Lam Phương sinh năm 1937, tên thật là Lâm Đình Phùng, là một nhạc sĩ Việt Nam nổi đình đám trước năm 1975. Ngoài ra tên Lam Phương còn mang một ý nghĩa như ông cho biết qua một cuộc phỏng vấn: “Tôi thích màu xanh lam là màu của hy vọng. Tôi nhìn về phương trời màu xanh lam, luôn luôn phấn đấu thắng nghịch cảnh để vươn lên trong cuộc đời.” Ông là một trong những nhạc sĩ tiên phong của tân nhạc miền Nam tại Việt Nam với khoảng hơn 200 tác phẩm. Những ai yêu nhạc Lam Phương đều biết rằng ông rất hiếm khi viết các thể loại nhạc vui nhộn. Với những ca khúc rộn ràng như: “Bài tango cho em”, “Chỉ có em”, “Thiên đàng ái ân”… bạn bè ông nói đó là lúc Lam Phương hạnh phúc trong tình yêu. Là thời điểm ông luôn mỉm cười khi ông còn đang nồng nàn với những “giai nhân” bên cạnh.
Riêng về tình ca, có thể nói ông là một suối nguồn trong nền âm nhạc miền Nam Việt Nam. Điển hình là ca khúc “Thuyền không bến đỗ” một tác phẩm nổi tiếng được nhạc sĩ tài ba Lam Phương viết nên vô cùng sâu sắc và được rất nhiều ca sĩ thể hiện.
“…Vượt ngàn mây xanh biếc
Vượt núi cao chập chùng
Chiều nay anh trở lại tìm em.
Sông nước trôi lững lờ
Con đò xưa vẫn chờ
Mà sao bóng người đâu hững hờ…”
Ở đời mấy ai biết giá trị đích thực của tình yêu? Nó không được chứng tỏ bởi sự ngang tàng, chiếm hữu và cái chết. Tình yêu không thể hiện ở sức mạnh cơ bắp hay bạo lực. Nó càng không phải sự độc đoán thành nô lệ, cũng không phải cứ ở bên nhau là yêu.
Dường như tác giả đã mô tả lại đúng tâm trạng hai người thanh niên nam nữ. Sau khi quay trở về tìm gặp người con gái, phải vượt ngàn mây xanh, vượt núi cao chập chùng. Vẫn là khung cảnh đó, vẫn là con thuyền xưa đó nhưng thoáng buồn đã không còn thấy hình dáng người con gái ngày xưa nữa rồi. Đôi khi chúng ta cứ mải miết, lăn lộn vì hai chữ hạnh phúc, vẹn tròn. Một người đã đi qua gần hết cuộc đời mới chợt giật mình đã bỏ lỡ và sang nhầm chuyến đò. Nhưng đời còn mấy nỗi nên cứ tiếc nuối, ao ước được quay lại thời xanh trẻ, rồi biết đâu cuộc đời sẽ đổi khác?
“..Nhớ thương chiều nao
Nhớ đôi bàn tay
Bàn tay vừa đi vào mộng ai
Tóc theo gió chiều nhẹ bay
Nắng soi bóng dài
Vành nón nghiêng che mái đầu
Em vô tư qua cầu
Làm tim anh thêm ngẩn ngơ sầu…”
Chàng thanh niên ngày nào bỗng nhiên hồi tưởng về những kỉ niệm ngày xưa cũ, nhớ về hình ảnh người con gái đã cùng mình trải qua bao nhiêu vui buồn, bao nhiêu vất vả, “nhớ đôi bàn tay”, “bàn tay đi vào mộng ai”, “tóc theo gió chiều nhẹ bay”. Hình ảnh người con gái ấy đi “vô tư qua cầu”, tay cầm nón lá nghiêng che mái đầu, lại khiến chàng thanh niên buồn man mác hơn.
Một cô gái từ khi ở tuổi chông chênh cứ mãi ngẩn ngơ về chuyến đò của đời mình. Cô muốn dừng lại, tìm cho mình một bến đỗ, nhưng cũng muốn lang thang cùng mây gió để xem cuối cùng đời trôi dạt về đâu? Cứ trôi miên man, đò muốn dừng nhưng cô phân vân bến đục, bến trong; sợ xa vào vũng mà không phải biển… Để rồi cho đến khi ngoài 30 đò vẫn lênh đênh mà mái chèo đã mỏi. Cô ai oán: Phải chăng ai rồi cũng cần một bến đỗ!
Ngẫm đời tự hỏi, chúng ta đang trôi trên dòng sông nào của cuộc đời? Miên man, vô định, đi tiếp hay dừng? Bến nào là bến bình yên?
“…Đời buồn như chiếc lá
Lặng lẽ trên sông dài
Làm sao anh quên được niềm đau.
Ai đã đem mong chờ
Cho thuyền không thấy bờ
Để riêng tôi chiều nay thẫn thờ…”
Đời người giống như con đò luôn cần bến đỗ để dừng chân. Nhưng biết đâu là bến bờ yên vui hay chỉ là bến tạm rồi mải miết đi tìm, thả theo nước trôi?
Cũng có người mới bước chân lên đã vội vàng sang ngang, đổi chuyến. Ở đời, muôn thuở chẳng biết thế nào là đủ. Đứng bến này lại tiếc nuối bến xưa, đò cũ. Đứng bên này nhìn cát lấp lánh ngỡ thiên đường trong mơ. Rồi vỡ mộng, oán trách, đổi thay, nghiệt ngã. Hoá ra cuộc đời nào cũng có bi kịch cả.
Chẳng ai có thể đoán trước được tương lai sau này sẽ yêu ai, hay là cuộc sống của chúng ta sau này có hạnh phúc viên mãn hay không? Cuộc đời vô thường, chính vì thế mà chúng ta phải học cách nắm bắt, giữ thật chặt, để đến sau này dù cho không thể đến được với nhau cũng không phải hối tiếc, không phải buồn sầu vì những điều đã bỏ lỡ trong quá khứ.
Chúng ta vẫn thường an ủi nhau bằng câu: “Cuộc sống không giống cuộc đời”. Lẽ nào chúng ta không sống mà đang diễn với nhau bằng những mặt nạ da người?
Ngẫm đời tự hỏi, chúng ta đang trôi trên dòng sông nào của cuộc đời? Miên man, vô định, đi tiếp hay dừng? Bến nào là bến bình yên?
Vượt ngàn mây xanh biếc
Vượt núi cao chập chùng
Chiều nay anh trở lại tìm em.
Sông nước trôi lững lờ
Con đò xưa vẫn chờ
Mà sao bóng người đâu hững hờ
Nhớ thương chiều nao
Nhớ đôi bàn tay
Bàn tay vừa đi vào mộng ai
Tóc theo gió chiều nhẹ bay
Nắng soi bóng dài
Vành nón nghiêng che mái đầu
Em vô tư qua cầu
Làm tim anh thêm ngẩn ngơ sầu.
Đời buồn như chiếc lá
Lặng lẽ trên sông dài
Làm sao anh quên được niềm đau.
Ai đã đem mong chờ
Cho thuyền không thấy bờ
Để riêng tôi chiều nay thẩn thờ.
Trích lời bài hát.