Dạ Hương là một ca sĩ nhạc vàng trước năm 1975, cô không phải là một ca sĩ quá nổi danh như các nữ ca sĩ cùng thời. Thế nhưng với số lượng những bài hát cô thâu thanh ít ỏi cũng đã đủ để tạo dựng cho Dạ Hương một chỗ đứng trong lòng khán giả yêu nhạc vàng. Những ai đã từng nghe những cuốn băng nhạc Shotguns, Thanh Thúy trước năm 1975 chắc hẳn vẫn chưa quên được tiếng hát mộc mạc, đượm buồn của ca sĩ Dạ Hương. Giọng ca của cô được nhớ đến qua những ca khúc “Gởi người giới tuyến”, “Mùa xuân đầu tiên”, “Giã từ đêm mưa”, “Ngoại ô buồn”,… Sau sự kiện vào cuối tháng 4 năm 1975, mặc dù không còn xuất hiện trên các đài truyền hình hay phát tiếng trên truyền thanh, nhưng nhiều người yêu tiếng hát Dạ Hương vẫn còn nhớ đến giọng ca buồn này.
Dạ Hương tên thật là Nguyễn Thị Vẹn, cô sinh ngày 4 tháng 11 năm 1951 tại Sài Gòn. Dạ Hương sinh trưởng trong một gia đình có 8 anh chị em, cô là người con thứ 5.
Thuở nhỏ, Dạ Hương học ở trường dòng Santa Anna ở họ Vĩnh Hội, sau đó cô chuyển đến học ở trường Nguyễn Văn Khuê (sau này đổi tên thành trường Bồ Đề). Do là chị lớn trong nhà nên Dạ Hương phải lo toan việc nhà phụ mẹ, có lẽ vì thế mà đường học vấn của cô thua kém mọi người.
Từ bé, Dạ Hương đã yêu thích âm nhạc và có máu văn nghệ trong người. Những lúc cùng bạn bè trong xóm gánh nước, cô thường hay vừa đi vừa hát líu lo. Lúc ấy gần nhà cô có một người quen là bạn thân của Duy Ngọc – bầu show nổi tiếng lúc bấy giờ. Một hôm vào khoảng năm 1968 – 1969, Duy Ngọc đến nhà bạn chơi thì nghe được từ bên kia cửa sổ tiếng hát Dạ Hương văng vẳng cất lên. Thế là Duy Ngọc nhờ người bạn của mình ( hàng xóm của nhà Dạ Hương) sắp xếp một cuộc hẹn để xin phép gia đình cô cho cô đi hát ở rạp Quốc Thanh – nơi ông tổ chức văn nghệ thường xuyên mỗi tuần. Lúc đầu, mẹ Dạ Hương đã từ chối lời đề nghị của Duy Ngọc vì thời điểm đó xã hội có định kiến về nghề ca hát gọi là “Xướng ca vô loài” nhưng sau này vì thương con gái quá đam mê ca hát nên bà đành chấp nhận.
Thời gian đầu khi mới tập tễnh đi hát ở rạp Quốc Thanh, ông bầu Duy Ngọc đặt cho cô nghệ danh Hoàng Anh vì thấy giọng cô na ná giống với Hoàng Oanh. Sau một thời gian đi hát Dạ Hương được nhiều người biết đến, lúc này cô được mời về làm ở Ban văn nghệ Quang Trung, Biệt khu Thủ Đô trên đường Lê Văn Duyệt lúc bấy giờ.
Năm 1970, Dạ Hương được các phòng trà, vũ trường ở Sài Gòn mời hát thường xuyên như: Travaco, Đêm Mầu Hồng, Mini Club, Olympia…
Có một hôm, trong một lần đi hát đại nhạc hội ở rạp Quốc Thanh, hôm ấy có nhiều nhạc sĩ đến dự ngồi phía dưới, sau khi nghe Dạ Hương hát xong ca khúc “Cho vừa lòng em” của Phan Trần (nghệ danh chung của nhạc sĩ Mặc Thế Nhân và Nhật Ngân), nhạc sĩ Lê Văn Thiện đã có ý muốn nhận Dạ Hương làm học trò, cũng từ đó con đường ca hát của cô bắt đầu có bước tiến mới. Cuối năm 1970, cô được mời hát tại phòng trà Queen Bee với ban Shotguns Ngọc Chánh (lúc này nghệ danh của cô vẫn là Hoàng Anh).
