Cô đào cứng cỏi Mộng Tuyền không chỉ giỏi đứng vững trên sân khấu mà còn kiên cường vượt qua những bể dâu cuộc đời.
Hơn 40 năm là cái tên được giới báo chí săn đón với danh hiệu “Nữ hoàng scandal” bởi tin đồn tình ái nhiều éo le, giống như đóa hoa thơm ong bướm tranh nhau tìm đến, nhưng Mộng Tuyền vẫn hết mình với nghệ thuật, đặc biệt là trên sân khấu.
Cùng với những minh tinh vang bóng một thời như Thẩm Thúy Hằng, Thanh Nga, Kiều Chinh,… bà được xem là đại diện của nhan sắc Sài Gòn, là tên tuổi sáng giá làng cải lương thuở ấy.
Huỳnh Thị Kim Loan là tên thật và cũng là nghệ danh gắn bó với một quãng dài hoạt động nghệ thuật của nữ nghệ sĩ Mộng Tuyền. Bà sinh năm 1947 tại Cần Thơ, xuất thân trong một gia đình không ai theo nghiệp cầm ca. Thiệt thòi hơn những đàn chị cùng thời như Thanh Nga, Kim Cương,… khi gia cảnh nhiều thiếu thốn, Mộng Tuyền trưởng thành cùng nghệ thuật với chất giọng trời ban, niềm đam mê sân khấu mãnh liệt và một nét đẹp trong sáng, hồn hậu của người con gái vùng sông nước miền Tây Nam Bộ.
Ngay từ khi chỉ mới 10 tuổi, cô gái nhỏ Kim Loan đã theo chân cha đi tìm những gánh hát rong để kiếm tiền trang trải cuộc sống, mang theo cả giấc mơ xa vời của đứa trẻ nhà nghèo về vận may trên bước đường nghệ thuật hoa lệ. Kim Loan coi ca hát là niềm vui, mỗi lời ca tiếng hát đều chứa đựng sự hồn nhiên.
Sau đó bà theo học cổ nhạc của thầy Ba Cứ, cùng thầy rong ruổi khắp Cần Thơ, Vĩnh Long, vừa để học nghề, vừa để đi hát kiếm tiền gửi về cho gia đình. Những tháng năm thơ ấu ấy, giọng hát ru nhẹ nhàng, trong sáng của “chị Ba” Kim Loan đã nuôi dưỡng và dìu dắt đàn em đông đúc, cùng cha mẹ bươn chải mưu sinh.
Viên ngọc thô được tìm thấy
Một cô gái 14 tuổi diễn thành công vai người vợ trong vở Nhà chợ một đêm mưa đã gây được sự chú ý của dư luận và đưa hình ảnh Kim Loan bước ra ánh sáng nơi sân khấu phồn hoa. Để đóng được vai diễn đó bà phải đi giày cao gót, độn ngực nhiều lớp dày và nhìn theo cách diễn vai người lớn của các đàn chị trong đoàn dù còn rất nhỏ. Thời đó công chúng phát cuồng vì một cô đào có gương mặt hồn nhiên và giọng ca trong trẻo, đầy cảm xúc.
Nhờ sự giới thiệu của người bạn, Kim Loan được bà bầu Thơ mời về đoàn hát Thanh Minh – Thanh Nga, trưởng thành cùng những tên tuổi nổi tiếng như Thanh Nga, Ngọc Giàu,…
Có một điều đặc biệt là ngay cả sau này khi đã thành danh, bà vẫn chỉ nhận đóng vai phụ hoặc đúp chính bên cạnh Nữ hoàng sân khấu Thanh Nga. Với bà, Thanh Nga không chỉ là một người chị. Trong mắt cô gái trẻ chân chất lần đầu bước chân tới Sài Gòn thì Thanh Nga đẹp, tài năng và là một tiểu thư đài các (con gái bà chủ đoàn hát), nên chăng sự ngưỡng mộ ấy vẫn còn mãi. Sau khi nghệ sĩ Thanh Nga mất, bà lập bàn thờ riêng và nhang khói cẩn thận, trọn nghĩa vẹn tình.
