Đà Lạt chính là thiên đường của âm nhạc, là thành phố của ngàn hoa và cũng là chốn hẹn hò lãng mạn của những đôi tình lữ. Dường như chỉ có càng lên cao nơi phố núi, càng cách xa nơi thị thành phồn hoa đô hội, rời bỏ những muộn phiền của cuộc sống, con người ta mới trở nên biết yêu thương hơn, biết lãng mạn và ngọt ngào hơn. Bởi thế nên Đà Lạt luôn là một đề tài không bao giờ cạn của những người nhạc sĩ, dù chỉ một lần đặt chân đến và để lại những bản tình khúc để đời về một Đà Lạt thân yêu. Nếu nhạc sĩ Minh Kỳ lựa chọn Đà Lạt làm nơi thanh tẩy tâm hồn bằng những con núi cao cao với đồi thông dốc dài qua nhạc phẩm “Đà Lạt hoàng hôn” hoặc “Thương về miền đất lạnh”, thì nhiều nhạc sĩ khác lựa chọn vẽ nên một câu chuyện tình yêu, buồn có vui có, như “Thành phố buồn” của Lam Phương, “Trên ngọn tình sầu” của Từ Công Phụng hay “Ai lên xứ hoa đào” của Hoàng Nguyên,…thì có “Cỏ hồng” của nhạc sĩ Phạm Duy.
Nhạc sĩ Phạm Duy đã từng rơi vào lưới tình của một người con gái, trước đó nhạc sĩ từng dõng dạc mà thừa nhận những cuộc tình lướt qua đời ông chỉ là “đam mê xác thịt”, nhưng với cô gái này lại hoàn toàn khác. Ông thực sự biết yêu thương bằng con tim với một người con gái, ông nói nàng như một nốt nhạc trong veo lạc giữa bản tình ca nồng mùi nhục dục. Trước đó, mẹ của cô gái cũng chính là người phụ nữ mà nhạc sĩ Phạm Duy đem lòng yêu thương từ khi còn rất trẻ, đến sau này lại lần nữa bị hớp hồn bởi nét thiếu nữ của cô gái nhỏ. Khi ghé lại thăm viếng mối tình cũ, nhạc sĩ đã dần rơi vào “cạm bẫy” tình của người thiếu nữ, biết chênh lệch tuổi tác và không thể để xảy ra chuyện “tình mẹ duyên con” nên ông đã cố gắng né tránh. Nhưng làm sao thoát được nét mỹ miều của người đẹp và sự nồng nhiệt của tuổi trẻ, nên bức tường vô hình ngăn cách của nhạc sĩ đã nhanh chóng bể nát.
Những tưởng cách biệt tuổi tác sẽ khiến cho cuộc tình ấy chóng phai tàn như thuở nó chớm nở, nhưng vậy mà lại kéo dài tận 10 năm trời, suốt thời gian đó không biết bao nhiêu lá thư đã được gửi đi từ người con gái và người nhận chính là nhạc sĩ tài hoa Phạm Duy. Trong tấm thư cuối cùng mà nàng gửi trước khi chính thức bước chân lên xe hoa về nhà chồng, cô nàng đã xin được gặp lại nhạc sĩ đôi lần cuối, để mong kết thúc mọi chuyện trong êm ái và giữ mãi được cái hương vị yêu thương nồng nhiệt ấy.
Sau khi nàng đi lấy chồng, nhạc sĩ Phạm Duy đã hoài niệm lại những tháng ngày êm đềm khi bên nhau, cảm thấy mọi thứ thật bình yên dù đó chỉ là một mối tình “bồng bột”, nhớ lại vị ấm của vòng tay nhỏ mỗi khi hai người ân ái. Nên ông đã viết nên ca khúc “Cỏ hồng” để “tưởng niệm” cho một câu chuyện tình chết trong yên bình. Chính nàng thiếu nữ trẻ đã giúp nhạc sĩ viết nên những câu hát đầy ái tình như thế, cô như một sương mai buổi sớm, trong trẻo và tinh khiết nhưng cũng nồng nhiệt và cháy bỏng…
Ca khúc “Cỏ hồng” được nhạc sĩ sáng tác do một phần ảnh hưởng từ đôi ca nhạc sĩ Lê Uyên – Phương, chính nhạc sĩ cũng thừa nhận rằng ông bị tác động bởi những âm nhạc đầy dục tính, sự tự do và phóng khoáng đã trở thành nguồn cảm hứng để ông viết nên “Cỏ hồng”. Sự say mê trong từng âm điệu, không cuồng dã cũng không vồ vập như âm nhạc của Lê Uyên Phương, mà là sự nhẹ nhàng và chầm chậm, từ tốn, từng chút tận hưởng, từng chút hòa nguyện, tạo nên nét uyển chuyển và đầy diễm lệ của nốt nhạc và ca khúc.
