Nguyễn Văn Đông hay Hoài Phương đều là cái tên quen thuộc mà nhiều người yêu âm nhạc vẫn hay nhắc đến. Ông nguyên là một Đại tá Quân lực Việt Nam Cộng hòa, nhưng hầu hết mọi người đều biết đến ông qua vai trò là một người nhạc sĩ tài hoa, cha đẻ của nhiều bài hát nổi tiếng như:”Phiên gác đêm xuân”, “Nửa đời hương phấn”, “Đoạn tuyệt”, “Mưa rừng”, “Chiều mưa biên giới”, “Sắc hoa màu nhớ”,….Ngoài hai bút danh trên, ông còn ký tên dưới các tác phẩm âm nhạc của mình bằng những bút danh như: Phượng Linh, Phương Hà, Vì dân và Đông Phương Tử.
Nguyễn Văn Đông sinh năm 1932 tại quận Nhất, Sài Gòn. Nhưng nguyên quán của ông thì lại là Bến Cầu, Tây Ninh – Trong một gia đình đại điền chủ với nhiều ruộng đất. Thuở thiếu thời, do được lớn lên trong gia đình có điều kiện nên ông được học tư gia dưới sự hướng dẫn của thầy học. Năm 1946, ông được gửi vào trường Thiếu sinh quân Đông Dương ở tận Vũng Tàu, thời gian học tập tại đây, ông được học nhạc cùng với giảng viên âm nhạc và chỉ sau một thời gian ngắn ông đã trở thành một thành viên của ban quân nhạc. Chỉ mới 16 tuổi, nhạc sĩ Nguyễn Văn Đông đã có sáng tác đầu tay của mình mang tên “Thiếu sinh quân hành khúc”, “Tạm biệt mùa hè”,….Do nhập ngũ từ năm 19 tuổi (cuối năm 1951) nên hầu hết sáng tác của ông đều viết về chủ đề người lính miền Nam thời đó, nhưng cũng có không ít nhạc phẩm viết về chủ đề tình ca và một trong số đó phải kể đến là tuyệt khúc “NIỀM ĐAU DĨ VÃNG”.
Bài hát “NIỀM ĐAU DĨ VÃNG” được ký dưới bút danh Phượng Linh, ngoài nhạc lính thì đây cũng là một trong số những bản tình ca nổi tiếng của cố nhạc sĩ được nhiều người hâm mộ yêu thích. Ca khúc này nằm trong tuyển tập bài hát băng nhạc Sơn Ca 6 – Giao Linh, “NIỀM ĐAU DĨ VÃNG” gửi đến người nghe một câu chuyện tình vẫn còn dang dở, mối tình khiến người nghe “nhớ mãi không quên” và ôm nỗi niềm ấy theo ngày tháng trôi dần đến hết cuộc đời này.
“Ngày hai đứa ân tình vỡ đôi
Đời hai lối phương trời lẻ loi
Thuyền tình anh lạc bến yêu rôi
Niềm thương đã trót trao người
Âm thầm anh khóc khi biệt ly
Người yêu thuở ban đầu khó quên
Ngày xa em anh càng nhớ thêm
Dù mai đây vật đổi sao rời
đường tơ đã lỗi cung rồi
Tình yêu một thuở không hề quên…”
Chia ly là việc mà không ai muốn trong chuyện tình cảm nhưng vì lý do này, lý do khác mà dẫn đến chia tay trong sự ngỡ ngàng, không nỡ. Câu hỏi được quan tâm lúc này chính là trạng thái của bạn hậu chia tay là như thế nào? Còn với chàng trai trong bài hát, khi đường tình vỡ đôi thì anh đã đau thương đến cỡ nào. Anh trao yêu thương cho người, nhưng người quay lưng bỏ rơi anh, anh chỉ biết âm thầm khóc khi biệt ly.
Người ta nói: Tình đầu là tình nhớ, mối tình đầu luôn để lại trong ta vô vàn những kỷ niệm đẹp, nó là những cảm xúc chân thật và là những cảm xúc yêu thương đầu đời. Anh chả biết đến bao giờ mình mới quên được cô, có lẽ với nhiều người sẽ lựa chọn cố gắng quên đi, nhưng với tác giả, ông lựa chọn nhớ, nhớ nó như một kỷ niệm đẹp của thời thanh xuân tuổi trẻ. Dù sau này khi ngồi lại, ngẫm nghĩ về nhau, muốn quay lại bên nhau nhưng điều đó là chẳng thể được bởi “vật đổi sao rời, đường tơ đã lỗi cung rồi…”.
