Một vòng luân hồi không bao giờ dứt – Đông qua Xuân tới. Khi những cánh én chao lượn trên bầu trời cùng với những chồi hoa đang đua nhau nở trên cành, đây là dấu hiệu báo một mùa Xuân sắp tới. Không còn cái giá lạnh của trời đông, cũng không có sự nắng chói của mùa hè oi bức, hay sự buồn bã vì lá cây rơi rụng của mùa thu. Mà chỉ có sự nô nức của từng cánh bướm đàn chim, hay sự thay áo của thiên nhiên bằng một màu sắc tươi mới của cây hoa. Mang đến cho ta sự ấm áp và dịu êm, một không khí tươi vui đặc trưng của ngày Tết sắp đến. Và không thể thiếu chính là những giai điệu nhạc Xuân, hòa thêm âm thanh cho cảnh sắc thêm trọn vẹn, cho lòng người thêm hạnh phúc. Trong tuyển tập các bài hát nhạc xuân sôi động và rộn rã làm sao có thể không kể đến ca khúc vang danh “ANH CHO EM MÙA XUÂN” của nhạc sĩ Nguyễn Hiền Và nhà thơ Kim Tuấn.
Khi nhắc đến nhạc sĩ Nguyễn Hiền, người người sẽ biết đến một nhạc sĩ nổi tiếng trong dòng nhạc vàng và những tình khúc 1954 – 1975. Nguyễn Hiền sinh ra tại Hà Nội vào năm 1927, 8 tuổi ông đã bắt đầu chập chững học nhạc và biết sử dụng nhiều loại nhạc cụ như dương cầm, vĩ cầm và cả phong cầm. Năm 18 tuổi, Nguyễn Hiền đã có tác phẩm “thơ phổ nhạc” đầu tiên từ bài thơ “Người em nhỏ” của thi sĩ Thiệu Giang. Cố nhạc sĩ có không nhiều bài hát, nhưng mỗi ca khúc ông làm ra đều để lại trong lòng người nghe nhiều cung bậc cảm xúc. Nổi tiếng nhất chính là ca khúc nhạc xuân “ANH CHO EM MÙA XUÂN”, nó không chỉ là bài hát ông ấn tượng nhất, mà còn là nhạc phẩm tâm đắc nhất. Nó góp phần mang tên tuổi của nhạc sĩ đến với người hâm mộ.
Khi được hỏi lý do có thi phẩm này, nhà thơ Kim Tuấn đã cho biết: Đây thực chất là một bài hát thể hiện sự nhớ quê hương của ông – Vùng quê Hà Tĩnh khô cằn sỏi đá, ông chưa hề nghĩ nó sẽ được phổ nhạc và mang ý nghĩa mùa xuân sâu sắc đến vậy. Kim Tuấn sinh năm 1938, ông sinh ra và lớn lên tại Huế, nhưng quê gốc lại là Hà Tĩnh. Ông là nhà thơ tiêu biểu trước năm 1975, ông được biết đến từ lâu nhưng có lẽ nổi tiếng nhất là khi 2 thi phẩm của ông được phổ thành nhạc và được mọi người đón nhận nhiệt tình – Anh cho em mùa xuân cùng nhạc sĩ Nguyễn Hiền và Những bước chân âm thần cùng nhạc sĩ Y Vân.
Ca khúc “ANH CHO EM MÙA XUÂN” là bài hát được nhạc sĩ Nguyễn Hiền “thơ phổ nhạc” trong tập thơ của thi sĩ Kim Tuấn. Bài hát được sáng tác vào mùng 5 tết năm 1962, khi đó ông nhận được tập thơ của các nhà thơ Vương Đức Lệ, Định Giang và Kim Tuấn. Bài thơ Nụ hoa vàng ngày xuân của thi sĩ Kim Tuấn đã để lại ấn tượng với nhạc sĩ Nguyễn Hiền và ông đã phổ ngay trong vòng 1 tiếng. Ấy vậy mà bài hát lại được yêu thích vô cùng vào mỗi độ xuân về tết đến, kể cả ở quá khứ, hiện tại hay tương lai thì bài hát này vẫn được nhiều ca sĩ trình diễn và được ưa chuộng ở nhà nhà. “Anh cho em mùa xuân, nụ hoa vàng mới nở, chiều đông nào nhung nhớ…” – “Anh cho em mùa xuân, mùa xuân này tất cả lộc non vừa trẩy lá…” – Tất cả hình ảnh được dùng trong khổ thơ đều giàu hình ảnh biểu tượng và tràn đầy cảm xúc. Nó mang đến cho người nghe sự tươi mới và trong trẻo của bầu trời vào Xuân và sự nhộn nhịp, rộn ràng của phố xá nơi nơi. Cùng với lòng người nôn nao để đón chào một cái Tết ấm no, một mùa Xuân đầy may mắn.
