Đôi chút cảm nhận về ca khúc “Trả Lại” – Người đã quên tôi rồi sao tôi vẫn còn chờ mong?

Đăng ngày 21/07/2024

Mạc Phong Linh cũng chính là Lê Minh Bằng – Một nhóm nhạc thành lập năm 1959 và hoạt động đến năm 1975, tên lấy từ nghệ danh ghép của 3 thành viên: Lê Dinh, Minh Kỳ và Anh Bằng. Đây là nghệ danh được dùng trong những ca khúc do họ cùng sáng tác, đa phần là nhạc vàng. Ngoài nghệ danh Mạc Phong Linh, Lê Minh Bằng nhóm này còn dùng các tên: Vũ Chương, Mai Thiết Lĩnh, Mai Bích Dung, Dạ Ly Vũ, Dạ Cầm, Giang Minh Sơn, Hoàng Minh, Trần An Thanh, Tây Phố, Trúc Ly, Tôn Nữ Thụy Khương, Phương Trà,…

Nhóm nhạc gồm 3 thành viên, trước đó họ là những nhạc sĩ riêng biệt đến từ 3 miền Bắc, Trung, Nam. Đầu tiên là về nhạc sĩ Anh Bằng, tên thật của ông là Trần An Bường, sinh năm 1926, tại xã Nga Điền, huyện Nga Sơn, tỉnh Thanh Hóa gần ranh giới tỉnh Ninh Bình. Ông di cư vào Nam năm 1954 và sinh sống ở Sài Gòn cho đến năm 1975, mất ngày 13/11/2015.Về sau ông sáng lập Trung tâm Asia ở Hoa Kỳ.

Câu chuyện thú vị về hoàn cảnh sáng tác ca khúc Trả Lại Em Yêu (nhạc sĩ Phạm Duy)

Nhắc đên nhạc sĩ Minh Kỳ (1930-1976) là nhắc đến người nhạc sĩ nổi tiếng với nhiều ca khcus bất hủ đến thời điểm hiện tại. Ông sinh tại Nha Trang và thuộc dòng dõi hoàng tộc và tên thật là Nguyễn Phúc Vĩnh Mỹ, có vai vế ngang hàng với vua Bảo Đại và phục vụ trong ngành cảnh sát VNCH với cấp bậc đại úy vào năm 1975. Còn về nhạc sĩ Lê Dinh, ông tên thật là Lê Văn Dinh, sinh năm 1934 tại làng Vĩnh Hựu thuộc tỉnh Gò Công. Ông ghi tên học hàm thụ âm nhạc với trường École Universelle de Paris khi còn học trung học ở Gò Công. Ông từng làm công chức cho Đài phát thanh Sài Gòn từ năm 1958 cho đến tháng 4 năm 1975. Sau này định cư tại Canada.

Tuy ký tên chung Lê Minh Bằng nhưng không hẳn là ba người cùng ngồi vào bàn, cùng nhau sáng tác, cũng không phải mỗi người sáng tác riêng rồi mang vào tổ hợp ký tên cùng nhau. Phần lớn các sáng tác đều là của Anh Bằng, đôi khi có sự góp ý của Lê Dinh và Minh Kỳ trong việc sửa sang một vài lời ca, thêm bớt chi tiết, nhưng phần chính yếu trong việc sáng tác là do Anh Bằng. Nhóm được thành lập năm 1966 với đường lối sáng tác phục vụ cho mọi đối tượng. Bài hát đầu tiên của nhóm là “Đêm nguyện cầu” sáng tác năm 1966. Nói đúng hơn, đó chỉ là ca khúc đầu tiên được ký tên là Lê Minh Bằng. Còn trước đó, khoảng năm 1964-1965, cả ba nhạc sĩ đã thử nghiệm sáng tác cùng nhau, và 1 trong những ca khúc đầu tiên chính là Chuyện tình Lan và Điệp 1 – bài hát có doanh số bán nhạc tờ được hàng triệu bản là một kỷ lục vào thời đó. Nhờ có “Lan Điệp” mà nhóm có thành công bước đầu để sau đó cùng nhau phối hợp ăn ý suốt 10 năm trước khi nhóm tan rã năm 1975.

Ngoài việc sáng tác nhạc, nhóm còn có các hoạt động khác như: Mở lớp nhạc Lê Minh Bằng ở tại số 102/8 đường Hai Bà Trưng, Tân Định; thành lập ban nhạc Sóng mới chuyên trình diễn trên Đài phát thanh Sài Gòn; cố vấn cho ông Nguyễn Tất Oanh – giám đốc hãng đĩa hát Asia và nhà sản xuất Sóng Nhạc ở số 37 đường Phạm Ngũ Lão trong việc lựa chọn bài hát và ca sĩ để thu thanh vào dĩa nhựa và ấn hành các bản nhạc rời để tung ra thị trường…….