https://www.youtube.com/watch?v=ASStU6rVuDU
Bấm vào hình trên để nghe những ca khúc của ca sĩ Dạ Hương thâu thanh trước 75
Năm 1971, Ngọc Chánh chọn tiếng hát Dạ Hương góp mặt vào trong băng nhạc Shotguns của ông cùng với những ngôi sao tên tuổi nhất Sài Gòn lúc bấy giờ như Thái Thanh, Khánh Ly, Lệ Thu, Elvis Phương,… và cũng từ đó Hoàng Anh đổi nghệ danh thành Dạ Hương. Khoảng giữa năm 1971, tên tuổi Dạ Hương đã bắt đầu xuất hiện trên một số tờ báo ở Sài Gòn.
Cũng trong thời gian này, Dạ Hương đã trải qua một cuộc tình buồn. Thông qua một bài báo của nhà báo Xuân Vũ, chúng ta có thể hiểu rõ hơn vì sao tiếng hát của cô lại buồn man mác đến vậy. Trích đoạn bài báo như sau:
“Dạ Hương hát như chính lòng mình đang thổn thức đang ấp ủ, những cuộc tình dang dở chia lìa, những hò hẹn mau quên, những giấc mơ lỡ nhịp, những gặp gỡ cách ngăn, muộn màng. Dạ Hương như đắm mình vào một vũng lội không lối thoát, càng ngày càng chới với, vết tích của mối tình cũ còn đó, chưa quên, hơi hướng vẫn trong không gian nàng thở, nhưng người tình đã xa, đã mất vĩnh viễn, cách ngăn đã xây kín tâm hồn nàng.
Dạ Hương ngồi đó, dãy bàn dành cho nghệ sĩ, nàng hát, nàng nghe ngóng nhưng không biết chờ đợi ở không khí này một cái gì nhưng có điều chắc chắn, tiếng hát hằng đêm thay cho những giọt nước mắt khóc cho một người vừa nằm xuống, một người anh đúng nghĩa đã dẫn dắt nàng từ phòng trà này đến phòng trà khác. Một người anh cả trong đời sống xô bồ không phải là dễ gặp, nay anh không còn nữa, anh nằm xuống khi tiếng hát Dạ Hương vừa dứt than cho một kiếp bụi phiêu du. Vậy là hết, người tình bay xa, người anh nằm xuống, đời sống Dạ Hương còn là tiếng cô đơn hằng đêm trên các phòng trà Palace, Queen Bee, Lê Lai, Tour d’Ivoire… Và nếu thật sự chuyện tình cảm của chị đau khổ như thế, chả trách giọng ca Dạ Hương đã mang cả nỗi buồn nặng tựa thiên thu của mình bay khắp không gian những đêm Saigon ngày đó. Tiếng hát chị nghe buồn não nùng chi lạ..”
Sau sự kiện năm 1975, Dạ Hương không còn hoạt động mạnh trong giới âm nhạc, cô chỉ thỉnh thoảng đi lưu diễn cùng Duy Khánh, Nhật Trường, Anh Khoa,… ở các tỉnh nhỏ xa Sài Gòn.
Giai đoạn 1977 – 1978, Dạ Hương nhận lời hát cho Xí nghiệp quốc doanh đánh cá Chiến Thắng chung với các ca sĩ khác như Bảo Yến, Đình Văn,… nhưng vì nhiều bất đồng về cách đối xử và lương bổng với chủ xí nghiệp nên cô nghỉ làm.
Trong thời gian này nhạc đỏ đang thịnh hành nhưng giọng hát của Dạ Hương lại hoàn toàn không phù hợp với dòng nhạc này vì thế cô nghỉ hát, đây có lẽ cũng là khoảng thời gian buồn nhất trong sự nghiệp ca hát của cô.
Sau khi nghỉ ca hát, Dạ Hương đi phụ bán quán nước của chị Mai (bạn thân Phương Hồng Quế) trên đường Nguyễn Tiểu La, đối diện sân banh Cộng Hoà cũ (nay là sân vận động Thống Nhất). Nhưng khoảng cuối năm 1978, cô chủ quán nước sang Mỹ và quán đóng cửa, Dạ Hương lại mất đi công việc kiếm tiền hàng ngày.