“Anh cho em mùa xuân, nụ hoa vàng mới nở, chiều đông nào nhung nhớ
Đường lao xao lá đầy, chân bước mòn vỉa phố, mắt buồn vin ngọn cây.
Anh cho em mùa xuân, mùa xuân này tất cả lộc non vừa trẩy lá
Lời thơ thương cõi đời, bầy chim lùa vạt nắng, trong khói chiều chơi vơi….”
Thực vậy! Cứ mỗi độ xuân về, khắp ngõ ngách như đang tranh thủ thay cho mình màu áo mới, xinh đẹp và tinh tươm. Nở vàng đã nở rộ, đường phố xôn xao tiếng người, bầy chim cũng nô nức bay lượn,….mọi người, mọi vật đều đang vô cùng chào đón nàng Xuân ghé qua nơi đây.
Bấm vào hình trên để nghe ca khúc do Duy Quang trình bày.
“Anh cho em mùa xuân” – Câu hát được lặp lại rất nhiều lần trong ca khúc. Đây không phải là tác giả cho, hay một ai khác cho, mà là sự đồng điệu của tất cả mọi người, sự chờ mong được đáp đền tạo hóa. Mùa xuân chính là màu của sự sinh sổi nảy nở – “tất cả lộc non vừa trẩy lá” đem đến một nguồn sống mới cho vạn vật và cho cả con người. Hơi ấm của mùa xuân như len lỏi vào từng ánh nắng, từng cánh chim bay và trong từng chiều sương khói.
“……Đất mẹ đầy cỏ lúa, đồng xanh xa mấy mùa
Ngoài đê diều căng gió, thoảng câu hò đôi lứa
Trong xóm vang chuông, chùa trăng sáng soi liếp dừa
Con sông dài mấy nhánh, cát trắng bờ quê xưa…..”
Nếu muốn thấy được biểu hiện sinh sôi rõ rất của mùa xuân thì hãy nhìn vào từng luống cây ngọn cỏ, chúng đều đang dần khoác lên mình chiếc áo xanh mướt. Hình ảnh cánh diều đang căng gió ngoài đê gợi lên những tuổi thơ chưa bao giờ quên trong mỗi người chúng ta, ai ai nghe thấy mà không một lần muốn quay lại những ngày xưa, để được hồn nhiên bay nhảy, để được vui cười nhìn từng cánh diều hòa mình với gió. Còn có những câu hò của đôi lứa yêu nhau, hò đối đáp, hò để dè dặt hỏi thăm đối phương, hò để thăm dò người kia có ý với mình không. Và những tiếng chuông xóm ngân vang, hay những con sông dài chia nhánh,….tất cả đều là hoài niệm của tuổi thơ, những ký ức mà mùa xuân mang lại cho mọi người.