“Rước em lên đồi, cỏ hoang ngập lối
Rước em lên đồi, hẹn với bình minh
Đôi chân xinh xinh như tình thôi khép nép
Hãy vứt chiếc dép, bước đi ôm cỏ mềm
Đồi êm êm, cỏ im im, ngủ yên yên, mộng rất hiền
Giọt sương đêm còn trinh nguyên
Hình ảnh đồi cỏ hoang vắng hiện ra trước mắt người nhạc, một khung cảnh hoang sơ nhưng lại dịu mát bởi những luống cỏ xanh mơn và những giọt sương đêm qua vẫn còn đọng lại. Toàn cảnh như tươi mới, như sự trinh nguyên và trong sáng của người thiếu nữ, đây chính là nơi hẹn hò lý tưởng của ông cùng người tình trẻ. Cả đời chẳng người qua kẻ lại, cỏ giăng đầy lối đi nhưng lại không che khuất tầm nhìn tựa như tấm thảm chân rộng, phủ xanh cả một khoảng trời Đà Lạt. Những bước chân “xinh xinh” và thon dài, vừa rộn rã vừa khép nép đang dẫm lên thảm cỏ xanh mà dấn thân vào miền hoang vu trong sáng.
Một cảnh sắc thần tiên, cô nàng chẳng ngần ngại mà buông bỏ đôi dép như vứt bỏ tất cả những kiêng dè, những e ngại của khoảng cách độ tuổi để mà tung tăng “ôm cỏ mềm”, sà vào vòng tay của người nhạc sĩ đầy kinh nghiệm tình trường. Bằng lời nói có chút dụ hoặc và nhẹ nhàng của người từng trải, chàng đã thổi vào tai nàng nhưng câu nói, câu tâm tình mê say đưa nàng tiến gần hơn cuộc yêu của đôi lứa. Vứt bỏ chiếc dép bao chân chính là vứt bỏ mọi rào cản để tiến tới cùng chàng trai, nàng sẽ cảm nhận trọn vẹn sự tinh khôi và trinh nguyên của sương sớm, tận hưởng sự mềm mềm và êm êm của đồng cỏ non…
Phạm Duy mở đầu ca khúc bằng những giai điệu cuồng mê, dẫn dắt người nghe nhẹ nhàng mà từ từ bước vào khung cảnh đê mê và mơ mộng, mở ra một nơi chốn thiên đường cho những cặp tình nhân đang yêu. Những giọt nhạc được Phạm Duy rót vào tai như có một bàn tay vô hình, vuốt ve những giác quan mình, mở ra một khoảng trời dịu hiền và hư ảo.
“….Đồi nghiêng nghiêng, cỏ lóng lánh,
Rồi rung rinh, bừng thoát giấc lành
Trời mông mênh, đồi thênh thênh
Cỏ chênh vênh chờ đôi nhân tình
Rước em lên đồi xanh ! Rước em lên đồi trinh.
Mời em lên núi cao thanh bình
Cỏ non phơn phớt ôm chân mình
Mời em rũ áo nơi đô thành
Cùng ta lên núi cao thanh thanh
Em ơi ! Đây con đồi dài, như bao nhiêu mộng đời
Nghiêng nghiêng nghe mặt trời yêu đương….”