Và có lẽ như sự sắp đặt ngẫu nhiên của số phận, đôi khi lời từ chối của người này lại là cánh cửa mở ra với một người khác. Mộng Tuyền may mắn nhận được vai diễn vũ nữ Thu Lan trong vở Phu tử tòng tử vì lí do nữ nghệ sĩ Ngọc Giàu có bất đồng với bà bầu Thơ và rời đoàn hát.
Cuối cùng, bà đã diễn rất xuất sắc và nhận Huy chương Vàng giải Thanh Tâm. Bà còn từng chia vai diễn cùng đại minh tinh Thẩm Thuý Hằng trong tuồng Bóng chim tăm ca sau đó.
Đổi nghệ danh, sự nghiệp bước vào thời kì hoàng kim
Nghe nói cùng thời đó, có một nữ ca sĩ mới nổi cũng mang tên Kim Loan nên cô đào Kim Loan quyết định đổi nghệ danh thành Mộng Tuyền. Nhưng theo câu chuyện chính bà kể thì nghệ danh Mộng Tuyền này còn xuất phát từ nguyện ước của cha bà. Ông nói rằng Kim Loan là con chim vàng nhưng chim của trời rồi cũng sẽ bay đi, còn Mộng Tuyền là con suối đẹp, gần gũi, dễ thương, sẽ cứ mãi mãi hiền hoà.
Kể từ sau khi đổi nghệ danh, sự nghiệp của Mộng Tuyền trở nên toả sáng rực rỡ, bước vào thời kì hoàng kim tột đỉnh. Đặc biệt sau khi Thanh Nga giã biệt cõi đời, Mộng Tuyền được nhận hầu hết các vai diễn trước đó của cố nghệ sĩ, trở thành đào chính của đoàn Thanh Minh – Thanh Nga. Bà nhận Huy chương Vàng Hội diễn sân khấu toàn quốc với vai Vân trong vở Bóng tối và ánh sáng, là một vai diễn Thanh Nga từng thể hiện rất thành công.
Cùng với vẻ đẹp non trẻ, ngọt ngào của mình, Mộng Tuyền nhanh chóng xuất hiện nhiều trên báo chí, được giới truyền thông không tiếc những mỹ từ để ca ngợi. Từ một cô gái xuất thân đầy khó khăn, Mộng Tuyền trở thành “giai nhân sân khấu” khiến bao trái tim bồi hồi, thổn thức. Bà nhận mỹ hiệu “Hoa hậu cải lương” do khán giả và các nhà báo uy tín bầu chọn.
Khởi nghiệp với cải lương nhưng điện ảnh mới là nơi đưa cái tên Mộng Tuyền chạm đến đỉnh cao của danh vọng. Xuất hiện lần đầu tiên trên màn bạc qua bộ phim hành động 11 giờ 30, nhan sắc ngọt ngào của bà đã tạo được dấu ấn đặc biệt. Đạo diễn Lê Hoàng Hoa nhận xét: “Vẻ đẹp trong sáng của Mộng Tuyền là một làn gió mới tươi mát, là con suối nhỏ nên thơ cho màn ảnh Sài Gòn”.
Thành công trong điện ảnh đã giúp Mộng Tuyền trở thành một ngôi sao của bộ môn nghệ thuật thứ 7. Tên tuổi bà gắn với hàng loạt bộ phim đình đám khi ấy như Chân trời tím, Gánh hàng hoa, Phận má hồng, Còn gì cho nhau… Bên cạnh đó, Mộng Tuyền còn tham gia bộ phim Ôi, quê hương tôi do Đài Loan và Hàn Quốc sản xuất, diễn cùng với tài tử Hàn Quốc Kim Bak và diễn viên Huy Cường. Nữ minh tinh Thẩm Thúy Hằng sau đó tiếp tục mời bà sang Thái Lan đóng bộ phim Em về giữa hoàng hôn do Lưu Bạch Đàn đạo diễn.
