“Bài ca sao” (Phạm Duy) – Mượn hình ảnh của nhiều loại sao mà vẽ nên bức tranh trưởng thành của người con gái nhỏ

Không biết tự bao giờ, con người đã học được cách giao tiếp cùng bầu trời, không còn dừng lại ở khả năng quan sát khi chuyển dịch thời gian sáng – tối, ngày – đêm, mà sâu hơn là sự tâm sự, sự tỏ bày nỗi lòng cùng thời tiết (nắng, mưa) cùng với dãy ngân hà (nhật nguyệt, vì sao, mây gió) và cả những cánh chim đang lượn lờ trên trời cao. Bầu trời với muôn vàn vẻ đẹp, vừa rộng lớn vừa lộng lẫy, đứng trước trời cao bản thân ta chỉ như một sinh linh bé nhỏ đang tồn tại giữa vũ trụ này.

Trong chuyện tình yêu, chuyện tình cảm thì người nghệ sĩ luôn gắn liền câu chuyện của mình với những vì sao lấp lánh và lung linh. Khi con người đắm chìm vào những hạnh phúc, những mật ngọt thì vì sao như những minh chứng cho tình yêu và như một sắc màu không thể thiếu tô điểm cho chuyện tình cảm thêm mặn nồng. Còn đến khi xa cách, đôi lứa đôi nơi thì lại có những câu hứa câu thề cùng trăng sao để khẳng định lòng chung thủy, khẳng định những nhung nhớ sắt son của mình. Nếu trong ca khúc “Người tình trăm năm” của nhạc sĩ Đức Huy, những vì sao xuyên suốt theo cả một câu chuyện tình, lúc đắm chìm trong hạnh phúc say mê, lúc lại cách biệt đớn đau, sầu thương cho một câu chuyện tình dang dở. Thì với nhạc khúc “Bài ca sao” của nhạc sĩ Phạm Duy lại mang một màu sắc khác, không quá thắm đượm ân tình của câu chuyện tình yêu, nhưng lại mang những ý nghĩa và dấu ấn cuộc đời sâu sắc.

“Bài ca sao” là bài hát nằm trong danh sách “Tiếp tục đi – tiếp tục yêu” của cố nhạc sĩ Phạm Duy, bài hát là ca khúc kể lại những vì sao và ý nghĩa của từng vì tinh tú trên trời. Một bài hát ý nghĩa trên con đường lữ hành của nhạc sĩ.

“Sao Tua chín cái nằm kề
Thương em từ thuở mẹ về với cha
Sao Vua sáu cái nằm xa
Thương em từ thuở người ra người vào….”

Sao Tua hay gọi chính xác là chòm sao Tua Rua, mỗi lúc đêm đến, trên bầu trời sẽ có một cùm sao chín chòm sáng nhất, nếu nhìn bằng mắt thường ta chỉ thấy được một đám sao nhỏ đang lờ mờ trên bầu trời đầy. “Sao Tua chín cái nằm kề, thương em từ thuở mẹ với cha” – Một câu hát nghe ngọt làm sao, dường như là một câu tỏ tình thấm đượm nồng nàn. Khi mẹ vừa về với cha, em vẫn còn chưa chào đời, nhưng bản thân đã biết ta là định mệnh của đời nhau và anh đã học cách để yêu em ngay từ thuở đó.

Sao Vua trên trời có tận sáu chòm nhưng chúng lại chẳng được cận kề bên nhau, mà lại bị chia cách, mỗi ngôi một phương trời. Nhưng nó vẫn nổi bật và hòa vào dòng sao để soi sáng cho bầu trời đêm. “Sao Vua sáu cái nằm xa, thương em từ thuở người ra người vào”, dù chòm sao Vua có xa nhau nhưng tình cảm anh dành cho em vẫn thì vẫn trọn vẹn, dù người ra kẻ vào vô kể thì người anh nhận định cũng chỉ riêng một mình em.

“…..Sao Mơ sáu cái nằm chầu
Sao Khuê mấy cái nằm đâu
Sao Khuê chín cái nằm dài
Thương em từ thuở tình ngoài nghĩa trong
Sao Măng năm cái nằm ngang
Thương em từ thuở mẹ mang đầy lòng….”