Những dung hòa, bình lặng bắt đầu nhường chỗ cho những sự chuyển động nhanh chóng, trong tĩnh có động mà trong động cũng có tĩnh, sự khao khát đang dần được nhen nhóm bằng một ngọn lửa tình cháy bỏng, bước chân đôi lứa bước về phía nhau cũng chẳng còn e dè hay ngập ngừng nữa mà trở nên bạo gan hơn nhiều. Những cảm xúc rạo rực trong tim, sự lâng lâng và mê hoặc trong tâm trí đã được Phạm Duy lồng ghép vào bức tranh tưởng tĩnh của buổi sớm mai, lại chợt bị đánh thức bởi sự nồng nhiệt của đôi tình nhân. Những cụm từ láy: Nghiêng nghiêng, lóng lánh, rung rinh, thênh thênh,….đã tạo nên một cảnh sắc hẹn hò hết sức lãng mạn và nên thơ, nhưng lại quyến rũ và có sức hút chết người.
Không gian đang dần được nhạc sĩ mở rộng ra cả chiều rộng lẫn chiều sâu, dường như đến đất trời, cây cỏ,..cũng đều có ý muốn se duyên cho đôi nhân tình. “Mời em rũ áo nơi đô thành, cùng ta lên núi cao thanh thanh” – Rũ bỏ hết tất cả những vẩn đục nơi trần gian đầy bi ai, đôi uyên ương dần đắm chìm vào khí trời trong trẻo của thiên nhiên, lạc vào tiên cảnh bồng lai do chính họ tạo ra. Có lẽ, đây chính là lần đầu tiên mà họ được ở nơi riêng tư lại lãng mạn như thế này nên có phần bỡ ngỡ, chẳng biết bước tiếp theo nên làm gì. Hai con tim non đang rạo rực và hồi hộp khó tả, nhưng sau khi bình tĩnh lại thì khúc hoan ca cũng dần đi vào quỹ đạo, con tim yêu bắt đầu cất lên những nhịp đập yêu nồng nàn.
“….Níu em trên đồi, cỏ thơm mùi sữa
Níu em yêu ngồi trên bãi cỏ non
Giương đôi tay ôm thân tròn ơn mưa móc
Hãy xõa mái tóc, rũ trên vai anh mòn
Đồi quen quen, cỏ ngoan ngoan, tưởng mơn man làn tóc rối mềm
Rồi nghe thêm lời van xin
Từ trong tim hoặc dưới suối tiên, ngã êm trên cỏ hoang
Trời trong em, đồi choáng váng, rồi run lên cùng gió bốn miền.
Cỏ không tên nằm thênh thang, rồi vươn lên vì ta yêu nàng…”
Khung cảnh say mê, dù nồng nhiệt và đắm đuối đầy táo bạo thì vẫn cho ta cảm giác nhẹ nhàng và dịu hiền. Trong khúc hoan ca đầy rộn rã và tình tứ, hai trái tim vốn đã hòa cùng một nhịp lại lại càng kết chặt chẳng thấy khe hở. Đôi nhân tình “níu” lấy nhau trên đồi cỏ non thơm mùi hương của sữa, hòa nguyện vào nhau để hít lấy vị ngọt của cỏ tươi. Tất cả đều thanh khiết, đều thơm lừng vị non trẻ như hương tình của đôi uyên ương kia.
Họ không chèo kéo hay đẩy đưa, mà chỉ nhẹ nhàng mà níu giữ để trân trọng và nâng niu hơn…Nhưng hình như có chút bối rối khi “níu em yêu ngồi trên bãi cỏ non”, sợ sẽ đánh thức hoặc sợ phá vỡ khoảng không im lặng, nhưng cuối cùng lại chính đất trời đã đưa họ vào cơn đê mê vô tận, đầy mộng mị và ngọt ngào. Theo tiếng gọi của tình yêu, trong cơn khát khao tình cảm, họ đã hòa nguyện vào nhau, dâng cho nhau từng thứ tình thơm nồng nhất…Cảnh, con người, âm thanh, ánh sáng và cả màu sắc như bừng sáng một cách rõ ràng nhất, sự cuồng say, gấp gáp, hổn hển rồi lịm đi trong sự đê mê và ngây ngất chỉ vì “ta yêu nàng…”. Từ lúc ban đầu là những cuống quýt, xoắn xuýt, đến sau cùng là sự dẫn dắt lên trọn đỉnh của tình yêu, sự ngọt ngào khiến ai ai cũng phải ghen tị. Đồi nay chẳng phải đồi trước, cỏ non cũng chẳng còn non, bầu trời trong xanh trước cũng biến mất dạng, chỉ còn ngoại cảnh đang đồng lõa cùng hai người. Họ dần đắm chìm vào những cơn chuyển động nhịp nhàng, cảm giác lâng lâng và tươi mát khi lại bập bùng làm người ta như lạc vào chốn tiên cảnh nơi trần gian hư ảo.