Ở đời, yêu nhau và lấy nhau là hai khái niệm hoàn toàn khác nhau, nó không bao giờ đứng liền kề với nhau. Lý do để xa nhau thì rất nhiều, nhưng tìm kiếm lý do để đôi ta mãi mãi bên nhau thì vô cùng khó. Nếu một trong hai cảm thấy không thỏa mãn với cuộc sống hiện tại, muốn tìm về quá khứ đẹp đẽ để trốn vào, để tìm niềm an ủi. Vậy nên mối tình đầu là mối tình để nhớ, để khi mệt mỏi chúng ta còn có cái để hồi tưởng rằng mình cũng đã từng hạnh phúc như vậy! – “Tình yêu một thuở không hề quên…”
“….Yêu nhau chiều nào, rồi xa nhau chiều nay
Lòng ai không đảo điên xót xa tình đầu tiên
Em ơi một phút bên nhau rồi, tình ấy cao vời vợi
Lòng nhớ mãi không nguôi
Lời ân ái đâu ngờ chóng phai
Tình gian dối nên nhiều đắng cay
Hồn anh xin trọn kiếp theo người
Dù duyên tình dở dang rồi
Buồn theo ngày tháng âm thầm trôi”
Yêu nhau vào một buổi chiều nào, lãng mạn biết bao khi ánh chiều tà chiếu rọi bóng hai người yêu nhau say đắm, hạnh phúc bên nhau như chứng nhận cho đôi uyên ương. Nhưng cũng vào một chiều hôm lãng mạn, chúng ta lại rời xa nhau, em mang đi những cảm xúc yêu thương đầu đời của chàng thiếu niên, làm anh chợt vui đó lại chợt đau đó. Nhưng cũng cảm ơn vì đã cho anh những giây phút bên nhau ngọt ngào, mối tình ấy sẽ mãi ngự trị trong sâu thẳm tâm can này
Nếu có người hỏi, anh có hận cô không khi cô mang cho anh “tình gian dối nên nhiều đắng cay”, những lời ân ái cũng mau chóng bị xóa nhòa rồi? Hận để là gì, dằn vặt nhau để làm chi, anh chỉ buồn chút “theo tháng ngày âm thầm trôi”. Có lẽ, anh cũng không mong muốn quên đi mối tình này, dù có yêu thương thêm một người con gái khác thì anh cũng sẽ chẳng thể nào quên đi được những kỷ niệm này. Dù nó chỉ là một mối tình dang dở, nhưng có lẽ chính sự dở dang đó mới khiến lòng người hoài niệm, bởi thứ không đạt được trong tay luôn mang đến cho người ta sự trân trọng hơn bao giờ hết.
Khi nghe “Niềm đau dĩ vãng” ta lại có cảm giác gì ấy nhói nhẹ trong tim, dường như ta cũng đang đồng cảm với tác giả qua từng câu từng từ mà ca sĩ thể hiện. Có lẽ bởi những tình cảm chân thành trong lời bài hát khiến người nghe dễ ồng cảm và thấu hiểu nên ca khúc cũng dễ đi vào lòng người và cho đến tận bây giờ “ Niềm đau dĩ vãng” vẫn còn được rất nhiều khán thính giả yêu thích.
Trích lời bài hát Niềm Đau Dĩ Vãng:Ngày hai đứa ân tình vỡ đôi
Đời hai lối phương trời lẻ loi
Thuyền tình anh lạc bến yêu rôi
Niềm thương đã trót trao người
Âm thầm anh khóc khi biệt ly
Người yêu thưở ban đầu khó quên
Ngày xa em anh càng nhớ thêm
Dù mai đây vật đổi sao rời
đường tơ đã lỗi cung rồi
Tình yêu một thưở không hề quên
Yêu nhau chiều nào, rồi xa nhau chiều nay
Lòng ai không đảo điên xót xa tình đầu tiên
Em ơi một phút bên nhau rồi, tình ấy cao vời vợi
Lòng nhớ mãi không nguôi
Lời ân ái đâu ngờ chóng phai
Tình gian dối nên nhiều đắng cay
Hồn anh xin trọn kiếp theo người
Dù duyên tình dở dang rồi
Buồn theo ngày tháng âm thầm trôi