Hoàng Trọng là nhạc sĩ chuyên viết nhạc Tango, ông được mệnh danh là “Vua Tango” nhưng ông còn nổi tiếng với các ca khúc Bolero như “Trang nhật ký”. “Trang Nhật ký” là một sáng tác có hai lời của Hoàng Trọng nhưng kể cả trước năm 1975 hay sau năm 1975 chúng ta thường chỉ nghe các ca sĩ trình bày lời hai của bài hát, còn phần một thì rất ít người trình bày.
Nội dung và ý nghĩa của hai phần lời này tiếp nối nhau. Nếu ở phần lời một là tâm tư của người thiếu nữ khi giở từng trang nhật ký cũ nhớ lạ người xưa thì ở phần lời hai, như là lần cuối cùng cô xem lại nhật ký cất giấu bóng hình xưa và “bước sang ngang” trong ngày lễ vu quy pháo rợp đường.
Phần lời một là bức tranh về người thiếu nữ giở lại từng trang nhật ký cũ “lắng tâm tư xuôi về bao tháng năm xa mờ”, nhìn lại những dòng lưu bút ngày nào mà “lòng dâng lên niềm thương không bờ bến”. Đó là những tình yêu giấu kín chưa thể nói, những tình cảm học trò của “thời học sinh sống nên thơ”. Là những hoài niệm về một thời ký ức tươi đẹp nay đã qua, những tâm tình còn giữ lại khi lật từng trang nhật ký xưa.
Nhiều khi tôi ngồi bên trang nhật ký
Lắng tâm tư xuôi về bao tháng năm xa mờ
Lòng dâng lên niềm thương không bến bờ
Còn kiếm đâu được thời học sinh sống nên thơ.
Nào khi lên trường trong bao chiều nắng
Bước đi bên nhau cầm chung nón che đôi đầu
Nào khi mưa chùm chung manh áo màu
Mặc gió mưa lạnh lùng mình vẫn vui gần nhau.
Đó là những ngày tháng cùng nhau cắp sách đến trường trong những chiều nắng, ta bước cùng nhau “cầm chung nón che đầu”, là những ngày mưa ta “chum chung manh áo màu”, “mặc gió mưa lạnh lùng mình vẫn vui gần nhau”. Những kỷ niệm về thời học trò, những ký ức cùng nhau trải qua những nắng mưa trên con đường về. Khi ấy ta vui tươi và hồn nhiên, tình cảm cũng chớm nở trong lòng cô gái ấy. Để giờ đây “nhiều khi tôi ngồi bên trang nhật ký”, cô gái rất thường mở trang nhật ký cũ về nhớ lại những kỷ niệm xưa, nhớ lại người cũ “đã lâu rồi, chia ly đôi nơi”.
Đã lâu rồi, chia ly đôi nơi
Hoa học trò thôi thắm tươi!
Nón nghiêng buồn, mưa rơi cô đơn
Đâu còn bên nhau đến trường!
Từ ngày ấy, chúng mình “chia ly đôi nơi”, chúng ta có những con đường riêng, không còn những trang nhật ký về nhau. Ngày chia ly, màu của của cánh phượng cũng như phai đi “hoa học trò thôi thắm tươi”. Vì “người buồn cảnh có vui đâu bao giờ”, nên tình chia ly, cánh hoa cũng phai màu. Rồi những ngày nắng, chiếc “nón buồn nghiêng”, những ngày mưa rơi sao nghe cô đơn. Nhớ mãi những ký ức cùng nhau, chiếc nón lá nghiêng che hai đứa mình, những ngày mưa ta nép sát vào nhau trong manh áo màu. Nhưng hết rồi vì “đâu còn bên nhau đến trường” nên chiếc nón “buồn”, mưa cũng “cô đơn”.
Trường xưa nay biệt xa hai người cũ
Lối đi năm xưa quạnh hiu đứng im u sầu
Thời gian qua niềm thương không úa màu
Nhật ký nay còn mà người cũ đi về đâu?
“Trường xưa nay biệt xa hai người cũ” lối cũ ngày nào chúng mình hay đi nay cũng “quạnh hiu đứng im u sầu”. Một cảnh vật đều nhuộm màu buồn, mang nặng nỗi lòng nhớ thương của người thiếu nữ. Cô gái nhớ về người cũ năm nào, nhớ về những kỷ niệm đẹp cùng nhau, “thời gian qua” mau nhưng “niềm thương không úa màu”. Dù rằng đã cách rất nhiều năm, dù rằng trang nhật ký còn “mà người cũ đi về đâu”, cô không còn biết tin anh nhưng tình yêu dành cho anh vẫn còn “niềm thương không úa màu”. Nhưng rồi một ngày, cô gái chỉ chỉ có thể “âm thầm bên trang nhật ký”, như là lần cuối cùng xem lại trước khi “cất bước sang ngang”.
Lời 2:
Giờ đây âm thầm bên trang nhật ký
Lắng xuôi tâm tư hoài mơ bóng ai xa ngàn
Và im nghe thời gian đi ngỡ ngàng
Lòng vấn vương gì mà buồn khi bước sang ngang?
Lần sau cuối cô xem lại trang nhật ký, “lắng xuôi tâm tư hoài mơ bóng ai xa ngàn”. Những tâm tư ngày nào nay xin giấu kín vào tim, giấu cả bóng hình người cô luôn nhớ thương. Thời gian đi trong qua trong ngỡ ngàng, “lòng vấn vương gì mà buồn khi bước sang ngang?”. Cô gái giờ đã “bước sang ngang”, cô sẽ là cô dâu mới, sẽ bước tiếp những chặng đường tương lai phía trước. Nhưng cô không thể lấy người cô yêu, cô buộc mình phải quên “bóng ai xa ngàn”. Dù dặn lòng phải quên, nhưng vẫn luôn vấn vương thương nhớ.