Sau khi nghỉ việc ở quán nước vì ở nhà buồn chán nên Dạ Hương tham gia vào ca đoàn nhà thờ ở chợ Cầu Muối là Nguyện Đường Thánh An Tôn, cô đi hát thường xuyên cho nhà thờ và chuyên hát solo. Sau đó Dạ Hương được nhạc sĩ Viết Chung mời về ca đoàn Gioan ở giáo xứ Chợ Đũi ( nhà thờ Huyện Sỹ) nơi ông đang làm ca trưởng. Và từ đó, Dạ Hương thường xuyên được mời đi hát cho các xứ đạo xa vào các dịp lễ lớn. Ngoài thời gian đi hát ở nhà thờ, Dạ Hương còn làm thêm các công việc khác như rửa chén, phụ quán, làm bánh,… để kiếm tiền sinh sống và phụ giúp gia đình.
Giai đoạn 1975 – 1991, 16 năm trời vất vả mưu sinh nhưng cuộc sống của Dạ Hương vẫn tạm ổn bên chồng và 2 đứa con thơ. Đến năm 1991, thời gian đen tối nhất của cuộc đời Dạ Hương ập tới khi cô bị bệnh và phải cắt bỏ tử cung, sau đó lại phát hiện ra ung thư di căn. Bao nhiêu tiền tài của cải vốn đã ít ỏi của gia đình thì bây giờ cũng đã lần lượt ra đi.
Sau suốt hai năm nằm viện để chữa trị, tháng 5 năm 1993 Dạ Hương xuất viện. Khi sức khỏe đã khá ổn định và dần bình phục, cô lại tiếp tục công tác hát lễ ở nhà thờ.
Đến năm 1997, 1998, vợ chồng Dạ Hương quyết định vay mượn khắp nơi để mướn mặt bằng và mua xe bán hủ tíu mì ở chung cư Hồ Văn Huê (Phú Nhuận). Nhưng số phận lại tiếp tục trêu ngươi, nghiệt ngã với cuộc đời của cô, việc buôn bán này hoàn toàn thất bại, gia đình cô đành phải bán xe mì để về nhà làm bánh da lợn bán.
Căn bệnh ung thư của Dạ Hương kéo dài đến năm 2008 thì di căn vào gan, thời gian sau cùng của cuộc đời này có lẽ là những ngày đau đớn nhất của cô. Gia đình Dạ Hương mặc dù đã tận tâm chăm sóc thế nhưng đến ngày 14 tháng 11 năm 2009, cô trút hơi thở cuối cùng trong sự đau đớn của bệnh tật và hoàn cảnh túng quẫn của gia đình.
Em gái ruột của Dạ Hương là cô Nguyễn Thanh Hải đã chia sẻ với nhà báo Trần Quốc Bảo về hoàn cảnh của gia đình cô lúc đó như sau:
“Lúc đó gia đình chị không có tiền mua nỗi cổ quan tài, nên anh chị em tôi họp lại đem giấy tờ nhà cầm cố lo đám tang cho chị. Cũng may mắn là anh chị em trong các ca đoàn nhà thờ cũng thương tình đến phúng điếu rất đông, ngoài ra tôi có in 1 CD nhạc thánh ca do chị Dạ Hương thực hiện (CD này chỉ để lưu lại kỷ niệm giọng hát của chị chứ gia đình đã biết bệnh chị không qua khỏi ), do đó anh chị em, bạn bè đã mua ủng hộ giúp nên sau cùng mới đủ chi phí đám tang. Dạ Hương lìa đời, để lại bao thương nhớ cho 2 con và cả gia đình anh chị em ruột, và nhất là người chồng, vì quá đau khổ nỗi buồn mất vợ, anh cũng đổ bịnh và 3 tháng sau đã qua đời vào ngày mùng 8 Tết năm 2010 để lại 2 đứa con trai, ngày đó cháu lớn Hồ Hoàng Thái Quang đã 24 tuổi và cháu út Hồ Hoàng Thái Quyền tròn 20 tuổi”.