“Áo tím viền tơ, áo tím mơ
Mặc chi áo tím, áo ngàn thơ
Để tên lãng tử thêm vương vấn
Miên man ảo vọng… hút thu chờ”
Đó là những câu thơ về tình cảm của chàng lãng tử dành cho người con gái mang màu áo tím của nhà thơ Nguyên Thạch trong Áo tím ngàn thơ. Nếu thơ có Áo tím ngàn thơ kể về một chiều thu với mối tình vấn nương, ảo vọng thì trong nhạc có Ngàn thu áo tím của Hoàng Trọng và Vĩnh Phúc lại là một chiều thu bên màu áo tím trong cảnh buồn xa cách của hai người yêu nhau. “Ngàn thu áo tím” là một ca khúc nổi tiếng của nhạc sĩ Hoàng Trọng, nhưng ít ai biết đến lời bài hát này là của Vĩnh Phúc.
Không có nhiều thông tin về Vĩnh Phúc , chỉ biết rằng Vĩnh Phúc thuở ấy là một cô gái với tên đầy đủ là Lưu Thị Vĩnh Phúc, sinh năm 1937 và là con của Mục sư Lưu Văn Mão. Mục sư Lưu Văn Mão là một nhà thơ nổi tiếng với tập thơ “Nam sơn thi phẩm” (1971). Sinh thời, nhạc sĩ Hoàng Trọng và Mục sư Lưu Văn Mão như đôi bạn tri kỷ, thường đàm đạo chuyện đời. Có lẽ đây cũng là cơ duyên cho những sáng tác sau này mang tên Hoàng Trọng –Vĩnh Phúc.
Nhạc sĩ Hoàng Trọng (1922-1998) là một nhạc sĩ nổi tiếng, được mệnh danh “Vua Tango” của nền âm nhạc Việt Nam. Trong khoảng 200 nhạc phẩm của Hoàng Trọng, ông chỉ đặt lời khoảng 40 bài. Số còn lại là do sự kết hợp giữa ông và các nhạc sĩ khác như: Hồ Đình Phương, Hoàng Dương, Nguyễn Túc,…. Và trong đó có sự kết hợp giữa lời của nhà thơ Vĩnh Phúc và nhạc sĩ Hoàng trọng. Những ca khúc nổi tiếng mang tên hai người như: Cánh hoa yêu, Người tình không chân dung, Nhạc sầu tương tư và Ngàn thu áo tím.
“Ngàn thu áo tím” là một nhạc khúc với điệu Valse nhịp nhàng, kể về một một bức tranh lãng mạn bao trùm bởi một màu tím.
Ngày xưa xa xôi em rất yêu màu tím
Ngày xưa vô tư em sống trong trìu mến
Chiều xuống áo tím thường thướt tha
Bước trên đường gấm hoa
Ngắm mây chiều lướt xa
Ngày xưa xa xôi khi em biết anh, em là cô gái rất yêu màu tím, “em sống trong trìu mến”. Đó là những ngày tháng em khoác mình áo dài sắc tím, đi trên con đường gấm hoa trong những tháng ngày êm đềm “ngắm mây chiều lướt xa”. Đó là một cuộc sống nên thơ và rất dịu dàng với sắc tím. Nhưng khi biết anh rồi, anh không thích màu tím của chia ly, nên “anh bắt xa màu tím”.
Từ khi yêu anh anh bắt xa màu tím
Sầu thương cho em mơ ước chưa kịp đến
Trời đã rét mướt cùng gió mưa
Khóc anh chiều tiễn đưa
Thế thôi tàn giấc mơ
Nhưng màu tím không mang chia ly cho em, nhưng lại phải “khóc anh chiều tiễn đưa”. Anh bảo màu tím là màu buồn, màu chia xa, anh không muốn chuyện mình như màu tím. Em đã chia xa màu tím rồi, nhưng sao anh vẫn ra đi? Chiều hôm ấy, trong “rét mướt cùng gió mưa” em đành tiễn anh đi xa trong sầu thương, chuyện tình ta cũng khép lại từ đó, giấc mơ nay cũng tàn.