Ở thời đỉnh cao sự nghiệp, Mộng Tuyền được trao tặng mỹ hiệu Ảnh hậu sân khấu do khán giả và các nhà báo uy tín bầu chọn. Năm 1982, vai bác sĩ Nguyễn Thị Ngọc Phượng trong bộ phim Tình yêu của em (đạo diễn Lê Mộng Hoàng) tiếp tục là dấu son tô điểm cho tài năng diễn xuất của Mộng Tuyền khi bà được trao tặng giải Nữ diễn viên xuất sắc tại Liên hoan phim Việt Nam.
Từng lấy chồng đại gia, ôm cặp táp tiền nhưng không hạnh phúc
Với tài năng và sắc đẹp say đắm lòng người, thời trẻ Mộng Tuyền luôn được cánh mày râu vây quanh, trong đó có nhiều soạn giả, đại gia, công tử, thậm chí là các “ông lớn”. Vẻ đẹp ngọt ngào như thanh kẹo của bà khiến ai cũng muốn sở hữu.
Biến động cuộc đời khó lường đã dẫn dắt Mộng Tuyền đi tới cuộc hôn nhân thứ nhất khi vẫn còn son trẻ. Chồng bà là người có chức quyền, trước khi cưới từng cho bà một cặp táp tiền trị giá 10 triệu đồng trong khi thời đó vàng chỉ có 3.000 đồng/lượng. Nữ nghệ sĩ gửi số tiền đó về cho gia đình rồi một mình dắt theo đàn em về nhà chồng chung sống.
Và thứ gì được trao đổi bằng tiền đều sẽ chẳng lâu bền. Ông chồng quan chức của Mộng Tuyền thường xuyên có những mối quan hệ ngoài luồng nhưng bởi có địa vị nên bà trở thành nạn nhân của chính kẻ đầu ấp tay gối bên người mỗi đêm, chịu nhiều tai tiếng rằng mình không chung thủy, bị chồng đánh ghen. Nhưng người phụ nữ ấy biết mình là ai, bà cũng chia sẻ rằng, với người chồng này thì lòng biết ơn nhiều hơn tình yêu.
Những cuộc tình sau này của Mộng Tuyền cũng vẫn là sự niềm đau thầm lặng. Thậm chí ở tuổi U60, Mộng Tuyền còn lựa chọn bước chân khỏi cuộc hôn nhân thứ 2. Trước sự ngỡ ngàng của người xung quanh, nữ nghệ sĩ gạo cội chia sẻ: “Tôi quan niệm rằng, sống với ai mà dưới 50% hài lòng thì nên dẹp nó đi, chọn cuộc sống khác, chứ nhất quyết không ngủ với ‘kẻ thù’, không chịu đựng hôn nhân”.
Sau hai cuộc hôn nhân thất bại, tình yêu tưởng như đã chết trong trái tim của Mộng Tuyền. Nhưng rồi trái tim giai nhân lại sớm hồi sinh. Bà lại yêu lần nữa và quyết định kề vai sát cánh với người chồng thứ 3 – một vị giáo sư danh tiếng trong cộng đồng người Việt tại Úc.
Có một thời tuổi trẻ với đủ đầy danh vọng nhưng phải đến tuổi xế chiều, nữ nghệ sĩ này mới cảm thấy hài lòng với cuộc sống. Thời gian rảnh, bà tham gia sinh hoạt văn nghệ với kiều báo chứ không đi hát chuyên nghiệp. Ngoài ra, bà thường ra tiệm bán trái cây của người em gái phụ giúp kinh doanh.
Bên cạnh đó trong khoảng 12 lần trở về thăm quê nhà, bà còn tham gia đóng phim Tôi là ngôi sao, ra mắt CD Nhớ mãi mưa rừng và thực hiện liveshow Về với quê hương được khán giả yêu thích.