Một khi yêu dù xa nhau ngàn lối
Vẫn yêu trong tim và luôn nhớ nhau trong đời
Mà nay ôi giờ vu quy đến rồi
Nhật ký ôm vào lòng mà tiếc thương đầy vơi!
Thương cho một tình yêu dang dở, “một khi yêu dù xa nhau ngàn lối/ Vẫn yêu trong tim và nhớ nhau trong đời”. Dù xa cách nhau, dù cho chúng ta không thể bên nhau nhưng tình yêu của cô gái ấy vẫn mãi trong tim, vẫn nhớ muôn đời. Ngày vu quy, pháo vui rộp đường, muôn ngàn tiếng hoan hô chúc phúc nhưng cô gái ấy chỉ biết ôm nhật ký vào lòng mà “tiếc thương đầy vơi”. Thương cho cuộc tình dang dở, thương cho những mộng ước nay vỡ tan và thương cho số phận trái ngang chia cách chúng mình.
Có đâu ngờ: Ai se duyên tơ
Ai làm cho tan giấc mơ?
Lỡ mong chờ, xui nên bơ vơ
Xui tình yêu ra hững hờ!
Nào biết “ai se duyên”, “ai làm cho tan giấc mơ?”. Chỉ biết do bản thân “lỡ mong chờ” nên nay phải “bơ vơ”. “Xui tình yêu ra hững hờ!”, tình yêu đẹp ngày nào, giấc mơ thắm ngày xào, tất cả đều tan vỡ. Những mộng ước bên nhau, những dự định cùng nhau nay cũng không còn. Đâu ai ngờ, duyên tình ngang trái, ôm bao nỗi bơ vơ, nhớ thương trong ngày vu quy.
Để nay duyên buồn đưa sang mùa cưới
Bước lên xe hoa còn ngơ ngác trông xa vời
Thầm buông câu biệt nhau trong cõi đời
Nhật ký năm nào đành lòng đốt thôi người ơi!
Để khi cô gái bước sang ngang nhưng lòng vẫn nặng nỗi nhớ thương hình bóng cũ, để “duyên buồn đưa sang mùa cưới”, để khi bước lên xe hoa nhưng vẫn “ngơ ngác trong xa vơi”, cô trông về phía xa kia để mong được nhìn thấy “bóng ai xa ngàn”, dù không thể gặp nhau nhưng “thầm buông câu biệt nhau trong cõi đời”. Thầm chào từ biệt nhau, thầm cất giấu những tâm tư thời thiếu nữ, và đành lòng “đốt thôi người ơi” nhật ký năm nào. Nhật ký cũ nay cũng đành đốt đi, để lửa kia xóa hết những ký ức, xóa hết những dòng tâm tình viết về nhau. Ngày vui vu quy, nhưng lòng cô vẫn mang nỗi nhớ thương, tình cảm ấy xin giữ lại trong lòng và nhớ nhau muôn đời.
“Trang nhật ký” là một nhạc khúc với sự sâu lắng, bay bổng, thiết tha và da diết đã dệt nên một chuyện tình với những kỷ niệm đẹp thời học sinh, nỗi đau của người thiếu nữ khi cất bước sang ngang trong tim vẫn giấu một người. Nhạc khúc như một câu chuyện kể, một chuyện tình đẹp mà dở dang. Và rất mong rằng, các nghệ sĩ có thể trình bày hết cả nhạc khúc, không để cho lời một của bài hát bị bỏ quên. Mong rằng “Trang nhật ký” luôn ngân vang trong lòng mọi người yêu nhạc.
Trích lời bài hát Trang Nhật Ký:
Lời 1:
Nhiều khi tôi ngồi bên trang nhật ký
Lắng tâm tư xuôi về bao tháng năm xa mờ
Lòng dâng lên niềm thương không bến bờ
Còn kiếm đâu được thời học sinh sông nên thơ.
Nào khi lên trường trong bao chiều nắng
Bước đi bên nhau cầm chung nón che đôi đầu
Mặc gió mưa lạnh lùng mình vẫn vui gần nhau.
ĐK:
Đã lâu rồi, chia ly đôi nơi
Hoa học trò thôi thắm tươi!
Nón nghiêng buồn, mưa rơi cô đơn
Đâu còn bên nhau đến trường!
Trường xưa nay biệt xa hai người cũ
Lối đi năm xưa quạnh hiu đứng im u sầu
Thời gian qua niềm thương không úa màu
Nhật ký nay còn mà người cũ đi về đâu?
Lời 2:
Giờ đây âm thầm bên trang nhật ký
Lắng xuôi tâm tư hoài mơ bóng ai xa ngàn
Và im nghe thời gian đi ngỡ ngàng
Lòng vấn vương gì mà buồn khi bước sang ngang?
Một khi yêu dù xa nhau ngàn lối
Vẫn yêu trong tim và luôn nhớ nhau trong đời
Mà nay ôi giờ vu quy đến rồi
Nhật ký ôm vào lòng mà tiếc thương đầy vơi!
ĐK:
Có đâu ngờ: Ai se duyên tơ
Ai làm cho tan giấc mơ?
Lỡ mong chờ, xui nên bơ vơ
Xui tình yêu ra hững hờ!
Để nay duyên buồn đưa sang mùa cưới
Bước lên xe hoa còn ngơ ngác trông xa vời
Thầm buông câu biệt nhau trong cõi đời
Nhật ký năm nào đành lòng đốt thôi người ơi!