Sao Khuê là chòm sao thứ nhất trong bảy chòm sao thuộc về Bạch Hổ của phương Tây, nó tượng trưng cho Kim trong Ngũ hành và mùa thu. Chòm sao này đại diện cho thần chủ quản văn chương và trí tuệ, sao Khuê hay còn gọi là chòm sao Khuê Tú, nằm dài chín chòm như thể hiện nên cung bậc yêu thương từ thấp đến cao trong tình yêu. Chàng trai trong ca khúc lữ hành như bộc lộ cho người mình thường thấy tấm chân tình sâu nặng của bản thân, anh đã yêu nàng, yêu bằng tất cả tấm lòng, yêu từ thuở tình chỉ ở mặt ngoài đến lúc nghĩa tình sâu bên trong. Chẳng còn gì có thể ngăn cản chuyện chàng trao yêu thương cho người con gái ấy. Sao Măng thì lại như những chàng hiệp sĩ, thẳng người xếp hàng ngang bảo vệ tình yêu của mình. Chàng khẳng định, mình đã yêu từ thuở nàng vẫn còn trong bụng mẹ, dường như biết trước được tương lai của lứa đôi nên yêu thương được vun trồng từ thuở sơ khai – “Thương em từ thuở mẹ mang đầy lòng”.

“……Sao Vươn dăm cái nằm tròn
Sao Tư bốn cái nằm vuông
Sao Đôi hai cái nằm chồng
Thương em từ thuở mẹ bồng mát tay
Sao Hoa ba cái nằm xoay
Thương em từ thuở được vay nụ cười…..”

Sao Vươn thì nằm theo một hình tròn, sao Tư lại được xếp bốn góc thành một hình vuông vức rồi lại thêm hai chòm sao Đôi chồng lên nhau, một biểu tượng thật đẹp. Nó như đại diện cho sự quan trọng của cô nàng trong cuộc đời chàng nhạc sĩ, dù em vẫn còn được bồng trên tay mẹ, nhưng trời cao định sẵn em là điểm sáng trong lòng chàng và ta đến với nhau chính là thiên ý.

“….Sao Băng bay vút vào đời
Sao Sa rơi xuống lòng vui
Sao Băng ngã xuống gầm trời
Thương em từ thuở mẹ ngồi nghĩ xa
Sao Sa rơi xuống vườn hoa
Thương em từ thuở người ta lại gần…..”

Bấm vào hình trên để nghe ca khúc do Ngọc Khuê trình bày.

Em như vì sao Băng bay vút ngang bầu trời, được người người chào đón và ngắm nhìn, em lại như vì sao Sa rơi thẳng xuống lòng người khiến bao con tim phải xao xuyến và rung động, môi mỉm cười mà lòng cứ lâng lâng những thứ cảm xúc ngọt ngào. Nhìn những vì sao Sa rớt xuống nơi vườn hoa tươi thắm, người người đều cảm thấy thật lung linh, nhưng anh mừng vì định mệnh ta là của nhau, nên dù người có lại gần thì cũng chẳng thể cướp lấy em ra khỏi cuộc đời anh. Sao Băng tuy ngã xuống gầm trời nhưng người ta vẫn mong chờ ánh sao ấy xuất hiện, bởi chỉ cần nó xuất hiện sẽ mang theo biết bao hoài bão cùng mộng mơ. Thương làm sao khi em vừa lớn mà mẹ đã phải nghĩ suy cùng lo toan đủ đường.

“……Sao Hôm lấp lánh đầu làng
Sao Mai lấp lánh đầu thôn
Sao Hôm le lói đầu hè
Thương em từ thuở em về với ai
Sao Mai le lói ngọn cây
Thương em từ thuở về xây tình người….”

