Nhạc sĩ Châu Kỳ (1923-2008) hay còn gọi với bút danh Anh Châu, là một nhạc sĩ nổi tiếng trước năm 1975 tại miền Nam Việt Nam. Nhắc đến Châu Kỳ, người ta nhớ đến những ca khúc bất hủ như : Con đường xưa em đi, Đón xuân này nhớ xuân xưa, Đừng nói xa nhau, Sao chưa thấy hồi âm, Được tin em lấy chồng,…
Trong đó ca khúc “Sao chưa thấy hồi âm” là một sáng tác nổi tiếng của ông, kể về tâm trạng chờ thư hồi âm của một trái tim thiếu nữ đang yêu. Nhạc khúc Sao Chưa Thấy Hồi Âm được Châu Kỳ sáng tác vào năm 1965, tác giả đã ghi lời đề tự cho nhạc khúc như sau “ Thân tặng thi sĩ Trương Minh Dũng người đã khơi cho tôi nguồn cảm hứng để viết thành ca khúc này”. Ca khúc “Sao Chưa Thấy Hồi Âm” lần đầu tiên được ca sĩ Hoàng Oanh thể hiện đã được đông đảo người nghe nhạc yêu thích. Tiếp nối thành công ấy, nhạc sĩ Châu Kỳ viết tiếp ca khúc “Hồi Âm” được xem như là “Sao chưa thấy hồi âm 2”
Vào những năm 1960, khi mà phương tiện thông tin chưa hiện đại, người ta chủ yêu truyền tin nhau qua những lá thư tay. Thư được xem như vật chở mang tâm tình, nỗi nhớ của người con gái nhỏ chốn quê nhà gửi đến chàng trai phương xa. Có lẽ là xót xa, là thấu hiểu và đau lòng cho cô gái chờ đợi thư hồi âm từ người nơi xa mà nhạc sĩ Châu Kỳ đã viết nên ca khúc “Sao Chưa Thấy Hồi Âm”, nhạc khúc như nói thay tiếng lòng của cô gái ấy và hàng triệu cô gái khác chung một nỗi chờ thư hồi âm.
Theo năm tháng hoài mong,
thư gởi đi mấy lần đợi hồi âm chưa thấy:
Anh ơi! Nhớ rằng đây, còn có em đêm ngày
hằng thương nhớ vơi đầy.
Bấm vào hình trên để nghe ca khúc do Hoàng Oanh trình bày.
Thời gian là liều thuốc chữa lành nỗi nhớ, nhưng với cô gái ấy thì ngược lại, thời gian chỉ càng khắc sâu nỗi nhớ nơi cô. “Thư gởi đi mấy lần đợi”, thư cô viết đã mấy lần gửi đi, sao người nơi xa chưa một lần hồi âm, cô gái mang trong mình nỗi nhớ đêm ngày chờ tin. Mong chờ người nơi xa khi đọc những lá thư ấy, có thể hiểu cho nỗi nhớ, cho tình yêu của cô mà hồi âm “hằng thương nhớ vơi đầy”. Mong lá thư hồi âm cho lòng vơi nỗi nhớ, mong lá thư hồi âm cho lòng này thôi ngóng trông chờ đợi. Nhưng sao đã mấy lần mà chưa thấy hồi âm… như lời người hứa khi ra đi.
Ngày đi người đã hứa toàn những lời chan chứa,
còn hơn gió hơn mưa.
Một tuần một lần thư kể nghe chuyện sương gió,
kể nghe niềm ước mơ.
Ngày ra đi “người hứa toàn những lời chan chứa”, những lời hứa khi xưa giờ như gió như mưa. Lời hứa mỗi tuần sẽ viết thư cho nhau, chúng ta sẽ “kể chuyện sương gió, kể nghe niềm ước mơ”, nhưng sao nay người vội quên chỉ mình em nhớ. Những lá thư chan chứa tình yêu về chuyện cuộc sống, về ước mơ mà cô gái đã nắn nót viết lại trao người, rồi cô lại ngóng trông tin hồi âm từ người nơi xa, nhưng sao đã mấy lần thư đi mà chưa một lần thư hồi âm lại…
Nhưng anh vắng hồi thư,
hay là anh hững hờ, hoặc là anh không nhớ!
Em đâu khác người xưa,
ngày lẫn đêm mong chờ tình yêu nói sao vừa.
Từ lâu đành xa vắng, đời trăm ngàn cay đắng
hỡi anh biết hay chăng?
Chỉ cần một hồi âm là em mừng vui lắm,
cớ sao anh phụ lòng?
Bấm vào hình trên để nghe ca khúc do Phương Anh trình bày.
Là “anh hững hờ hoặc là anh không nhớ” để hồi thư em. Em vẫn đau khác em của ngày xưa, vẫn yêu anh, vẫn “ngày lẫn đêm mong chờ tình yêu”, nỗi nhớ “nói sao cho vừa” em đành gởi vào tâm thư trao anh. Nhưng sao anh xa vắng, sao “đời trăm ngàn cay đắng”, anh nhận thư như không một lần hồi thư em. Em chỉ mong được một lần nhận được thư hồi âm từ anh “là em mừng vui lắm”, nhưng cớ sao anh nỡ phụ lòng em, phụ tình em.
Ngày xưa anh còn nhớ
Nàng Tô Thị bồng con ngóng trông.
Thời gian đã hoài công,
người thành đá ngàn kiếp yêu thương chồng.