Anh xa xôi bóng mưa giăng mờ lối
Anh xa xôi áo bay trong chiều rơi
Anh xa xôi áo ôm tim lẻ loi
Tím lên khung trời nhớ nhung đầy vơi
Bóng mưa mờ lối anh đi rồi, chiều rơi áo bay, áo ôm trái tim lẻ loi. Anh ra đi trong khung trời tím bao trùm những nhớ nhung đầy vơi. Đoạn điệp từ “anh xa xôi” như khắc sâu nỗi đau của cô gái ấy trong một chiều mưa giăng ngập lối. Nỗi đau ấy như được nhân lên gấp bội trong cảnh mưa, trong sắc tím u buồn nhớ nhung.
Mưa rơi rơi bóng anh như làn khói
Mưa rơi rơi bóng anh xa ngàn khơi
Mưa rơi rơi có hay chăng lòng tôi
Có hay bao giờ bóng người yêu tới
Mưa rơi rơi làm bóng anh mờ như làn khói, đưa bóng anh xa ngàn khơi. Hạt mưa rơi vào đất che khuất bóng anh, hạt mưa rơi vào lòng, gây nhớ thương lòng em. “Mưa rơi rơi có hay chăng lòng tôi. Có hay bao giờ bóng người yêu tới”. Chiều tiễn đưa, khung trời tím, mưa rơi rơi, tất cả như khắc họa rõ hơn về cảnh buồn chia xa, về nỗi đau của người ở lại nhìn bóng người yêu xa dần khuất trong màn mưa.
Từ khi xa anh em vẫn yêu và nhớ
Mà sao anh đi đi mãi không về nữa
Một bóng áo tím buồn ngẩn ngơ
Khóc trong chiều gió mưa
Khóc thương hình bóng xưa
Dù chia xa nha, nhưng lòng em vẫn yêu và nhớ. Chỉ là anh không về nữa, màu áo tím ngày nào bây giờ “buồn ngẩn ngơ”. Để rời những chiều ngắm mưa rơi, nước mắt em lại rơi như mưa kia. Nhớ lại những mộng ước ban đầu chưa thành đôi đã tan vỡ, nhớ lại chiều mưa ấy đưa tiễn anh, em chỉ biết “khóc thương hình bóng xưa”.
Ngàn thu mưa rơi trên áo em màu tím
Ngàn thu đau thương vương áo em màu tím
Nhuộm tím những chuỗi ngày vắng nhau
Tháng năm càng lướt mau
Biết bao giờ thấy nhau.
“Ngàn thu mưa rơi trên áo, ngàn thu đau thương vương áo”, câu hát êm đềm nhưng xoáy vào tận sâu thẳm lòng người bởi hai từ “ngàn thu”, hàng ngàn năm sau, mãi mãi về sau em vẫn yêu và nhớ. Màu áo tím nay mang trong mình nỗi sầu thương ngàn thu, nỗi vấn vương ngàn năm. Ngày xa anh, là “nhuộm tím những chuỗi ngày vắng nhau”, những ngày xa nhau là những ngày em sống trong màu tím buồn, màu tím của chia ly. Xa nhau rồi biết bao giờ gặp lại, nhưng hình bóng xưa xin cho em cất giữ vào tim. Em yêu màu tím, như yêu anh, một tình yêu ngàn thu…
Ngày xưa xa xôi em rất yêu màu tím
Ngày xưa vô tư em sống trong trìu mến
Chiều xuống áo tím thường thướt tha
Bước trên đường gấm hoa
Ngắm mây chiều lướt xa
Từ khi yêu anh anh bắt xa màu tím
Trời đã rét mướt cùng gió mưa
Khóc anh chiều tiễn đưa
Thế thôi tàn giấc mơ
Anh xa xôi bóng mưa giăng mờ lối
Anh xa xôi áo bay trong chiều rơi
Anh xa xôi áo ôm tim lẻ loi
Tím lên khung trời nhớ nhung đầy vơi
Mưa rơi rơi bóng anh như làn khói
Mưa rơi rơi bóng anh xa ngàn khơi
Mưa rơi rơi có hay chăng lòng tôi
Có hay bao giờ bóng người yêu tới
Từ khi xa anh em vẫn yêu và nhớ
Mà sao anh đi đi mãi không về nữa
Một bóng áo tím buồn ngẩn ngơ
Khóc trong chiều gió mưa
Khóc thương hình bóng xưa
Ngàn thu mưa rơi trên áo em màu tím
Ngàn thu đau thương vương áo em màu tím
Nhuộm tím những chuỗi ngày vắng nhau
Tháng năm càng lướt mau
Biết bao giờ thấy nhau.