“Trả lại em đêm dài chung đôi bóng dưới trăng sao
Trả lại em con đường im bóng mát của ngày nao
Trả lại em ánh đèn công viên đó dưới mưa bay
Những đêm chúa nhật nghe phố phường khua gót giày”

Nhóm Lê Minh Bằng - Huyền thoại bất tử của Nhạc Vàng

“Trả lại em ân tình xa xưa đó dưới trăng sao
Trả lại em đôi vòng tay âu yếm nụ cười trao
Trả lại em kỷ niệm yêu thương đó sống bên nhau
Đến nay chớ thành xa cách rồi còn đâu…”

Bấm vào hình trên để nghe ca khúc Trả Lại do Chế Linh trình bày

Lời bài hát là lời của một cô gái khi xa cách người yêu của mình. Cô đòi người yêu “trả lại” những kỷ niệm đã có giữa hai người trước kia “đêm dài chung đôi bóng dưới trăng sao”, “con đường im bóng mát của ngày nao”, “ánh đèn công viên đó dưới mưa bay”, “những đêm chúa nhật nghe phố phường khua gót giày”.

Vẫn chưa hết cô bắt người yêu trả lại “ ân tình xa xưa đó dưới trăng sao”, “đôi vòng tay âu yếm nụ cười trao”, “kỷ niệm yêu thương đó sống bên nhau”.

Bấm vào hình trên để nghe ca khúc Trả Lại do Randy trình bày

Mặc dù cô biết sự thật là cuộc tình đã chấm hết, cô gái và người yêu đường ai nấy đi rồi. Tác giả lặp đi lặp lại cụm

từ “trả lại” để ta biết được nỗi lòng của cô gái khi xa cách người yêu thì đau đớn như thế nào?

“Người đã ra đi không thấy về
Tình yêu chôn sâu trong lặng lẽ
Còn chăng bao đớn đau
Lệ tuôn rơi nhớ nhau
Ngày vui xưa đã tàn như nắng chiều”

Nhóm Lê Minh Bằng - Huyền thoại bất tử của Nhạc Vàng
“Để rồi đêm nay buồn trong xa vắng nhớ mong ai
Người đã quên tôi rồi sao tôi vẫn còn chờ mong?
Và nhìn áng mây chiều tan theo ánh mắt đăm chiêu
Dấu trong chuỗi ngày ôi vui buồn”

Bấm vào hình trên để nghe ca khúc do Mạnh Quỳnh trình bày.

Tiếp đến là lời trách móc “Người đã ra đi không thấy về”, “Người đã quên tôi rồi sao tôi vẫn còn chờ mong”. Cô gái đau đớn, khóc “lệ tuôn rơi” cho cuộc tình của mình. Cuộc tình đó đã tàn phai theo nắng chiều. Nhưng cô vẫn còn yêu nhiều lắm, cô nhớ người yêu mỗi khi đêm xuống, cô lại ngồi một mình nhớ về người yêu. Tác giả diễn tả cảnh chiều tàn “áng mây chiều tan theo ánh mắt đăm chiêu” càng làm cho nỗi buồn của cô gái thêm buồn thảm hơn. Trong tình yêu, ai yêu nhiều hơn ắt hẳn sẽ đau lòng hơn khi chia tay. Chia tay xong là chấm hết nhưng dư âm để lại cho cô gái cứ mãi khôn nguôi, chỉ còn lại nỗi đơn đau, nỗi cô đơn khó có thể phai mờ được.

Tuy viết nhạc về rất nhiều đề tài nhưng khi viết về đề tài tình yêu – tiêu biểu như TRẢ LẠI  thì Mạc Phong Linh sáng tác không thua kém gì những nhạc sĩ khác. Với lời nhạc ấm áp, âm điệu uyển chuyển khiến người nào nghe một lần là còn nhớ thoang thoảng trong lòng.

Trích lời bài hát Trả Lại:

Trả lại em đêm dài chung đôi bóng dưới trăng sao
Trả lại em con đường im bóng mát của ngày nao
Trả lại em ánh đèn công viên đó dưới mưa bay
Những đêm chúa nhật nghe phố phường khua gót dày

Trả lại em ân tinh xa xưa đó dưới trăng sao
Trả lại em đôi vòng tay âu yếm nụ cười trao
Trả lại em kỷ niệm yêu thương đó sống bên nhau
Đến nay chớ thành xa cách rồi còn đâu…

Người đã ra đi không thấy về
Tình yêu chôn sâu trong lặng lẽ
Còn chăng bao đớn đau
Lệ tuôn rơi nhớ nhau
Ngày vui xưa đã tàn như nắng chiều

Để rồi đêm nay buồn trong xa vắng nhớ mong ai
Người đã quên tôi rồi sao tôi vẫn còn chờ mong?
Và nhìn áng mây chiều tan theo ánh mắt đăm chiêu
Dấu trong chuỗi ngày ôi vui buồn ____