“Tôi gọi Trịnh Công Sơn là người của thơ ca (Chantre) bởi ở Sơn, nhạc và thơ quyện vào nhau đến độ khó phân định cái nào là chính, cái nào là phụ… Trong âm nhạc của Sơn, ta không thấy dấu vết của âm nhạc theo cấu trúc bác học phương Tây. Sơn viết hồn nhiên như thể cảm xúc nhạc thơ tự nó trào ra”
Đó là nhận xét của nhạc sĩ Văn Cao khi được nói về tài hoa sáng tác của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn. Trịnh Công Sơn không còn cái tên xa lạ, mà đã rất thân quen với những người yêu nhạc, ông như “cây đa” của làng nhạc Việt, với khoảng 600 ca khúc, một gia tài đồ sộ mà cố nhạc sĩ đã để lại cho hậu thế mai sau. Như chính lời bình của nhạc sĩ Văn Cao, Trịnh Công Sơn viết nhạc như viết thơ, nhạc và thơ không tác rời mà lại hỗ trợ cho nhau khiến cho lời nhạc bay bổng như áng thơ, lại khiến cho câu thơ da diết ngân vang theo từng nốt nhạc trầm bổng. Nhạc sĩ Trịnh Công Sơn đã sáng tác rất nhiều ca khúc vừa thơ lại vừa nhạc, nhưng không thể không kể đến sáng tác “Lặng lẽ nơi này”.
“Lặng lẽ nơi này” là một sáng tác về tình yêu, về đời người mà ở đó ta cảm được sự thơ thẩn của lời ca, sự bao la rộng lớn của đất trời và cô độc của chính mình khi “một mình tôi về với tôi”. Như chính tên bài hát “lặng lẽ nơi này”, lặng lẽ mình ta trên cõi đời cô độc, tình yêu mà ta từng hy vọng, từng cố giữ lấy nay đã mất, chỉ còn lại sự cô đơn và lẻ bóng suốt cuộc đời dài.
Tình yêu mật ngọt
Mật ngọt trên môi
Tình yêu mật đắng
Mật đắng trong đời
Tác giả gọi “Tình yêu là mật ngọt”, mật ngọt trên đầu môi. Những ai đã yêu và đã yêu có lẽ đều hiểu định nghĩa nghĩa này, tình yêu cho ta mật ngọt, cho ta đắm say và ngất ngây với hương vị ngọt ngào hạnh phúc. Nhưng tình yêu cũng là “mật đắng trong đời”, ngọt ngào chỉ thoáng qua, không phải ai cũng kịp bắt lấy vị ngọt ngào hạnh phúc kia, nhưng vị của mật đắng trong đời do tình yêu mang lại thì ai cũng trải qua, và có những người đã phải nếm vị mật đắng ấy cả đời.
Ngọt ngào chỉ thoáng qua, nhưng đắng cay lại phải mang theo cả đời, nhạc sĩ Trịnh Công Sơn đã mượn vị ngọt và đắng ấy để nói về tình yêu, nói về nhân sinh của con người. Nhưng chúng ta lại say mê cái vị ngọt của tình yêu ấy, chúng ta biết và bỏ qua cái mật đắng để khao khát và vươn tới tình yêu. Vì “tình yêu như biển” lai láng và tràn ngập hồn ta, sao có thể cưỡng lại?
Tình yêu như biển
Biển rộng hai vai
Biển rộng hai vai
Tình yêu như biển
Biển hẹp tay người
Biển hẹp tay người lạc lối
Tình yêu như cơn biển, ai đã yêu thì sẽ bị ngập tràn trong cơn biển tình “biển rộng hai vai”. Biển của đất trời thì bao la bát ngát, biển của tình yêu thì “hẹp tay người lạc lối”. Tình yêu lớn lao nhưng cũng quá nhỏ hẹp. Ta từng cố níu kéo, cố giữ lại tình yêu, cố nắm lấy chút vị ngọt của “tình yêu mật ngọt”, nhưng chính ta lại lạc lối trong biển tình rộng lớn. Để khi chợt ra đã vụt mất tình yêu, biển nay chỉ còn nhỏ hẹp trong tay người, ta lại bàng hoàng thẩn thơi khi nhìn em ra đi, còn lại nơi đây một tình ta với chính ta.
Em đi về nơi ấy
Nơi đâu nơi đâu
Sông cạn đá mòn
Trăng treo đầu con sóng
Tan theo tan theo
Chút tình xa vắng
Làm sao ru được tình vơi
Ngày em đi xa, đi về nơi ấy, nơi chúng ta không còn cầm tay chung bước, anh thấy rằng vầng trăng vốn treo đầu con sóng nay cũng tan theo tình. “Sông cạn đá mòn” vốn là câu nói để minh chứng cho sự thủy chung nay lại được Trịnh Công Sơn dùng với hàm nghĩa của sự thay đổi, sông kia bao la cũng có ngày cạn, núi kia sừng sững cũng có ngày mòn, thì tình ta có gì mà chắc chắn không tàn phai. Nên khi em rời xa, vạn vật như tan biến theo, ánh trăng tàn theo con sóng, “chút tình xa vắng làm sao ru được tình vơi”.
À ơi nỗi đau này người
Tình yêu vô tội
Để lại cho ai
Buồn như giọt máu
Lặng lẽ nơi này
Trời cao đất rộng
Một mình tôi đi
Một mình tôi đi
Tình yêu là vô tội, có chăng người mang lòng yêu mới có tội? Tội vì để lại cho ai một nỗi buồn như giọt máu, giọt máu đỏ lặng lẽ nơi này, nơi trời thì cao, đất thì rộng nhưng chỉ có mình ta cô đơn. “Một mình tôi đi” đi giữa lạc lối cơn đau, đi giữa bao la đất trời, đi chỉ một mình đơn côi.
Đời như vô tận
Một mình tôi về
Một mình tôi về…với tôi.
Đời người như vô vận, đường đời dài thênh thang nay mình tôi về… về với tôi. Sự cô độc và lặng lẽ ấy cứ ngân nga mà thổn thức trong lòng, câu hát cứ man mác thương đâu trên nền nhạc Violon réo rắc, lối hát nhởn nhơ như đêm ra từng tiếng nổi lòng trong chính tâm hồn. Để rồi khi bản nhạc kép lại, người nghe vẫn còn chìm trong nỗi u hoài và suy tư về tình yêu đó…
Tình yêu mật ngọt
Mật ngọt trên môi
Tình yêu mật đắng
Mật đắng trong đời
Tình yêu như biển
Biển rộng hai vai
Biển rộng hai vai
Tình yêu như biển
Biển hẹp tay người
Biển hẹp tay người lạc lối
Em đi về nơi ấy
Nơi đâu nơi đâu
Sông cạn đá mòn
Trăng treo đầu con sóng
Tan theo tan theo
Chút tình xa vắng
Làm sao ru được tình vơi
À ơi nỗi đau này người
Tình yêu vô tội
Để lại cho ai
Buồn như giọt máu
Lặng lẽ nơi này
Trời cao đất rộng
Một mình tôi đi
Một mình tôi đi
Đời như vô tận
Một mình tôi về
Một mình tôi về…với tôi.