Anh ơi có còn nhớ sự tích “Hòn vọng phu”, có nàng Tô thị bồng con ngóng trông chồng mà hóa đá khiến người đời xót thương cho cảnh chia ly, người đời cảm phục cho tình yêu chờ đợi không phai. Em cũng vậy, em cũng chờ tin anh, tấm lòng không phai mà ngóng chờ anh về, đợi một lần được thư hồi âm của anh, nhưng sao lại không thành. Vì có lẽ, đợi chờ ấy chỉ là mình em đợi chờ, đợi chờ một người đã lãng quên đi em rồi…
Ngày nay em nào thấy
lòng chân thành của tình thế nhân.
Tìm đâu trong tình yêu,
được bền lâu để kiếp sau không sầu.
Bấm vào hình trên để nghe ca khúc do Như Quỳnh trình bày.
Chắc chuyện tình của nàng Tô Thị chỉ có ở tích xưa vì “ngày nay em nào thấy lòng chân thành của tình thế nhân”. Em biết tìm đâu mối tình “ngàn kiếp yêu thương” như của nàng Tô Thị. “Tìm đâu trong tình yêu, được bền lâu để kiếp sau không sầu.” em biết tìm nơi đâu về một tình yêu sắc son không sầu đay anh…
Em mơ ước làm sao cho trọn mối duyên đầu,
đẹp lòng anh yêu dấu.
Xưa Chức Nữ chàng Ngưu từng đắng cay dãi dầu
chờ Ô Thước bắc cầu.
Dù rằng biết khó tìm, nhưng em vẫn “mơ ước làm sao cho trọn mối duyên đầu, đẹp lòng anh yêu dấu”. Dù biết rằng là xa cách nhau nhưng em vẫn mong tình mình như đôi Chức Nữ chàng Ngưu, dẫu xa cách nhưng vẫn tìm gặp lại nhau trên cầu Ô thước. Ô Thước cho đôi Ngưu-Chúc gặp nhau dù cho họ có trả qua “đắng cay dãi dầu” vẫn tìm về nhau, vẫn mong có nhau. Nhưng còn em và anh? Dù rằng em vẫn luôn viết thư cho anh, dù rằng biết em luôn trông tin hồi âm sao anh lại không một lần viết thư cho em? Em có nên hờn, có nên trách anh không?
Còn anh từ xa cách làm em hờn em trách
hỏi anh có hay không?
Mỏi mòn đợi hồi âm thềm hoa đành lẻ bóng
nhớ thương anh ngập lòng.
Em không biết có nên hờn, có nên trách anh không, nhưng em vẫn đợi thư anh hồi âm. Đợi thư anh dù thời gian có qua lâu, “mỏi mòn đợi hồi âm thềm hoa đành lẻ bóng/ Nhớ thương anh ngập lòng”. Dù rằng anh vô tâm mà quên hồi thư em, dù rằng thời gian qua lâu, thềm hoa xưa nay cũng rơi đầy mất sắc hương nhưng em vẫn đợi anh, lòng vẫn tràn ngập bóng hình anh.
“Sao Chưa Thấy Hồi Âm” đã tái hiện lại bức tranh u buồn của một trái tim thiếu nữ, bóng dáng đợi chờ tin thư của người nơi xa bên thềm, tác giả tả cảnh thềm hoa lẻ bóng như một lời tiếc than cho thanh xuân của người con gái trôi qua trong đợi chờ, nhớ thương. Nhạc khúc Sao Chưa Thấy Hồi Âm đã thật sự làm cảm động trái tim của người nghe, nỗi nhớ thương chờ đợi như theo từng cung đàn bay xa và lãng du và hòa quyện vào từng ngách nhỏ trong tâm hồn và làm thổn thức những trái tim đang nghe. Có lẽ đó cũng là lý do mà nhạc khúc Sao Chưa Thấy Hồi Âm đã thành công vang dội, tạo tiền đề cho cảm hứng “Hồi Âm” được ra đời ngay sau đó.
Lời bài hát Sao Chưa Thấy Hồi Âm
Theo năm tháng hoài mong
thư gởi đi mấy lần
đợi hồi âm chưa thấy
em ơi nhớ rằng đây
còn có anh đêm ngày
hằng thương nhớ vơi đầy
Ngày đi mình đã hứa
toàn những lời chan chứa
còn hơn gió hơn mây
mỗi tuần một lần thư
kể nghe chuyện sương gió
kể nghe niềm ước mơ
Nhưng em vắng hồi thư
thế là em hững hờ
hoặc là em không nhớ
anh đâu khác người xưa
ngày lẫn đêm mong chờ
tình yêu nói sao vừa
Từ lâu đành xa vắng
đời trăm ngàn cay đắng
hỏi em có hay không
chỉ cần một hồi âm
là anh mừng vui lắm
cớ sao em phụ lòng…
Ngày xưa em còn nhớ
nàng Tô Thị bồng con ngóng trông
thời gian đã hoài công
nàng thành đá ngàn kiếp yêu thương chồng
Ngày nay anh nào thấy
lòng chân thành của thế nhân
tìm đâu trong tình yêu
được bền lâu để kiếp sau không sầu
Anh mơ ước làm sao
cho trọn mối duyên đầu
đẹp lòng em yêu dấu
xưa Chức Nữ chàng Ngưu
từng đắng cay dãi dầu
chờ Ô Thước bắt cầu
Còn em từ xa cách
làm anh hờn anh trách
hỏi em có hay không
mỏi mòn đợi hồi âm
thềm xưa giờ vắng bóng
nhớ thương ai ngập lòng…