Nếu với dòng nhạc trữ tình thắm thiết, nhạc sĩ Trúc Phương mệnh danh là “ông hoàng của dòng nhạc Bolero” thì với dòng nhạc theo thể điệu Tango lả lướt, sĩ Hoàng Trọng là “Vua Tango”. Nhạc sĩ Hoàng Trọng (1922-1998), ông sinh ra tại Hải Dương, lớn lên ở Nam Định, sau đó vào Hà Nội, và di cư vào Sài Gòn vào những năm 1954. Nhạc sĩ Hoàng Trọng được giới mộ nhạc biết đến qua các ca khúc Tango nổi tiếng như Tiếng đàn tôi, Phút chia ly, Nhạc sầu tương tư, Dừng bước giang hồ,…
“Một thuở yêu đàn” là một khá nổi tiếng của nhạc sĩ Hoàng Trọng khi viết về nhạc tiền chiến. Ca khúc được viết vào những năm thập niên 1930, tác giả ghi trên bản in là “Slow Rock”. Đây là một bài hát tiêu biểu viết theo điệu SlowRock vào thời đó, rất nhịp nhàng, với tiếng đàn bass chơi theo mộ kiểu đặc biệt. Một thuở yêu đàn với điệu Slow Rock , đã chinh phục hàng triệu con tim người nghe nhạc, nhạc khúc là nỗi lòng hối tiếc của tác giả khi nhớ lại cuộc tình xa xưa. Một thuở yêu đàn, một thuở yêu người.
Nghe tiếng thời gian âm thầm đưa
Ngẩn ngơ thương nhớ đến cung đàn xưa
Một mùa trăng đã vắng xa đường tơ
Heo may gió rét từng mùa
Ôi thơ mộng đâu còn nữa !
Tâm hồn nhạc sĩ phải tinh tế nhường nào mới có thể “nghe tiếng thời gian âm thầm đưa” để rồi “ngẩn ngơ thương nhớ”. Thời gian luôn như vậy, luôn âm thần đưa thôi, để rồi khi ta chợt nhận ra thì đã qua rất lâu, nên khi nhớ lại ta như “ngẩn ngơ”. Nhớ đến cung đàn năm nào nay đã không còn, mùa trăng nay đã “vắng xa đường tơ”. Trong cảnh khung trời gió rét heo may, “ôi thơ mộng đầu còn nữa!”. Lại một đông gần kề, mùa gió rét thổi luồn qua da, nhưng tâm hồn cũng chết theo một nửa. Dù tâm hồn chết cùng những thơ mộng ngày nào, những ký ức đẹp theo dòng chảy, phủ đầy bụi thời gian. Nhưng tình yêu trong tôi vẫn tha thiết như ngày nào.
Tôi vẫn tha thiết yêu ngày xưa
Ngày nao say đắm với cung đàn mơ
Ngày nao hai đứa dưới trăng mùa thu
Hôm nao hát khúc tạ từ
Hôm nay sầu lắng tâm tư
Tôi vẫn yêu tha thiết như ngày xưa, yêu say đắm cung đàn, vẫn nhớ chuyện tình hai đứa dưới trăng thu. Cung đàn từng là minh chứng cho tình yêu của hai người yêu nhau, từng cùng nhau “hát khúc tạ từ”, thì nay cung đàn cũng là vật cũ gợi nhớ cố nhân, khiến “sầu lắng tâm tư”. Đàn còn đây, cảnh xưa đâu còn, người xưa cũng đi xa. Có chăng chỉ còn lại những kỷ niệm cũ của hai chúng mình.
Một mùa thu xưa, dưới vầng trăng
Hai đứa đã hơn một lần mơ
Nào ngờ duyên tơ đã chìm trong thương nhớ
Đã trôi vào xa xưa
Nhớ một mùa thu xưa, cũng dưới ánh trăng này, hai chúng ta từng mơ về một tình yêu muôn thuở, mơ về một tương lai tươi đẹp của chúng mình. Nhưng đâu ai ngờ, duyên tơ mỏng manh, “chìm trong thương nhớ”. Mọi kỷ niệm nay xin trả lại, xin để “trôi vào xa xưa”, dù cho lòng còn nhiều thương nhớ.