“…..Anh cho em mùa xuân, trẻ nô đùa khắp trời, niềm yêu đời phơi phới
Bàn tay thơm sữa ngọt, giải đất hiền chim hót, mái nhà xinh kề nhau
Anh cho em mùa xuân, đường hoa vào phố nhỏ, nhạc chan hòa đây đó
Tình yêu non nước này, bài thơ còn xao xuyến, rung nắng vàng ban mai
Anh cho em mùa xuân
Nhạc thơ tràn muôn lối”
Mùa xuân là mùa của đất trời giao hòa, mùa của hy vọng và ước mơ, mùa của sự ấm áp và sum họp. Mùa xuân mang cho người thêm tuổi mới, mùa của sự trưởng thành và vô tư xen lẫn. Mùa xuân còn là mùa của sự sum họp gia đình, cho những người tha hương. Một mùa xuân nhỏ với đầy ắp niềm tin yêu của những con người, những tiếng cười trẻ thơ, những tiếng pháo hoa rộn rã….Nó như sự chuẩn bị chào đón một nền thái bình cho đất nước Việt Nam xinh tươi. Tiếng nô đùa của trẻ nhỏ, tiếng hót của những chú chim vờn trời,…làm ta cảm thấy yêu đời hơn, cảm thấy cuộc sống này luôn phơi phới. Hay hình ảnh những ngôi nhà san sát nhau đầy tình thôn xóm, hoa nở rộ dọc bên đường phố,…mọi thứ đều thật yên bình và làm lòng người thêm xao xuyến.
“Anh cho em mùa xuân nhạc thơ tràn muôn lối” – Đây có phải hay không chính là sự dự báo cho tương lai của ca khúc. Nguyễn Hiền như ngầm khẳng định rằng bài hát này sẽ nổi tiếng, sẽ là niềm kiêu hãnh của cả ông và thi sĩ Kim Tuấn.
“ANH CHO EM MÙA XUÂN” là một bài hát rất hay và tràn đầy ý nghĩa ngày Xuân, nó không chỉ vẽ nên bức tranh mùa Xuân tràn ngập màu sắc mà còn thêm vào đôi chút thơ, làm người nghe như chìm đắm vào mộng ảo của sự hạnh phúc và vui tươi. Bài hát mang đến cho chúng ta sự lạc quan trong cuộc đời bằng những nụ cười, những tiếng nhạc lời ca. Và đặc biệt, trong nhạc có thơ, trong thơ có nhạc, một sự kết hợp nghe có vẻ lạ lùng nhưng lại hòa nguyện vào nhau để tạo nên tác phẩm nhạc xuân cho người đời ở mọi thế hệ. Nếu ca khúc này chỉ nói về tình yêu thì nó không có sự bát ngát, còn nếu nói về quê hương thì lại không có sự hấp dẫn. Nhưng khi tình yêu và tình quê hòa thành một thì lại trọn vẹn và hạnh phúc. Đây mới chính là giá trị thật sự của ca khúc này.
Mùa Xuân đem đến cho con người sự gần gũi với thiên nhiên, hòa mình vào cái mát mẻ và dịu nhẹ của sự giao mùa. Tạo hóa đã vô cùng ưu ái và ban cho thế giới loài người những sản vật của mùa Xuân, vậy nên chúng ta hãy bảo vệ và trân trọng nó thêm. Một năm mới đang đến gần, với bao điều mới mẻ và nhiều hạnh phúc đang đón chờ ta, chúc cho mỗi người đều có một cái Tết đủ đầy tình thương, một mùa Xuân với hàng triệu điều may mắn.
Trích lời bài hát Anh Cho Em Mùa Xuân:
Anh cho em mùa xuân
nụ hoa vàng mới nở,
chiều đông nào nhung nhớ
Đường lao xao lá đầy
chân bước mòn vỉa phố
mắt buồn vin ngọn cây
Anh cho em mùa xuân
mùa xuân này tất cả
lộc non vừa trẩy lá
Lời thơ thương cõi đời
bầy chim lùa vạt nắng
trong khói chiều chơi vơi
Đất mẹ đầy cỏ lúa
đồng xanh xa mấy mùa
Ngoài đê diều căng gió
thoảng câu hò đôi lứa
Trong xóm vang chuông chùa
trăng sáng soi liếp dừa
Con sông dài mấy nhánh
cát trắng bờ quê xưa
Anh cho em mùa xuân
trẻ nô đùa khắp trời
Niềm yêu đời phơi phới
Bàn tay thơm sữa ngọt
giải đất hiền chim hót
mái nhà xinh kề nhau
Anh cho em mùa xuân
đường hoa vào phố nhỏ
nhạc chan hòa đây đó
Tình yêu non nước này
bài thơ còn xao xuyến
rung nắng vàng ban mai
Anh cho em mùa xuân
Nhạc thơ tràn muôn lối