“….Hỡi ôi con đồi ngoan ! Hỡi ôi cỏ hồng hoang !
Cỏ xanh đổi sắc theo nhân tình
Mặt trời cũng đang soi tia lành
Cỏ hoang xao xuyến trên ngọn ngành
Đỏ như trong giấc mơ lung linh
Em ngoan như tình nồng, em bao la mịt mùng
Em thơm như cỏ hồng em ơi !”
Tại sao cỏ vốn đang xanh mướt lại biến đổi thành cỏ hồng, tại sao lại “đổi sắc theo nhân tình”, phải chăng tác giả đang nói cỏ sắc của thời hồng hoang như Adam và Eva lúc quấn quýt hay đây chính là chứng tích cho một cuộc mê đắm tình say? Một màu hồng ngọt ngào và mịn màng đã tô kín sắc trời vùng đồi hoang vu, nhưng tia nắng trời đã chiếu rọi sau một cuộc mê tình chấm dứt, phải chăng nó là điềm báo tốt lành cho một mối lương duyên đẹp…? Sau đó, chàng trai đã siết lấy người tình trẻ trong vòng tay lớn và hít lấy toàn bộ hương thơm đang tỏa ra từ người cô nàng mà thốt lên những câu nói tâm tình: “Em ngoan như tình nồng, em bao la mịt mình, em thơm như cỏ hồng em ơi!”
“Cỏ hồng” là một câu chuyện được kể bằng âm nhạc, những ngôn từ đẹp và sinh động đã diễn tả một bức tranh tình tứ tuyệt hảo, hiện ra trước mắt người nghe. Vô tình biến người thưởng thức nhạc trở thành đồng lõa, chứng kiến đôi nhân tình “dâng hiến” những ngọt ngào cho nhau….
Rước em lên đồi, cỏ hoang ngập lối
Rước em lên đồi, hẹn với bình minh
Đôi chân xinh xinh như tình thôi khép nép
Hãy vứt chiếc dép, bước đi ôm cỏ mềm
Đồi êm êm, cỏ im im, ngủ yên yên, mộng rất hiền
Giọt sương đêm còn trinh nguyên
Nằm mê man chờ nắng sớm lên, rước em lên đồi tiên
Đồi nghiêng nghiêng, cỏ lóng lánh,
Rồi rung rinh, bừng thoát giấc lành
Trời mông mênh, đồi thênh thênh
Cỏ chênh vênh chờ đôi nhân tình
Rước em lên đồi xanh ! Rước em lên đồi trinh.
Mời em lên núi cao thanh bình
Cỏ non phơn phớt ôm chân mình
Mời em rũ áo nơi đô thành
Cùng ta lên núi cao thanh thanh
Em ơi ! Đây con đồi dài, như bao nhiêu mộng đời
Nghiêng nghiêng nghe mặt trời yêu đương.
Níu em trên đồi, cỏ thơm mùi sữa
Níu em yêu ngồi trên bãi cỏ non
Giương đôi tay ôm thân tròn ơn mưa móc
Hãy xoã mái tóc, rũ trên vai anh mòn
Đồi quen quen, cỏ ngoan ngoan, tưởng mơn man làn tóc rối mềm
Rồi nghe thêm lời van xin
Từ trong tim hoặc dưới suối tiên, ngã êm trên cỏ hoang
Trời trong em, đồi choáng váng, rồi run lên cùng gió bốn miền.
Cỏ không tên nằm thênh thang, rồi vươn lên vì ta yêu nàng
Hỡi ôi con đồi ngoan ! Hỡi ôi cỏ hồng hoang !
Cỏ xanh đổi sắc theo nhân tình
Mặt trời cũng đang soi tia lành
Cỏ hoang xao xuyến trên ngọn ngành
Đỏ như trong giấc mơ lung linh
Em ngoan như tình nồng, em bao la mịt mùng
Em thơm như cỏ hồng em ơi !