùng vui sướng bên nhau. Đây chính là điều mà ai ai cũng mơ ước, nhưng mấy ai lại làm được điều tưởng chừng như vô cùng giản đơn này. Không vì tiền tài, vật chất, không vì nhà cao cửa rộng, không vì lợi danh sang giàu. Ngày cưới, em chỉ cần anh cho một đôi áo cưới, để em biết rằng mình mãi là của nhau, về chung một mái nhà và bên nhau suốt kiếp – “Ngày hôn lễ, em không đòi châu báu, chỉ ước đôi áo thêu để nhớ chuyện đời…”.
“…Ngờ đâu, giây đứt lìa đàn,
Nụ hoa chưa thắm vội tàn,
Chưa thương đã sầu chia phôi
Vội đi bỏ đôi áo mới, ai mặc bây giờ em khâu?…”
Người tính làm sao có thể bằng ông trời suy tính, chuyện tình đôi ta những tưởng vô cùng đẹp, những tưởng sẽ có một kết thúc có hậu về sau. Nhưng ngờ đâu, trời cao không thấu tình đôi ta, mang em lìa xa anh mãi mãi. Hoa chưa nở đã vội tàn phai, tình ta chưa kết trái đã vội xa cách đôi ngã chia lìa, âm dương cách biệt. Nếu là giận hờn, hiểu lầm,…anh còn có thể cầu xin em tha thứ để ta còn về bên nhau. Nhưng em lại về với miền cực lạc, anh biết phải làm sao, tấm áo cưới biết phải làm sao? Còn niềm đau nào hơn niềm đau này, đôi áo thêu em mơ ước, anh đã có được rồi, nhưng giờ “ai mặc bây giờ em khâu?”. Tưởng chỉ cần với tay đã có thể nắm được hạnh phúc, nhưng nó lại vụt xa tầm tay chỉ trong nháy mắt, đời không em, có còn ý nghĩa không
“….Tôi thẫn thờ, nghe tiếng hàng thông reo,
Thương quá là thương khi nắng ngã về chiều
Nhìn đôi áo tôi thương về dĩ vãng
Nhưng vẫn còn trông thấy em mặc lễ tơ hồng…”
Tác giả như gục ngã hoàn toàn, sức sống, ý chí và niềm tin dường như bị rút cạn, chỉ biết thẫn thờ mà lặng nghe tiếng thông reo, ánh nhìn xa xăm như trông mong ngày em trở lại. Anh sẽ chỉ cho đó là một trò đùa, rồi sẽ có một ngày, em từ xa, bước đến bên anh, trên người mặc một bộ lễ phục đỏ, sánh bước cùng anh vào lễ đường. Nhưng đó chỉ là ước mơ, việc gặp lại em đã chỉ còn là dĩ vãng, mọi thứ giờ đây chỉ còn là kỷ niệm cũ.
Con người ta, gặp nhau là duyên, đến với nhau là nợ, còn chia ly chắc bởi do duyên phận…Nếu là của nhau thì dù có chịu bao nhiêu sóng gió cũng sẽ trở về với nhau, còn nếu hết duyên thì dù níu kéo đến hơi tàn thì vẫn phải chia xa trong đau khổ. Đừng quá đau buồn khi đôi lứa chia ly, vì biết đâu đây mới thực sự là sự giải thoát cho nhau và nếu còn nợ thì ta lại hẹn nhau ở kiếp sau nên vợ thành chồng.
Trích lời bài hát Áo em chưa mặc một lần:
Tôi với nàng, hai đứa nguyền yêu nhau
Tha thiết từ đây cho đến ngày bạc đầu
Để sau hết tôi trao nàng nhẫn cưới,
Em cũng tặng tôi khăn hồng thêu cành hoa mai.
Tôi vốn nghèo, em cũng chẳng cao sang,
Tay trắng cùng nhau hai đứa dệt mộng vàng
Ngày hôn lễ, em không đòi châu báu
Chỉ ước một đôi áo thêu để nhớ chuyện đời
Ngờ đâu, giây đứt lìa đàn,
Nụ hoa chưa thắm vội tàn,
Chưa thương đã sầu chia phôi
Vội đi bỏ đôi áo mới, ai mặc bây giờ em khâu?
Tôi thẫn thờ, nghe tiếng hàng thông reo,
Thương quá là thương khi nắng ngã về chiều
Nhìn đôi áo tôi thương về dĩ vãng
Nhưng vẫn còn trông thấy em mặc lễ tơ hồng…