Ai biết thương nhớ bao giờ nguôi
Lạnh lùng trong cánh lá khô nhẹ rơi
Tìm dư âm cũ nhớ nhau mà thôi
Đêm đêm dõi bóng một người
Tôi đi tìm thuở xa xôi
Người ta thường nói, thời gian sẽ làm lành vết thương lòng, thương nhớ sẽ dần phai, nhưng “ai biết thương nhớ bao giờ nguôi”. Chúng ta đâu ai biết khi nào sẽ quên, có thể 1 năm, 2 năm, hoặc có thể rất nhiều năm về sau vẫn sẽ nhớ mãi. Bởi những kỷ niệm ấy đã hằn sâu trong góc con tim, đã in sâu trong lòng mỗi người. Nên dù chỉ nhìn cảnh lá khô rơi lạnh lùng ta vẫn nhớ về mùa thu xưa, ta vẫn “đêm đêm dõi bóng một người” để tìm chút “dư âm cũ”, tìm lại “thuở xa xôi”. Ta tìm về một mùa thu, mùa thu có hai đứa mình.
Một mùa thu xưa,
Dưới vầng trăng hai đứa
Đã hơn một lần mơ
Nào ngờ duyên tơ
Đã chìm trong thương nhớ,
Đã trôi vào xa xưa
Ta tìm về mùa thu xưa, tìm về vầng trăng thu minh chứng chuyện tình hai đứa mình. “Đã hơn một lần mơ” về tương lai, mơ về người nhưng trách sao đây, khi dây tơ “đã chìm trong thương nhớ, đã trôi vào xa xưa”. Đoạn hát như một điệp khúc buồn về một thời xa xưa, về những kỷ niệm cũ của hai người yêu nhau. Về hình ảnh ngày nào, hai đứa yêu nhau, cùng nhau hẹn thề dưới ánh trăng kia. Nhưng có lẽ, ánh trăng vô tình, thời gian không chờ ai, và có lẽ do dây tơ chúng ta quá mỏng manh nhỏ bé, nên chuyện tình chúng ta cũng chìm vào “xa xưa”.
Ai biết thương nhớ bao giờ nguôi
Lạnh lùng trong cánh lá khô nhẹ rơi
Tìm dư âm cũ nhớ nhau mà thôi
Đêm đêm dõi bóng một người
Tôi đi tìm thuở xa xôi
Tiếng xưa còn đó,
Gió trăng còn đó,
Thấy đâu người xưa.
Giờ đây khi mình ta, với cung đàn nay còn đó, với ánh trăng này còn đó, nhưng “thấy đâu người xưa”. Mọi cảnh vật đều như xưa, nhưng cũng chỉ là “cảnh còn người mất”.
Sự đời vô thường là vậy, nên hãy học cách trân trọng những giây phút bên nhau, trân trọng những kỷ niệm cùng nhau. Đừng để như người nhạc sĩ ấy, ôm nỗi nuối tiếc trong tiếng đàn, trong vầng trăng cũ…
Trích lời bài hát Một Thuở Yêu Đàn:
Nghe tiếng thời gian âm thầm đưa
Ngẩn ngơ thương nhớ đến cung đàn xưa
Một mùa trăng đã vắng xa đường tơ
Heo may gió rét từng mùa
Ôi thơ mộng đâu còn nữa !
Tôi vẫn tha thiết yêu ngày xưa
Ngày nao say đắm với cung đàn mơ
Ngày nao hai đứa dưới trăng mùa thu
Hôm nao hát khúc tạ từ
Hôm nay sầu lắng tâm tư
Một mùa thu xưa, dưới vầng trăn
Hai đứa đã hơn một lần mơ
Nào ngờ duyên tơ đã chìm trong thương nhớ
Đã trôi vào xa xưa
Ai biết thương nhớ bao giờ nguôi
Lạnh lùng trong cánh lá khô nhẹ rơi
Tìm dư âm cũ nhớ nhau mà thôi
Đêm đêm dõi bóng một người
Tôi đi tìm thuở xa xôi
Một mùa thu xưa,
dưới vầng trăng hai đứa
đã hơn một lần mơ
Nào ngờ duyên tơ
đã chìm trong thương nhớ,
đã trôi vào xa xưa
Ai biết thương nhớ bao giờ nguôi
Lạnh lùng trong cánh lá khô nhẹ rơi
Tìm dư âm cũ nhớ nhau mà thôi
Đêm đêm dõi bóng một người
Tôi đi tìm thuở xa xôi
Tiếng xưa còn đó,
Gió trăng còn đó,
Thấy đâu người xưa.