Độ đầu hè thì những vì sao Hôm lại le lói những ánh sáng mờ mờ trên bầu trời đêm huyền ảo, ngắm nhìn em sánh bước đến chân trời hạnh phúc cùng anh, cùng người thương định mệnh mà người người vui mừng thay. Em chính là một vì sao sáng nhất trong lòng mọi người, trong lòng những người thương em và yêu em. Chỉ mong em có thể hạnh phúc, mong em có được một tình yêu mặn nồng và sống đến cuối đời cùng người tình vĩnh cửu. Mong ước đó tuy có phần cao xa vời vợi, nhưng mộng ước vẫn là mộng ước, đã là mộng ước nên cầu nguyện những điều lớn lao và tốt đẹp, đúng không?

“….Sao Vân xa tít đầu trời
Sao Quanh cao ngất ngoài khơi
Sao Vân muôn cái mịt mùng
Thương em từ thuở nghìn trùng cách chia
Sao Quanh theo gót người đi
Thương em chỉ có trời khuya nhìn về
Sao ơi sao hỡi buồn gì
Sao ơi sao hỡi buồn chi”

Cái thuở em bước chân theo người về nơi miền xa xứ đã khiến bao người phải ngóng trông và dõi theo, em đi “nghìn trùng cách chia” người đây chờ đợi không biết bao giờ mới có thể gặp lại. Một lần qua gót như vì sao Quanh chính là nghìn đêm em chỉ có thể ngửa mặt nhìn trời trông về phương xa mà thôi. Chẳng còn được ngày ngày kề cạnh những người em thương, nên chi mong tình yêu nơi chàng sẽ có thể xoa dịu được nỗi ưu buồn trong lòng em. “Sao ơi sao hỡi buồn gì, sao ơi sao hỡi buồn chi”, một câu hát da diết, làm cho người nghe cũng phải trùng lại đôi chút để hoài niệm về những người ta từng thương.

Nhạc khúc “Bài ca sao” của nhạc sĩ Phạm Duy như mang ta chứng kiến cuộc hành trình lớn lên của một câu chuyện tình yêu, tình cảm ở đây không hình thành bất chợt hay yêu em từ cái nhìn đầu tiên, mà đối với Phạm Duy, tình yêu của ông được vũ trụ sắp đặt trước. Vũ trụ mang người con gái ấy đến bên đời ông, ông yêu cô từ lúc cha về với mẹ cho đến khi thực sự ở bên nhau và mong đem đến cho em những điều tuyệt vời nhất, bởi sau cùng chỉ còn lại mình ta bên nàng khi nàng chấp nhận buông bỏ tất cả để có thể trọn đời bên ta.

Lời bài hát Bài Ca Sao – Phạm Duy

Sao Tua chín cái nằm kề
Thương em từ thuở mẹ về với cha
Sao Vua sáu cái nằm xa
Thương em từ thuở người ra người vào

Sao Mơ sáu cái nằm chầu
Sao Khuê mấy cái nằm đâu

Sao Khuê chín cái nằm dài
Thương em từ thuở tình ngoài nghĩa trong
Sao Măng năm cái nằm ngang
Thương em từ thuở mẹ mang đầy lòng

Sao Vươn dăm cái nằm tròn
Sao Tư bốn cái nằm vuông

Sao Đôi hai cái nằm chồng
Thương em từ thuở mẹ bồng mát tay
Sao Hoa ba cái nằm xoay
Thương em từ thuở được vay nụ cười

Sao Băng bay vút vào đời
Sao Sa rơi xuống lòng vui

Sao Băng ngã xuống gầm trời
Thương em từ thuở mẹ ngồi nghĩ xa
Sao Sa rơi xuống vườn hoa
Thương em từ thuở người ta lại gần

Sao Hôm lấp lánh đầu làng
Sao Mai láp lánh đầu thôn

Sao Hôm le lói đầu hè
Thương em từ thuở em về với ai
Sao Mai le lói ngọn cây
Thương em từ thuở về xây tình người

Sao Vân xa tít đầu trời
Sao Quanh cao ngất ngoài khơi

Sao Vân muôn cái mịt mùng
Thương em từ thuở nghìn trùng cách chia
Sao Quanh theo gót người đi
Thương em chỉ có trời khuya nhìn về

Sao ơi sao hỡi buồn gì
Sao ơi sao hỡi buồn chi

Đánh giá post

Viết một bình luận